[zaloguj się]
[pdf]

[PUŁBECZEK sb

pułbeczek m, pułbeczka f, połbeczek a. pułbeczek, połbeczka a. pułbeczka.

W przykładach z LustrRus zapis pół- traktujemy jako puł-, zgodnie z informacją wydawców (cf Przedmowa [w:] LustrRus I, s. XXXVII).

Oba e jasne; w poł- o prawdopodobnie pochylone (tak w poł-).

Fleksja
sg pl
N pułbeczek
G pułbeczka, pułbeczki pułbeczk(o)w
A pułbeczek pułbeczki
I pułbeczk(a)mi

sg N pułbeczek. ◊ G m pułbeczka, f pułbeczki. ◊ A pułbeczek. ◊ pl G pułbeczk(o)w. ◊ A pułbeczki. ◊ I pułbeczk(a)mi.

Sł stp, Cn brak, Linde XVIII w.: półbeczek.

Naczynie i miara rzeczy płynnych i sypkich (też ryb), równe połowie beczki: Dziesięciny pczelnej, którą annuatim dają, dostało się pniów 4, które się inkludują w półbeczki przy Bolsowie napisane LustrRus I 263, 166.

pułbeczek czego: LustrRus I 246, 249, 250; Zá czym był głod wielki w Wilnie/ iáko ſię to won czás drogo zdáło/ pułbeczek żytá po pułtory kopy kupowano. StryjKron 760.

W połączeniu z liczebnikiem w składni rządu: Najduje się z ludskiej powieści, że tam przedtym miodu z dziesięciny dostawało się półbeczków 15. LustrRus I 246.

W połączeniu szeregowym: Jest w mieście Lomzie cło ziemne, które tym sposobem wybierają: [...] od ryb, które wożą z Prus [...], od beczułki małej grosz, od półbeczki den. 9; od beczki szczuk gr 2, a od beczki śledzi gr 1 LustrMaz II 72.

W przeciwstawieniu: »cała beczka ... połbeczek«: aby żaden z mieszczan naszych [...] w domach na żadnych miejscach na przedaż wykładać nie śmiał [śledzi] całymi beczkami albo półbeczkami WilkPozn II 1561 nr 71.

Wyrażenie: »połowica pułbeczka«: Z pasieki dworskiej nabyto miodu połowicę półbeczka valoris ... fl. 8/0/0 LustrRus I 269.
Zestawienie: »lwowski pułbeczek«: Tamże wedle starego zwyczaju dziesięcinę pczelną dają, której dostało się na rok niniejszy miodu, z którego nabyto lwowskich półbeczków 3 LustrRus I 246.
Szereg: »pułbeczka, (albo) baryła« [szyk zmienny]: Od Becżki káżdey Miodu rozſyconego w ktoreyby były trzy Báryły pitego/ od káżdey po groſzy dwánaśćie/ á od pułbecżki/ Báryły po groſzy ſześći według proporcyey. Od Miodow ſtárych ſowito káżdy ma dáć od Becżki po groſzy dwudźieſtu y cżterech/ á od Báryły álbo pułbecżki po groſzy dwánaśćie. UniwPobor 1581 226.]

MFr