« Poprzednie hasło: PRZEŹRZEĆ | Następne hasło: PRZEŹRZENIE » |
PRZEŹRZEĆ SIĘ (3) vb pf
przeźrzeć się a. przezrzeć się (1), przejrzeć się (2), [przejźrzeć się]; przejrzeć się BiałKaz, PaprUp; przeźrzeć się a. przezrzeć się Calag.
Pierwsze e jasne; drugie z tekstów nieoznaczających é.
Fleksja
inf | przeźrzeć się |
---|
imperativus | |
---|---|
pl | |
2 | przejrzycie się |
conditionalis | ||
---|---|---|
pl | ||
3 | subst | by się przejźrzały |
inf przeźrzeć się (2). ◊ imp 2 pl przejrzycie się (1). ◊ [con 3 pl subst by się przejźrzały.]
Sł stp brak, Cn s.v. przeglądam się w zwierciadle, Linde brak.
Znaczenia
I. W funkcji zwrotnej: popatrzeć na swoje odbicie w lustrze; inspicere speculum Calag, Cn; consulere speculum, intueori in speculum Cn (2):
Zwrot: »przeźrzeć się w zwierciedle« (1): Sich ſpiegeln. Przezrzeć śię w zwierćiedle. Inspicere speculum Calag 447b.
Przen (1):
Zwrot: »przejrzeć się w sumnieniach« (1): Przeyrzyćie śię w ſumnieniach wáſzych/ vwaſzćie ſpráwy wáſze BiałKaz K2v.
II. W funkcji strony biernej (1):
1. [Zostać obejrzanym, przeczytanym: W.M. móy M. Pan vżyłeś mię w tym, abym Ceriolá tegóż ná polſkié przełożył y wydał [...] Przyſtąpiłem do rzeczy, áby ſie przeyźrzáły y wydáły. CerGór 7 przedm.]
2. Zostać przebaczonym (1):
Zwrot: »krom skarania przeźrzeć się [komu]« = ujść na sucho (1): Maloſz macie exorbitancieij ſrogich odtich Panow natzinionich: Banitije wimiſlne naidowano/ delatora nievkazano/ naco ieſt proteſtatia poſlow ziemſkich Barzo to ſzkodliwa boicie ſie boijcie/ ieſlibiſcie tego zaniedbali/ y tijm ieſli bi ieſze [!] ziwi beli Krom ſkarania to ſie przeirzec mialo PaprUp L2v.
Formacje współrdzenne cf 3. ŹRZEĆ.
DDJ