« Poprzednie hasło: PRZYŚCIGOWAĆ | Następne hasło: PRZYŚĆ SIĘ » |
PRZYŚĆ (9608) vb pf
przyść, przyści (965), przyć (237), przyjć (31), przyjść (2), [przynić] [oboczności dotyczą tylko formy inf]; przyść, przyści MiechGlab (2), BierRozm (2), KłosAlg (2), March3, WróbŻołt (13), RejJóz (7), MurzHist (6), KromRozm II (3), Diar (3), BielKom, GliczKsiąż (4), Leop (23), OrzRozm (3), GrzegRóżn (2), KwiatKsiąż (3), Mącz (101), SienLek (3), LeovPrzep (16), GórnDworz (34), GrzepGeom (3), HistRzym (9), BielSat, GrzegŚm (4), KuczbKat (8), RejZwierc (28), RejZwiercTrzec, BielSpr (10), WujJud (5), WujJudConf, RejPosRozpr (2), RejPosWstaw (7), MycPrz (10), BiałKaz, BudNT (7), PaprPan, KarnNap (3), ModrzBaz (19), SkarJedn (7), KochOdpr, Oczko (5), Calag (5), SkarŻyw (29), StryjKron (6), CzechEpPOrz, NiemObr (8), KochDz (2), KochWz, ReszList (3), ReszPrz (2), WerGośc (2), WisznTr (2), BielSjem, PudłFr (4), ArtKanc (10), GórnRozm (11), PaprUp (3), ZawJeft, ActReg (12), GostGosp (2), Phil (6), GórnTroas (4), GrabowSet (3), KochFrag (2), LatHar (15), KołakCath (4), WujNT (64), SiebRozmyśl (3), ZapMaz, PowodPr (4), SkarKaz (6), VotSzl (2), CiekPotr (2), CzahTr (4), GosłCast (7), SzarzRyt, SzarzRytJSzarz; przyć MetrKor, OpecŻywPrzedm, HistJóz, TarDuch (6), FalZioł (9), SeklWyzn, SeklKat, RejKup (10), ZapWar (3), DiarDop, GroicPorz (10), KochZuz, Strum; przyjć BierRaj; przyść : przyć : przyjć : przyjść BierEz (13:1), OpecŻyw (5:12:2), ForCnR (1:–:3), PatKaz II (–:6:6), PatKaz III (–:2:2), BielŻyw (1:3), LibLeg (1:15), RejPs (2:18), LibMal (6:3), RejRozpr (1:1), HistAl (4:3), MurzNT (7:1), KromRozm III (2:–:–:1), LubPs (2:21), KrowObr (12:4), RejWiz (1:11), UstPraw (19:–:1), RejZwierz (2:1), BibRadz (13:9:11), Goski (2:–:2:1), BielKron (62:18), OrzQuin (3:1), SarnUzn (1:1), RejAp (28:3), RejPos (89:44), BiałKat (3:1:1), HistLan (1:2), BudBib (8:1:2), CzechRozm (28:3), ZapKościer (1:3), CzechEp (23:1), SarnStat (27:1), PaxLiz (1:1). Zapis: -ść (942), -śdź (21), -źdź (3); -ć (42), -dź (143), -dz [zwykle we wczesnych drukach i rękopisach] (83).
W temacie fut: przy- (1249), przyj- (1218), przy- a. przyj- (z tekstu gdzie ÿ znaczy zarówno yj jak y) ForCnR (7), przyi- [zapis: przygi-] (2), [przyń-]; przy- MetrKor (4), March1, OpecŻyw (47), PatKaz III (4), TarDuch (2), FalZioł (30), FalZiołUng, BielŻyw (6), GlabGad (6), KłosAlg (38), LibLeg (8), LibMal (2), LudWieś, SeklWyzn, RejJóz (28), RejKup (40), Diar, RejWiz (55), KochZuz (2), LeszczRzecz, RejFig (6), KwiatKsiąż (2), Prot (2), LeovPrzepSamb, RejAp (55), GórnDworz (72), RejPosWiecz3 (3), GrzegŚm (11), RejPosWstaw, WierKróc, SkarJedn, ZapKościer (5), KochSz (3), KochTarn, PudłFr (15), RybGęśli, GosłCast (4); przyj- BierRaj, PatKaz I, KromRozm I (3), MurzHist (5), MurzNT (14), KromRozm II (6), GliczKsiąż (6), GroicPorz (6), OrzList (2), UstPraw (13), Goski (3), OrzRozm (3), KochSat (2), KochZuz, GrzepGeom (5), WujJud (10), WujJudConf (2), HistHel, Strum (12), StryjWjaz (2), KarnNap (4), ModrzBaz (12), KochOdpr (4), KochTr (2), CzechEpPOrz, KochJez, NiemObr (16), KochPhaen, ReszPrz (5), ReszHoz, ReszList, WerGośc (8), WisznTr, BielSen (3), KochPieś (4), BielRozm (6), GórnRozm (20), KmitaPsal (2), PaprUp, ZawJeft (3), GostGosp (11), GrochKal (2), Phil, KochCn, OrzJan (3), OstrEpit, KołakCath, KołakSzczęśl (2), WysKaz (7), GrabPospR (7), KmitaSpit (4), PowodPr (8), VotSzl (3), SkarKazSej (3), KlonFlis (4), SkorWinsz, PudłDydo (2), SzarzRyt (2); przyi- RejKupSekl; przy- : przyj- : przyi- ZapWar (1:2), BierEz (10:15), PatKaz II (1:4), HistJóz (2:1), BierRozm (1:1), WróbŻołt (23:2), RejPs (20:3), RejRozpr (19:1), SeklKat (9:4:1), HistAl (1:4), MurzOrt (1:3), KromRozm III (1:3), BielKom (23:4), LubPs (29:3), KrowObr (21:13), Leop (17:76), RejZwierz (12:3), BibRadz (17:119), GrzegRóżn (1:3), BielKron (68:34), Mącz (30:8), OrzQuin (2:4), SarnUzn (3:2), SienLek (1:19), LeovPrzep (11:1), HistRzym (13:16), RejPos (159:9), BiałKat (3:10), BielSat (4:6), HistLan (1:1), KuczbKat (4:4), RejZwierc (75:5), BielSpr (3:27), BudBib (26:77), MycPrz (2:1), BudNT (8:29), CzechRozm (1:30), PaprPan (9:2), Oczko (11:7), KochPs (5:12), SkarŻyw (5:43), MWilkHist (6:3), StryjKron (2:1), CzechEp (2:32), KochFr (5:2), KlonŻal (1:2), BielSjem (1:5), ArtKanc (22:23), KochWr (2:3), ActReg (20:1), GórnTroas (9:1), GrabowSet (8:13), KochFrag (2:5), LatHar (7:19), WujNT (11:148), SarnStat (25:32), SiebRozmyśl (1:7), SkarKaz (3:27), CiekPotr (2:8), CzahTr (3:1), PaxLiz (1:3), KlonWor (1:14). ◊ W formach praet i con pl m pers: przyszli (1059), przyśli (5); przyśli BiałKaz, GórnRozm (3); przyszli : przyśli SkarŻyw (36:1); może przyśli (zapis s a. ſ, zwykle w rękopisach i wczesnych drukach, w późniejszych drukach sporadycznie) (83).
inf | przyść, przyć, przyjć, przyjść, przynić, przyści |
---|
praet | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
sg | pl | du | ||||
1 | m | przyszedłem, -em, -m przyszedł, ja przyszedł | m pers | przyszlismy, -smy, -esmy przyszli, przyszlichmy, -chmy przyszli | m pers | |
f | przyszłam, -em, -m przyszła | m an | m an | przyszłachwa, przyszłaswa | ||
n | subst | -smy przyszły | subst | |||
2 | m | przyszedłeś, -eś, -ś przyszedł | m pers | przyszliście, -ście przyszli | m pers | |
f | przyszłaś, -ś przyszła | m an | m an | |||
n | -ś przyszło | subst | -ście przyszły | subst | ||
3 | m | przyszedł, przyszedł jest | m pers | przyszli, przyszły, są przyszli, przyszli są | m pers | |
f | przyszła | m an | przyszli | m an | ||
n | przyszło, jest przyszło, przyszło jest | subst | przyszły, przyszli | subst |
plusq | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
1 | m | przyszedłem był | m pers | przyszlismy byli, przyszlichmy byli |
3 | m | był przyszedł, przyszedł był | m pers | byli przyszli, przyszli byli |
f | była przyszła, przyszła była | m an | ||
n | było przyszło, przyszło było | subst | były przyszły, przyszły były |
imperativus | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
2 | przydź, przyjdź, przydz, przyjdz, przydzi, przyjdzi | przydźcie, przyjdzcie | ||
3 | niech, niechåj, niechże, niechåjże przyjdzie, niech, niechåć, niechåj, niechże, niechåjże przydzie, przydź, przydzi, przyjdzi, przydź, przydz | niech, niechåj, niechże przyjdą, niech, niechåj, niechże przydą |
conditionalis | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
1 | m | bych przyszedł, bym przyszedł | m pers | bysmy przyszli, by przyszlismy, bychmy przyszli |
n | subst | bysmy przyszły | ||
2 | m | byś przyszedł, by przyszedł | m pers | byście przyszli |
f | byś przyszła | m an | ||
3 | m | przyszedłby, by przyszedł | m pers | by przyszli |
f | by przyszła | m an | ||
n | by przyszło, przyszłoby | subst | by przyszły, by przyszli |
con praet | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
1 | m | bych był przyszedł, bym był przyszedł | m pers | bysmy byli przyszli, bychmy byli przyszli |
3 | m | by był przyszedł, przyszedłby był, by przyszedł był | m pers | by byli przyszli, przyszliby byli |
f | by przyszła była | m an | ||
n | by było przyszło, przyszłoby było | subst | przyszłyby były |
impersonalis | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
praet | przyszto | |||||
participia | ||||||
part praet act | przyszedszy, przyszedwszy, przyszedłszy, przyszedłwszy | |||||
inne formy | ||||||
imp sg 2 a. 3 - przydzi |
inf przyść, przyć, przyjć, przyjść, [przynić] (1234), przyści (1); -ć : -ci ActReg (11:1). ◊ fut 1 sg przyjdę, przydę, [przyńdę] (130). ◊ 2 sg przydziesz, przyjdziesz (133). ◊ 3 sg przyjdzie, przydzie, przyidzie, [przyńdzie] (1615). ◊ 1 pl przydziemy, przyjdziemy (39), przyjdziem, przydziem (16); -emy BierEz, OpecŻyw (2), RejPs, RejJóz, BielKom, LubPs, KrowObr, OrzRozm, Mącz, OrzQuin, RejAp, RejPos (10), RejPosWiecz3, BiałKat (2), GrzegŚm, RejZwierc, WujJud (2), MWilkHist, NiemObr (2), ReszPrz, OstrEpit, WujNT; -em SeklKat, GliczKsiąż, BielKron, LeovPrzep, HistRzym (3), BielSat, BielSpr, BudBib (2), BielSen, ArtKanc, KochFrag; -emy : -em RejWiz (1:1), BibRadz (3:1); ~ -emy (5), -émy (1), -(e)my (33); -emy OrzQuin, BiałKat (2), OstrEpit; -emy : -émy OpecŻyw (1:1). ◊ 2 pl przydziecie, przyjdziecie (25); -em (1), -(e)m (15). ◊ 3 pl przyjdą, przydą, [przyńdą] (308). ◊ 2 du przyjdzieta, przydzieta BielKom (2). ◊ praet 1 sg m przyszedłem, -em, -m przyszedł (252), ja przyszedł (2) [w tym zapis: -etł (18), -et (3) w rękopisach]; -m przyszedł : ja przyszedł ZapWar (21:2). f przyszłam, -em, -m przyszła (12). ◊ 2 sg m przyszedłeś, -eś, -ś przyszedł (116). f przyszłaś, -ś przyszła (7). n -ś przyszło (1). ◊ 3 sg m przyszedł (1828), przyszedł jest (1); przyszedł : przyszedł jest ArtKanc (9:1). f przyszła (433). n przyszło (448), jest przyszło (2), przyszło jest (1); jest przyszło LibMal; przyszło : jest przyszło : przyszło jest Mącz (8:–:1), RejPos (21:1). ◊ 1 pl m pers przyszlismy, -smy, -esmy przyszli (90) [w tym zapis: -zmy (2)], przyszlichmy, -chmy przyszli (15); -chmy LubPs, RejWiz, Prot, RejPos, KochJez; -smy : -chmy HistJóz (2:1), RejJóz (1:1), Leop (7:1), BibRadz (2:6), WujNT (10:1); ~ -smy (86), -śmy (2), -(s)my (2). subst -smy przyszły (1). ◊ 2 pl m pers przyszliście, -ście przyszli (25). subst -ście przyszły (2). ◊ 3 pl m pers przyszli (831), przyszły [cum N pl: bannici] (1) GórnRozm, są przyszli (1), przyszli są (1); przyszli : są przyszli : przyszli są LibMal (5:1), Diar (6:–:1). m an przyszli (4) [w tym cum N pl: krucy, ptacy (2), wieprze (1), liszka z kozłem (1)]. subst przyszły (168), przyszli (3) [cum N pl: dni, kościoły, wozy]; przyszli BielSpr; przyszły : przyszli Leop (6:2). ◊ 1 du m an przyszłachwa (1) BielRozm 3, przyszłaswa (1) BielRozm 4. ◊ plusq 1 sg m przyszedłem był (1). ◊ 3 sg m był przyszedł (71), przyszedł był (21); przyszedł był SeklKat, GliczKsiąż, CzechRozm (2), SkarJedn, CzechEp; był przyszedł : przyszedł był MurzHist (1:2), Leop (6:1), OrzRozm (1:1), BielKron (7:2), GórnDworz (2:2), RejPos (10:2), BudBib (3:1), SkarŻyw (1:1), StryjKron (1:1), WujNT (9:2). f była przyszła (11), przyszła była (6); była przyszła OpecŻyw (2), MurzNT, Leop, OrzRozm, BielKron (2), Mącz (2); przyszła była LibLeg (2), KochSz; była przyszła : przyszła była RejPos (1:1), WujNT (1:2). n było przyszło (14) LibLeg, KrowObr, RejWiz, BibRadz (2), Mącz, OrzQuin, RejPos (2), RejPosWiecz3, BudBib, StryjKron, ActReg, Phil, przyszło było (5) PatKaz III, OrzRozm, CzechEp, PaprUp, WujNT. ◊ 1 pl m pers przyszlismy byli (2) OrzRozm, BielKron, przyszlichmy byli (1) RejPos. ◊ 3 pl m pers byli przyszli (33), przyszli byli (10); przyszli byli HistAlHUng, OrzQuin, CzechRozm, CzechEp; byli przyszli : przyszli byli Leop (5:1), BielKron (7:2), RejPos (2:1), WujNT (7:2). subst były przyszły (8), przyszły były (8); były przyszły OpecŻyw, MurzNT, Leop, RejPos, ActReg; przyszły były GliczKsiąż, BibRadz, BudNT, LatHar (3); były przyszły : przyszły były BielKron (1:1), WujNT (2:1). ◊ [W niektórych tekstach, mających w fut wyłączną lub przeważającą formę przyj-, bezwyjątkową formą imp jest przydź(i); w niektórych tekstach występuje w imp wyłącznie oboczność przydź : przyjdzi] imp 2 sg przydź, przyjdź (52), przydz, przyjdz (38), przydzi, przyjdzi (25); przydź, przyjdź March1, KromRozm III, LubPs, BibRadz (3), BielKron (2), Mącz, HistRzym (3), RejPos (2), RejZwierc, CzechRozm, MWilkHist, CzechEp (2), PudłFr, ArtKanc (5), GrabowSet (7), LatHar (4), WujNT (7), SiebRozmyśl; przydz, przyjdz KrowObr (12), Goski (2), GrzegRóżn, PaxLiz; przydzi, przyjdzi BierEz, OpecŻyw (5), ForCnR, PatKaz III, WróbŻołt (3), KromRozm I, MurzOrt (4); przydź, przyjdź : przydz, przyjdz : przydzi, przyjdzi Leop (3:2:1), RejAp (3:2:1), BudBib (–:9:3), BudNT (1:1:3), SkarŻyw (–:5:1), SkarKaz (1:–:3). ◊ 3 sg niech, niechåj, niechże, niechåjże przyjdzie, niech, niechåć, niechåj, niechże, niechåjże przydzie (37), przydź (12), przydzi, przyjdzi (10), przydź a. przydz SeklKat (2); ~ przydź, przydź a. przydz [krolestwo Twoje itp.] (13), przydzi, przyjdzi (8), niech przyjdzie (2); przydź SeklKat (2), Leop, BibRadz (2), BielKron, BiałKat, LatHar (2), WujNT (2); przydzi, przyjdzi KromRozm III, RejFig (2), OrzQuin (2), KuczbKat (2); niech, niechåjże przydzie MurzHist, SiebRozmyśl; przydź : przydzi : niech, niechåj przyjdzie RejAp (1:–:1), ArtKanc (1:1:1). ◊ 2 a. 3 sg przydzi (1). ◊ 2 pl przydźcie, przyjdzcie (18). ◊ 3 pl niech, niechåj, niechże przyjdą, niech, niechåj, niechże przydą (13). ◊ con 1 sg m bych przyszedł (22), bym przyszedł (10); bych BierEz (2), RejPs, MurzHist, KromRozm III, LubPs, RejWiz, Mącz, HistRzym (2), RejPos, BudBib, SkarŻyw, SkarKazSej; bym BudNT, PaprPan, GrabowSet; bych : bym Leop (1:1), BibRadz (1:3), BielKron (1:1), WujNT (5:2). ◊ 2 sg m byś przyszedł (40), by przyszedł (1) FalZioł. f byś przyszła (1). ◊ 3 sg m przyszedłby, by przyszedł (200). f by przyszła (65). n by przyszło, przyszłoby (248). ◊ 1 pl m pers bysmy przyszli, by przyszlismy (13), bychmy przyszli (3) LubPs, RejPos (2). subst bysmy przyszły (1). ◊ 2 pl m pers byście przyszli (8). ◊ 3 pl m pers by przyszli (102). subst by przyszły (39), by przyszli [cum N pl: dni] (1); by przyszły : by przyszli Leop (1:1). ◊ con praet 1 sg m bych był przyszedł (8), bym był przyszedł (1); bych : bym RejPos (5:1). ◊ 3 sg m by był przyszedł (13), przyszedłby był (2), by przyszedł był (1) OrzRozm; przyszedłby był PaprPan; by był przyszedł : przyszedłby był Mącz (2:1). f by przyszła była (1). n by było przyszło (9), przyszłoby było (2); przyszłoby było CzechEp; by było przyszło : przyszłoby było ActReg (1:1). ◊ 1 pl m pers bysmy byli przyszli (1) GórnDworz, bychmy byli przyszli (1) RejPos. ◊ 3 pl m pers by byli przyszli (6), przyszliby byli (1) Mącz. subst przyszłyby były (1). ◊ impers praet przyszto (1) BielKron. ◊ part praet act przyszedszy (577), przyszedwszy (78), przyszedłszy (1) FalZioł, przyszedłwszy (1); przyszedwszy ZapWar (4), OpecŻywSandR, MurzHist (3), KrowObr (3), SienLek, BielSpr (2), SkarŻyw (21), GostGosp; przyszedszy : przyszedwszy : przyszedłwszy OpecŻyw (11:4), ForCnR (2:1), RejPs (1:4), MurzNT (–:11:1), Leop (21:1), HistRzym (31:1), ZapKościer (2:14), StryjKron (2:6).
Sł stp: przyć, przyjć, przyść, Cn s.v. przychodzę, przychodzi, Linde XVI (jeden z niżej notowanych przykładów) – XIX w.: przyjść.
- I. Znaleźć się gdzieś
(5724)
- 1. Przybyć pokonując pewną drogę
(4631)
- A. O ludziach (i zwierzętach traktowanych antropomorficznie): zwykle pieszo
(3964)
- Przen (286)
- a. Przybyć po dłuższej podróży (tu możliwe: jadąc)
(1256)
- Przen (1)
- α. Aby się osiedlić (98)
- β. Przybyć jako wojsko nieprzyjacielskie, najechać zbrojnie
(211)
- Przen (1)
- αα. O położeniu wojsk w czasie bitwy (6)
- b. Wrócić (293)
- c. Stawić się na wezwanie (83)
- d. Przejść obok kogoś (2)
- e. W pionie: kopiąc dotrzeć do czegoś (1)
- B. O istotach niematerialnych: w sposób nadprzyrodzony (232)
- C. O zwierzętach poruszających się różnymi sposobami, też lecąc, płynąc itp.
(41)
- a. Wrócić (1)
- D. O podmiotach nieożywionych (też o rodzącym się dziecku)
(394)
- a. W poziomie
(364)
- α. O pojazdach (głównie wodnych) (16)
- β. O ciałach niebieskich
(6)
- Przen (1)
- γ. O przedmiotach wymagających transportu
(23)
- αα. O przesyłkach, zwłaszcza listach (15)
- ββ. W sposób cudowny (1)
- δ. O zjawiskach fizycznych
(31)
- αα. O wodzie, zwłaszcza powodzi
(17)
- Przen (3)
- αα. O wodzie, zwłaszcza powodzi
(17)
- ε. O tekstach, zwłaszcza wiadomościach (231)
- ζ. O abstraktach (54)
- b. W pionie
(30)
- Przen (3)
- αα. pf w funkcji impf: sięgać (1)
- α. O zjawiskach fizycznych (7)
- β. O pokarmach i napojach (6)
- γ. O przeżyciach psychicznych i stanach fizjologicznych (7)
- δ. O rodzącym się dziecku (2)
- ε. Wpaść, obsunąć się bez kontroli (1)
- a. W poziomie
(364)
- A. O ludziach (i zwierzętach traktowanych antropomorficznie): zwykle pieszo
(3964)
- 2. Przyłączyć się do jakiegoś zgromadzenia, przystać, stać się jego członkiem
(20)
- Przen (3)
- 3. Objawić się, pojawić się (bez uwzględnienia elementu ruchu i miejsca poprzedniego przebywania)
(1073)
- Przen (1)
- a. O ludziach, też antropomorfizowanych zwierzętach
(86)
- α. Pojawić się i zacząć działać na świecie (81)
- β. Urodzić się (5)
- b. O świętych (głównie o Eliaszu): zostać zesłanym z nieba (44)
- c. O Bogu Starego Testamentu (32)
- d. O zmarłych (6)
- e. O Chrystusie wcielonym (904)
- 1. Przybyć pokonując pewną drogę
(4631)
- II. Znaleźć się w jakimś stanie lub sytuacji, zwykle bezwiednie, mimowolnie
(1349)
- 1. Doznać czegoś, przeżyć; w sensie pozytywnym: uzyskać, osiągnąć, zdobyć; w sensie negatywnym: wpaść, popaść, ulec
(1260)
- a. O sytuacji życiowej, społecznej
(517)
- α. Z podmiotem osobowym (441)
- β. Z podmiotem nieosobowym (76)
- b. O stanach psychicznych i umysłowych; też o wyznawanej religii i jej zasadach (252)
- c. O wieku i czasie
(118)
- α. Z podmiotem osobowym
(109)
- αα. Dożyć, osiągnąć jakiś wiek (98)
- ββ. Dotrwać, doczekać czegoś (11)
- β. Z podmiotem nieosobowym (9)
- α. Z podmiotem osobowym
(109)
- d. O zdrowiu i stanie fizjologicznym (34)
- e. O zbawieniu: zostać zbawionym (19)
- f. O czyimś działaniu lub ustosunkowaniu: stać się jego obiektem, poddać się czemuś (183)
- g. O działaniu (138)
- a. O sytuacji życiowej, społecznej
(517)
- 2. Dostać, otrzymać (51)
- 3. Zmienić się, rozwinąć się w coś, dać skutek (z podmiotem nieosobowym) (27)
- 4. Osiągnąć ilość, wielkość lub stopień (z podmiotem osobowym i nieosobowym) (11)
- 1. Doznać czegoś, przeżyć; w sensie pozytywnym: uzyskać, osiągnąć, zdobyć; w sensie negatywnym: wpaść, popaść, ulec
(1260)
- III. Dokonać się, wystąpić, zaistnieć jako element kształtujący sytuację
(1762)
- 1. Stać się czyimś udziałem
(1000)
- a. O wydarzeniach
(877)
- W przen (5)
- αα. Z przysłówkiem; funkcja zbliżona do spójki orzecznikowej: będzie (było) jak (43)
- α. O zdrowiu i funkcjach fizjologicznych (102)
- b. O zjawiskach psychicznych: uczuciach, myślach, umiejętnościach, cechach charakteru i motywach działania (114)
- c. O słowach, tematach, sformułowaniach, wnioskach (9)
- a. O wydarzeniach
(877)
- 2. O czasie: nastąpić; też minąć (523)
- 3. Przypaść komuś, dostać się (być może część użyć powinna znaleźć się w znacz. II., gdyż w niektórych wypadkach trudno orzec, co jest istotniejsze: to, że coś się z czymś stało, jak w II., czy że ktoś coś otrzymał, jak w III.) (200)
- 4. Spełnić się, zrealizować się (31)
- 5. Odnieść skutek: spowodować zemstę lub korzyść
(8)
- W przen (3)
- 1. Stać się czyimś udziałem
(1000)
- IV. Bezpodmiotowo (wyjątkowo z podmiotem „co”, „to”)
(713)
- 1. Zdarzyło się, stało się (678)
- 2. Nastąpiło w swojej kolejności
(29)
- a. O kolejności działania (14)
- b. O kolejności tematyki lub fragmentów w tekście (15)
- 3. Spełniło się (3)
- 4. Wyniknie logicznie (3)
- V. Wyniknąć z działania arytmetycznego (43)
- VI. Znaleźć się, sięgnąć (12)
- *** Bez wystarczającego kontekstu (5)
przyść dla czego [= w jakim celu] (9): BibRadz 1.Par 12/17; Mącz 343d, 379d; Zápewnem ieſt ſzpieg/ ábowiem przyſzedłem dla przypátrzenia ſie ſzaleńſtwu twemu Phil K; Bernát S. [...] prośił Kśiążęćiá Wilhelmá áby ſię do niego/ dla rozmowy przyść nie lenił. SkarŻyw 164; NiemObr 26. Cf Ze zdaniem celowym.
przyść do kogo [w tym też: ad aliquem] [= zwykle: zwrócić się w jakiejś sprawie, rzadziej: odwiedzić lub zbliżyć się] (500): ZapWar 1509 nr 2088, 1513 nr 2063, 1523 nr 2296, 1537 nr 2494; A przyſzedſzy do rzeźnikow/ Nákupił świnich ięzykow. BierEz C4v, E4; á gdy go [Józefa] vzrzely brácya iego zdaleká przed tim nyzli do nich przyſſedł myſlyly go zabitz HistJóz A2, A2, A2v, E4; FalZioł IV 1c; BielŻyw 61, 71, 166; MetrKor 61/222v; yeden Ormyanyn ktoremv ymie Haczko przyſzedſchi do yednego Thurczina Machmeta mowyl mv day my pogroſchv na dzien LibLeg 11/95v, 11/64v, 108v; SeklWyzn g3v; RejJóz M5, O2v; LibMal 1547/133v, 1554/187v; RejRozm 391; RejKup d6, f4v; Powſthawſzy Alexander ze ſnu/ przykazał przyſć do ſiebie wieſzcżkowi/ á iemu ſen ktori widział obiáwił HistAl B8v, E5v, M5, M5v; Przyydźiſz yutro do mnye do goſpody. KromRozm I P3, P3; MurzHist K4; A gdy oni przyſzli do rzeſzyi przyſtąpił knięmu człowiek niektory kłaniaiąc mu śię MurzNT Matth 17/14, Matth 25/36, 39, 26/17, Ioann 4/40; KromRozm III I4; przyszli do posłow pan wojewoda kaliski Zborowski i pan Kanclerz, poprawę czyniąc tego podania od panow Diar 54, 51; BielKom F5; GliczKsiąż E7, G2; A ieſliby ſye ſtrony zá tym zgodźiły/ máią przydź do Sędźiego y podźiękowáć/ opowiádáiąc zgodę GroicPorz p4v; KrowObr 146v, 223v; Przydzye złodzyey do łotrá gdzye gorzałkę palą/ To iuż ſobie obádwá ſwoie ſzcżęſcie chwalą. RejWiz 139v, 36, 45, 64v, 71, 75v (10); Y rzekli przyſzedſſy do Krolá/ Wyday nam Dánielá Leop Dan 14/28, Gen 26/27, Num 32/2, Ios 18/9, Ruth 3/15, 2.Reg 12/4 (33); (nagł) Dwá co rázem do pániey przyſzli. (–) IEden przyſzedł do pániey/ drugi prętko zá nim RejFig Dd7, Dd6 [2 r.], Dd7v [2 r.], Eev, Ee2, Ee3; Potym w śidło zá nogę/ Lew pod kłodą tráfił/ Przyſzłá Myſzká do niego/ co ią był vłápił. RejZwierz 120v, 11, 30v, 35v; przetoż proſzę/ áby Krol y z ſłużebniki ſwymi przyſzedł theż do mnie ſłużebniká ſwego. BibRadz 2.Reg 13/24, Gen 39/14, 40/6, 43/19, 47/15, Ex 5/23 (37); Przyſzły cżłonki do żołądká żáłuiąc ſie nań/ iż on ſpokoiem leży trawiąc/ á ony muſzą prácowáć BielKron 108; dźiwnie ſobie ſprzyiáią zwłaſzcżá w gośćinie/ gdy ieden do drugiego przyidźie. BielKron 465v, 14, 15, 17v, 28, 42 (68); Te ad me fore venturum spero, Nádziewam ſie że do mnie przidzieſz. Mącz 133d, 258c, 314c, 315a, 337d, 342a, 343d, 412c; OrzQuin H2v [2 r.]; Lekarz tedy/ kiedy do niemocnego przyydźie/ ma ochotnie ſye poſtáwić SienLek 23v; RejAp 138; Náſica przyſzedł do Enniuſá/ y záwołał v drzwi ſtoiąc/ Ieſt pan domá GórnDworz R5, P8v, Q2v, R4, R4v, R5 (13); HistRzym 9; A thomaſz ná then cżás też ieden ze zwolennikow/ [...] nye był miedzy nimi/ gdy był przyſzedł do nich Iezus. RejPos 118, 9, 39v, 45, 45v, 52 (30); BiałKat 193v, 286; HistLan E; Gdyż y gość wdzięcżnieyſzy czo ſam s chući á z miłośći przydzie do kogo/ niżli ow czo go wloką RejZwierc 167, 26v [2 r.], 43v, 55v [3 r.], 56v, 64v (22); BielSpr 6v, 72; proſzę niech ćię nic nie hámuie żebyś przyſzedł do mnie. BudBib Num 22/16, Gen 32/6, 41/14, Ex 2/17, 7/10, 11/7 (32); HistHel Bv, Dv, D3; BiałKaz C3; Ten [Józef z Arymatei] przyſzedſzy do Piłátá vprośił ćiało Ieſuſowe. BudNT Luc 23/52, Matth 5/15, 17/14, Mar 10/35, Ioann 19/39, Act 23/14; CzechRozm 67, 84, 148v [2 r.], 224v, 246v; To vyrzyſz v Podolan gdy przydzyeſz do niego [tj. Podolanina]/ Nie poznaſz gdzye pan ſiedzi ábo ſługá iego. PaprPan B3v, Ev, S3; godźi ſię wſzytkim do ſędźiego przyść/ iáko do obrońce ſpráwiedliwośći ModrzBaz 95, 10, 11v, 87v; KochPs 47; Raz ieden Heretyk do niey przyſzedwſzy/ wichłáć ią pytánim o zmartwychwſtániu pocżął. SkarŻyw 142, 20, 31, 74, 135 [2 r.], 164 (32); MWilkHist B2, Dv, G2v, Iv, I2 (8); ZapKościer 1581/18v, 1584/46v; CzechEp 37; NiemObr 23, 26, 145; PRzyſzedł chłop do biſkupá/ chcąc ſię rozwiésć z żoną KochFr 42; KochWz 137, 139, 142; ReszHoz 117; WerGośc 218; Tu on Szláchćic Polſki porwał ſię do Węgrżyná/ á towárżyſze ſkoczyli/ y nie dáli iem prżyść do śłebie [!]. GórnRozm E4; PaprUp G3 [3 r.]; ActReg 4, 6, 8, 24, 70 (9); Q. Caeditius Tribunus przyſzedſzy ad Conſulem, vkazał że to mieyſce Rzymiánom ieſt bárzo niebeſpiecżne Phil C3, F2 [2 r.], I3, L4; LatHar 692, 719, 736, 737; WujNT Matth 3/13, 8/5, 9/14, 14/28, 29 (66); mogąc łácwie w przerzeczonym czáśie [...] do onégo dźierżawce przyśdź/ álbo przed ſąd tegóż pozwáć/ á przedśię zániecha począć z tym/ który dźierży práwá: [...] SarnStat 777, 522; ZapMaz II G 97/89v; GrabPospR M3v; SkarKaz 580b; CiekPotr 6; Mów/ niechay przydźie do mnie [Józef do Jempsar] w moiéy téy teſknośći. GosłCast 56; SkarKazSej 680a [2 r.], 685b; KlonWor 42, 70. Cf przyść za kim do kogo.
przyść do czego [= aby coś zrobić a. poddać się czemuś] (6): ZapWar 1532 nr 2414; Przydzie báwierz do opráwowánia/ odwinie mu głowę/ á Pukárzewſki rzecże [...] GórnDworz S8v, N4; WerGośc 252; ſzukaymy przyczyn/ dla ktorych Zbáwićiel náſz do chrztu Ianowego przyſzedł SkarKaz 514b. Cf »do ratunku przyść«.
przyść od kogo (2): Pochwyćili go tedy Kápłani y Prorocy y wſzytek lud wołáiąc/ godzyen áby vmárł śmierćią. Wſzákże kſiążętá przyſzedſzy od krolá/ nie dáli go zábijáć BielKron 94v; RejZwierc 9v.
przyść k(u) komu (146): Dom ſobie był náiął blecharz/ Więc ku niemu przyſzedł węglarz BierEz I2, K2, S2v; iako pán Iezus podnioſwſſy ſwé ſwięté ocży/ vzrzál ijże wielká tluſſcżá ludu przyſſla k niemu OpecŻyw 52, 40v, 47, 50v, 54v, 64 (18); ForCnR Bv, B2, D3, D4v, E2; a roſkazaliſzmy powyedzyecz ze yeſth wolya naſſa aby poſzel knąm przyſſedl kyedy chcze MetrKor 38/321; BielŻyw 153, 157; LibMal 1544/93v, 1554/188; RejJóz M8; Przebog dzieczi rychley kxiedza [...] Aby ku mnie rychley przyſedl RejKup g2v; HistAl F3v, K6v, L8v; MurzHist P4; Wonęto godźinę przyſzli vczniowie ku Ieſuſowi rzeknąc [...] MurzNT Matth 18/1, Matth 26/4, Luc 13/31, Mar 12/18; Aż dnia onegdejszego przyszli są ku nam niektorzy IchM z Rady Koronnej imieniem WKM kartę niejaką tcząc Diar 87, 39, 55 [2 r.]; Leop 2.Reg 16 arg; RejFig Dd5v; RejZwierz 29, 32v, 45v; Y był z domu Saulowego ſługá niektory [...]/ ktorego przyzwano aby przyſzedł ku Dawidowi BibRadz 2.Reg 9/2, Gen 24/30, 39/17, 1.Reg 22/9, 3.Reg 22/15, Ier 3/22, Mar 10/50, Luc 8/19; (nagł) Złączenie Youiſſá (–) Ku męzom ſędzyom/ koſczyelnym/ zakonnykom/ prawnykom przyſcz/ dobry czaſz. Goski A2v, A2v [4 r.], A3; OrzRozm A4v; Słał [Absalom] cżęſto do Ioábá áby mu gniew oycowſki przepráwił/ áby mogł oycá widzyeć. Ktory áni chciał k niemu przyść. BielKron 71v, 15v, 18, 39v, 71v, 90 (19); Quoquomodo potes ad me fac venias, Yákóżkolwiek możes [!] dorwi ſie/ przidź ku mnie. Mącz 344c, [269]d, 320b, 342a, 397c, 408d, 428a [2 r.]; Drugi obraz miał brodę złotą/ ná ktorego cżele napis był ten [...]/ Ieſliby kto był łyſy/ przydź ku mnie/ á weźmi ſobie z mych włoſow. HistRzym [2], 3, 7v, 8 [2 r.], 31, 35 (37); RejPos [73]v, 101; HistLan Dv; BudBib 3.Esdr 8/71, Dan 13/37; Stáło ſię lepak gdy Piotr chodził po wſzytkich/ przyſzedł ku świętjm [!] mieſzkáiącym w Liddzie BudNT Act 9/32, Matth 15/30, 17/14, Luc 8/35, 15/20, 18/16, Ioann 4/30, 20/2; KochJez B2; WujNT Matth 22/23, Mar 2/3, 3/13.
przyść k(u) czemu [= aby wziąć udział, w jakim celu] (6): RejKup m5v; UstPraw E3v; ále ſie ich thylko ośḿdzieſiąth odpráwiło [...]/ á dáley ſie iuż innym przyſthępić niegodziło/ á wſzákże vcżynek onych kthorzy przyść mogli cżyni doſyć/ y zá ony ktorzy ktemu przyść niemogli. BielKron 329v; nie przysłucha yżeby ſzyrmierz ku potkaniu ná ſzkole [...]/ w długiey doctorowskiey z ſzerokimi rękawami ſzaćie miał przyść. KwiatKsiąż Qv; SarnStat 708, 784.
przyść (na)przeciw komu [= wyjść naprzeciw] (3): Leop 3.Reg 18/16; BielKron 275; Y rzekł Ieſus do onych Arcykápłanow y kośćielnych vrzędnikow/ y ſtárſzych ktorzy byli przećiw niemu przyſzli WujNT Luc 22/52.
przyść miedzy kogo (8): GroicPorz aa2v; RejWiz 98; RejFig Dd2; ktory [Saul] gdy przyſzedł miedzy ſtrzelce/ bárzo ſie ich bał. BibRadz 1.Reg 31/3; Iáko dobrej krwie mężom to nieprzyſtoi/ żeby miedzy zbroine nieprzyiaciele bez broniey/ iáko owcze miedzy wilki przyść mieli GórnDworz Z4v, Kv, L7v; RejZwierc 112v.
przyść na kogo, na co [= we wrogich zamiarach] (32): Iako ya nyeprzyscheth naymyenye zagroby vincentego sgyerzkyego y nyezayal dwnasczie [lege: dwunaście] volow podolskich gwalthem ZapWar 1517 nr 2200, 1502 nr 1911, 1503 nr 1930, 1504 nr 1923, 1505 nr 2006 [2 r.], 1507 nr 1981 (16); OpecŻyw 106v; prziſſetſzi livdzie waſchi na ribytwi ktorzi bily blyZv [!] Zamkv tego naschego ym barzo vielką szkode poczinyly LibLeg 11/63v; LibMal 1543/68; Ia to wiem zápewne/ iż przyidą po moim odeśćiu Wilcy ſrodzy [tj. źli ludzie] ná was KrowObr 22, 234; Otoż teras przyſſedł ná mię wierzyćiel y chce mi wziąć w długu dwu ſynow moich Leop 4.Reg 4/1, 2.Reg 5/23; OrzList f4v; BielKron 65v [2 r.]; Venire cum impetu, S popędliwością ná kogo prziść. Mącz 480b, [269]a; RejPos [77], [77]v; BudBib 2.Reg 17/2; LatHar 720.
przyść na co [= aby wziąć udział, w jakim celu] (41): manżolka Zebedeuſſowa [...] chciala gody cżynitz ſynowi ſwému Iánowi/ przyſſlą [!] ku pannie Marij na poradzenijé. OpecŻyw 40v; PAnie Iezu Kryſte/ ienżes na mękę przyſſedl dobrowolnie. OpecŻyw 72v; ForCnR Bv, B2; TarDuch B5v; A tak czy poddany naschi [...] prziszly na ſkarge do naschego Sedziaka LibLeg 11/64v; RejRozpr C4v; SeklKat X2v; HistAl G2; KromRozm II a4; RejWiz 126v; UstPraw C; RejZwierz 24; Przyſzedł tedy krol y Amán ná onę vcztę ktorą Eſther ſpráwiłá. BibRadz Esth 5/5, Esth 5/4; OrzRozm H2v; wołano przed tym iáwnie/ áby káżdemu było wolno ná to ſwięto przyść/ ták nieprzyiacielom iáko poddánym. BielKron 99v, 76v, 102v, 115; Mącz 136c, 357d; RejZwierc 171; PaprPan Ev; ModrzBaz 87v; bałá ſię áby dla niey Alexánder nie zginął/ y ná wybáwienie iego [...] przyſzłá. SkarŻyw 444, 311, 324; ActReg 86; SarnStat 569, 946. Cf Ze zdaniem celowym, »na pomoc przyść«.
przyść nad co (żywotne) [= w pobliże] (1): bo ſie tám było pſow wiele zbiegło ná śćierw ludzki/ ták iż kiedy ktho nád nie przyſzedł trudno ſie im miał obronić káżdego ziedli. BielKron 352.
przyść nad kogo, nad co (żywotne) [= leżącego] (2): ktora [liszka raniona] leżąc ná ſłońcu nie oganiáłá much od rány. Przyſzli nád nię niektorzy żáłowali iey BielKron 140, 125v.
przyść o co [= w jakiej sprawie] (2): Ale kiedyby przyſzedł o porádę do mnie/ Rádziłbym [...] S tymi tho Zołkiewſkiemi w dobrey zgodzye bywáć PaprPan S3; Phil L4.
przyść po co [= aby wziąć, dostać] (6): OpecŻyw 49; kiedy by ſię vznał y prziſzedł naſpowiec porozgrzeſſenie/ tedi ſpowiednik mamu vſtawic yawną pokutę SeklKat X2v; A miał kxiądz Mádyáńſki ſiedḿ corek/ kthore były przyſzły (do oney ſtudnie) po wodę Leop Ex 2/16; Ludźie onego kráiu wyſzli do Hiſzpanow/ vkázuiąc im przez znáki áby do nich przyſzli ná wyſep po dáry. BielKron 447v, 13; SkarŻyw 497.
przyść prze co [= w jakim celu] (1): Iam prze gadkę [tj. aby mu zadano zagadkę] przyſzedł/ á przed gadką precż nie poydę HistRzym 9v.
przyść przed kogo, przed obliczność czyją, przed bytność czyją (77): HistJóz D2v; March2 Dv; ZapWar 1537 nr 2494; LibLeg 6/117v; Alexander ſiedząc ná máieſtácie [...] kazał Roxanie corce iego przed oblicżnoſć ſwoię przyſć HistAl G5v, F8, H3v, L5v, N3 [2 r.]; Diar 87; GliczKsiąż H8v; Leop Sap 12/12; A przetoż wy teraz dayćie znáć rotmiſtrzowi z woley ſpolnego zgromádzenia/ aby go [Pawła] iutro do was wywiodł/ [...] á my pirwey niż przed was prziydźie/ gotowiſmy go zámordowáć. BibRadz Act 23/15, Lev 15/14; Dowiedzyał ſie Tullius/ przyſzedł przed Senat y mowił k niemu [...] BielKron 103v, 17, 76v, 82v, 102v, 133v (13); Ingredi in conspectum populi, Pzed [!] oblyczność wſziſtkich przyść. Mącz 148a, 382b, 480a, b; GórnDworz R8; Y sſtáło ſie że tá iſta Kſiężná imieniem Lucyná przyprawiwſzy ſie/ przyſzłá przed oycá przed iego gośćie/ y pocżęłá gąść á plęſáć HistRzym 12v, 23v, 59v, 67v, 70v, 74; BudBib Dan 4/8; PaprPan Gg2; Przyſzedwſzy przed prawo naſze Miaſta Kosćierzyny Opatrzna Barbara Brzoskowa [...] ZapKościer 1579/1v, 1579/1, 1580/4v, 5, 5v, 9 (32); KochWz 136; PaprUp K3v; będźie powinien [...] oblicznie przyśdź przed bytność Máieſtatu Królewſkiégo SarnStat 1124, 249.
przyść w co [= w jakim celu] (1): In colloquium venerunt amborum exercitum duces, Prziſzli w rozmowę hetmáni oboyego woyská. Mącz 197c.
przyść w pośrzodek kogo (1): Diar 39; [Przyſzto z tumultem zbroyno/ z ruſznicámi/ w pośrzodek Kołá Senatorſkiégo JanPrzyw 122].
przyść kim (2): iákiemeś tu łotrem przyſzedł tákiem cie záſię odſyłam RejZwierc 27v; SkarŻyw 444.
przyść z kim, z czym [też: z gołemi rękami itp.] [= przynosząc lub przyprowadzając z sobą] (50): yakosch my nyeprzisli splugem maiąncz dviv volv vnyem nyeprzeoralismy Myedze ZapWar 1542 nr 2450, 1503 nr 1925, nr 1928, nr 1929, 1504 nr 1923; BierEz A2; OpecŻyw 153v; PatKaz III 104v; March2 Dv; Lepiey by zmarami przyſli. Nyzly ſpięniędmi [!] do cziebie RejKup f4v, y4v; BielKom Fv; RejWiz 104, 160, 182; Leop Iudic 15/14; Ktoby z bronią przyſzedł do ſądu/ tákowy przes ſąd ma być karan winą 14. grzywien UstPraw B4v, C; RejFig Aa7v; RejZwierz 29, 100, 102, 129v; BibRadz 2.Par 13/9; iey ſyn przyſzedł do nas z wielkośćią pſow/ ktorzy ſie rzućili ná owce BielKron 356, 65v, 104, 275; RejAp 138; GórnDworz O6; RejPos 241 [2 r.], 317v; HistLan E; Iuż drzwi káżdemu kthory przydzie s prożną dłonią záwárte będą RejZwierc 55; gdy ſyn iego biegáiąc ná koniu po rynku ſyná koniem rozráźił vbogiey niewieſcie/ przyſzłá niebożątko płácżliwa z onym rozráżonym dziecięciem ſwoim do Ceſárzá RejZwierc 55v, 50, 55; BudBib 4.Reg 5/9; ModrzBaz 35v; SkarŻyw 112, 497, 528; NiemObr 23; Wſzákóż miałlibych z gołémi rękomá Przyść: tedybych ſnać wolał śiedźieć domá. PudłFr 15; GórnRozm I2v [2 r.]; Phil E4; LatHar 728; Iudaſz tedy wźiąwſzy rotę/ [...] przyſzedł tám z láterniámi/ y z pochodniámi/ y z broniámi. WujNT Ioann 18/3.
przyść z czym [= w jakiej sprawie] (10): Ten gdy przydzye przed ſąd z obmową ſwą wſſędzye/ Iuż ná wyeki wyecżne poruſſon nye będzye. LubPs Z5; Mącz 279d; HistRzym 74; Przyszli potym Posłowie do Krola ztemi rzeczami Pierwsza Aby [...] ActReg 4; PaxLiz D4. Cf »przyść z nowiną«, »przyść z poselstwem«.
przyść za kim (8): ktho by przyszedl za slodzyeyem a Naydzye szwe lycze [= rzecz ukradzioną] thedy [...] MetrKor 34/135; OpecŻyw 158v; BibRadz 4.Reg 6/33; Wzyęli ią tedy od mężá Fálátyel/ przywiedli do Dawidá/ zá ktorą też mąż przyſzedł płácżąc BielKron 69; RejPos 149v, 237; przyſzłá teſz zá ſwym miſtrzem wielka rotá Heretykow SkarŻyw 545; GórnRozm I2v.
przyść za kim [= w czyjejś sprawie] do kogo (1): Iednemu thákież ſłudze/ kiedy pan precż kazał/ przyiaciele zá nim do páná przyſzli GórnDworz R4.
przyść w czym [= w środku lokomocji] (1): przyſzli podeń [pod port] w máłych łodźiach bo wielkie nie mogły przyſtąpić BielKron 460v.
przyść w czym [= w jakiej sprawie] (2): iż gdy vbogi kmiothek przyſzedł do niego [pana] w iákieyśi też potrzebie ſwoiey/ náſtawſzy ſie długo v drzwi poſzedł do domu RejZwierc 65; SarnStat 580.
przyść dokąd (547):
~ do wnętrza czegoś (404): Iakom ya nyeprzyszeth do lasza yasyonovego gdzye pasyono bydlo ZapWar 1505 nr 2007, 1503 nr 1925, 1505 nr 2006, nr 2007, nr 2050, 1508 nr 2045 (14); Y ieſzcże kiedyć pogodá/ Przydzi do mego ogrodá BierEz Cv; A przyſzedſzy ná goſpodę/ Nálazł temu táką rádę BierEz G2v; Kiedy przyidzieſz gdzie zámkniono/ A chceſz aby ćię wpuſzcżono: Miey záiącá álbo ćiećierzą BierEz Sv, B, D3v [2 r.], D4, F, F2v (12); Gdy do koſciola przyſſli/ rodzici iego kupili goląbiąt albo ſynogarląt parę OpecŻyw 25v, 4, 4v, 25v, 33v, 49 (18); A tak iedno ſama dwa do miaſta prziſzli ForCnR C4v, Dv, D3, D4v; PatKaz III 104v; TarDuch A6; March2 D3; oſtatek Ruſi gdy vciekaiącz przyſli tam gdzie były łodzie, zatroſkawſzi ſie iż ich nie zaſtali [...] MiechGlab 4; LibLeg 11/57v; ſkthora gdi prziſchedl do Wody na lyod [...] thamze na lyedzye czudzoloſthwo ſnya popelnyl LibMal 1554/186v, 1543/67v, 1544/88v, 1554/183v, 184, 185, 189, 189v; RejRozpr F3; SeklWyzn c2v; RejJóz A7v, B3v, O2v; RejKup e4v, n8v, y4v, y5v; Iako Alexander przyſzedł do iedney iáskiniey w ktorey byli bogowie HistAl M, D2v, L3, L5; KromRozm I P3 [2 r.]; MurzNT Matth 12/9, Mar 14/45; KromRozm II a4; Diar 87; BielKom E7v; Przyſſedſſy do goſpody záprzągł koniá w woz y yechał do domu. GliczKsiąż I, D4v, H7v; LubPs Z5, cc3; GOſćiem ten ieſt/ ktory ták dáleko mieſzkánie ma/ iż iednego dniá do Sądu przydź niemoże. GroicPorz m2, m2, n2, n4v, q3v [2 r.], ll3v, ll4 [2 r.]; RejWiz 64v, 71v, 110, 123v, 126v (8); Tedy przyſſedł Krol z Dánielem do kośćiołá Belowego. Leop Dan 14/9, Iudic 15/12, Ez 27/21, Mar 14/16, Ioann 6/25; UstPraw B4v, C, F2, H3 [2 r.], I4; RejFig Aa2v; RejZwierz 24v; Przyſzlichmy do obozu Syriyſkiego/ á otochmy nienáleźli nikogo BibRadz 4.Reg 7/10; przyſzedłem w głębokoſći wod/ á porwáły mię ich náwáłnoſći. BibRadz Ps 68/3, Gen 20/13, 24/30, 43/21, Iudic 9/46, 19/9 (17); Goski A3v; Lábán przyſzedſzy pod namioty/ ſzukał Boſzkow ſwoich BielKron 15v; widząc to drudzy/ płynęli do nich wodą drudzy w korytach ná wodę [...]. Potym ſtárſzy náſz dał im znáć áby przyſzli do iego okrętow BielKron 452v, 47v, 52v, 53v, 59v, 66v (25); Parum est ut in curiam venias [...], Máło po tym iż prziydźieſz ná ratuſz Mącz 282b, 105a, 293d, 382c, 435c; OrzQuin H2v; RejAp 199; GórnDworz Kv, L7v, N3v, R5v; Potym gdyż tákież wiecżor przyſzi [!] do miáſtá w dom niektorego bogacżá złego HistRzym 29, 20v, 37v, 43, 44, 70 (13); ták iż woyſká żydowſkie przyſzedſzy ná gotowe poboiſko/ nie mogły donieść łupow RejPos 46, 28v, 38v, 55v, 58v, 67v (17); BiałKat 326; nie inácżey iákoby przyſzedł po wielkim vprácowániu do iákiey piękney á woniáiączey łáźniey RejZwierc 161v, 26, 27v, 67, 70v, 89 (11); KochMon 33; ktoſz może przyić ná ſzerokość iego [morza]/ ieſli ćieśni nie przeydzie? BudBib 4.Esdr 7/5, Lev 14/8, 16/28, Ruth 2/18, 4.Reg 19/1, Ier 6/3 (9); BudNT Matth 21/23; o to go [Chrystusa] iákoby tám [do Kafarnaum] przyſzedł/ łodzi nie máiąc/ pytáli. CzechRozm 29, 246v; Gdy tedy ná plác przyſzłá: prośiłá áby kát trochę pocżekał. SkarŻyw 126, 57, 62, 112, 235, 238 (12); MWilkHist B4, Dv; Ieden ich vph w lás [...] Przyſzedł á tám ich náſzy do iednego zbili. StryjKron 642; CzechEp 210; NiemObr 25 [2 r.]; Przysly do prawa slachetny pánowye wąſzorſczy ZapKościer 1583/80v, 1584/46v, 49, 1585/61v, 1586/I, 63v (14); Niechże dźiewięć śioſtr corek Iowiſzowych Prziydą tu w wieńcách porządnych bobkowych. KlonŻal D2v; KochSz C2, C2v [2 r.]; KochWz 139; ile iedno ludźi do ſzpitalá prziydźie záraz popiſzą wſzyſtkich ReszList 167; WerGośc 223; Owa gdźie przydę/ tu mnie iáko domá. PudłFr 7; GórnRozm F3v, I2v, L4; ActReg 11, 29, 51; Phil C4, K; Gdy [dziecię] przyſzło ná wiérzch wieże/ z téy y z owéy ſtrony Poźrzał ná wielkość ludźi. GórnTroas 70, 74; OstrEpit A3v; LatHar 121, 699, 705, 707, 728; A ták Mária gdy przyſzłá kędy był Ieſus; vyźrzawſzy go/ przypádłá do nog iego WujNT Ioann 11/32, Matth 3/13, 8/33, 9/1, 12/9, 21/23 (14); SarnStat 569, 592, 634, 670, 784, 912, 946; ZapMaz II G 97/89v, 90v; SkarKaz 7b, 349b; CiekPotr 56, 86; PudłDydo [B]6; [Skoro przyńdą do swego kościoła, zarazem onę suknią kitajczaną z niego [z więźnia] zymą RywKsięgi 231]. Cf »przyść w dom«, »do domu przyść«, »przyść na miejsce«.
w pobliże czegoś (142): BierEz E3; A gdy ku oltarzu przyſſli/ matuchna [...] pokornie poklęknęla OpecŻyw 26v, 38v, 49, 68, 74, 97 (10); PatKaz III 104v, 105v; MiechGlab 4, 71; RejRozm 391; Gdy tedy Alexander przyſzedł do brony mieyskiey/ ſlyſząc go Perſowie bárzo ſie zzumieli [!] HistAl Fv, Fv, L2v [2 r.]; MurzNT Ioann 20/8; Przyſzedł nád piękną rzekę ćichucżko płynącą RejWiz 176v, 34, 177; Y przyſſli trzey ze trzydzieśći kxiążąt ku ſkále/ w kthorey był Dawid Leop 1.Par 11/15, Ex 2/16, 3/1, Iudic 19/26, 1.Reg 20/27, 29 (12); A gdy powod z vrzędem prziydzye do narożnego kopcá/ tám ma powod przyſiądz s świádki iż [...] UstPraw I; Oto Rebeká [...] przyſzłá ku ſtudni á czerpáłá BibRadz Gen 24/45, Gen 24/16, 42, Lev 15/14, 1.Reg 15/12, 4.Reg 7/8 (10); sſiadł Pipinus/ iął pod Papieżem koń/ y wiodł ſwymi rękomá áż przyſzli do páłacu. BielKron 168, 20v, 63v, 64v, [842]v, 114 (11); Vento tenebantur quominus in eundem portum pervenire possent, Wiátr przećiwny mieli/ á ták nie mogli ku brzegowi prziść Mącz 344a; á kiedy przyſzedł ná onę ſtronę [muru]/ gdzye przećiwko fortá byłá/ wbił gwoźdź w mur GórnDworz T7, Bb, Bbv; przyſzedſzy ná zamek niektory kupiec y kołátał v wrot HistRzym 57v; A gdyż iuż ku ſzubienicy przyſzli/ rzekł iemu ſędzia [...] HistRzym 119v, 2v [2 r.], 3 [2 r.], 36, 41v, 42v (17); RejPos [108]; RejZwierc 200; ktory [lud] zbroynieyſzy y ſpráwnieyſzy ktoryby miał przyść nieprzyiaćielowi ná cżoło BielSpr 34v, 24, 34v, 63; HistHel B2; y (przyſzedłem) przećiwko zrzodłu Smokow/ y do brony BudBib 2.Esdr 2/13, Ex 3/1, 3.Reg 17/10, 2.Esdr 2/14, 15, Esth 4/2, Nah 1/10, Iudith 13/12; Strum I3v; Pierwego (dniá) tydniá Márya Mágdálená przyſzłá ráno [...] do grobu: y widzi kámień odięty od grobu. BudNT Ioann 20/1, przedm c7v [2 r.], Ioann 20/3, 4; StryjWjaz C4v; CzechRozm 267; SkarŻyw 70, 227, 497; MWilkHist B3v, G3v, G4; gdy vciekáiąc do ſwoich łodzi przyſzli/ obaczywſzy być popalone/ [...] tám pomárli StryjKron 260, 51, 260, 306; KochSz C2v; Przyſzedłem ná brzég/ kędy Wiſłá bieży KochFrag 24; A vyrzawſzy iedno figowe drzewo przy drodze/ przyſzedł k niemu WujNT Matth 21/9, Matth 3/13, Mar 11/13, 16/2, Luc 24/1, Ioann 11/38 (12); SarnStat 1073; Mnich do Protokołu Każe ſobie zápiſáć/ przyſzedſzy do ſtołu. KlonWor 70. Cf Fraza.
przekraczając coś (1): gdy dokończył Ieſus tych mow/ odſzedł z Gálileiey/ y przyſzedł ná gránice Iudſkie zá Iordan. WujNT Matth 19/1. ~
przyść skąd (14): niechciál ieſtz bo cżekál ludu ktory miál z miaſta przydz/ a ſlowa iego ſluchatz. OpecŻyw 51, 104v; ForCnR C4v; Iſch [...] prziſchedl zdworu do giſdby y zaſthal Michala szewcza Zdrvmlikyem LibMal 1554/189; Leop 2.Reg 5/23, Luc 11/6; OrzRozm A4v; ſkądeś przyſzedł Giezy? BielKron [852]v; Mącz [269]a, 401c; RejPos [73]; BudBib 4.Reg 5/22; BiałKaz C3; LatHar 726.
przyść którędy (15): OpecŻyw 54v, [170]v; przyſzli przez wyżſzą branę do domu Krolewſkiego BibRadz 2.Par 23/20; BielKron 214; A potym przyſzedł Pan Iezus thákież przez zámknione fortki/ á ſtánąwſzy miedzy nimi/ rzekł RejPos 118; RejZwierc 236v; BudBib Ez 46/2; SkarŻyw 436, 597; MWilkHist Lv; KochSz C2; WujNT Matth 14/28, Ioann 20/26, s. 386; A gdy przydą gránicámi przerzeczonémi rozdźielonémi [...] SarnStat 1072.
cum inf (74): BierEz N2v; PatKaz III 104v; Ieden dzien ſie też przygodziło że żaden do Allexandra nie przſzedł [!] darow proſić BielŻyw 166; LibLeg 6/117v, 11/57v; iż gdy dzyecyę przyſzło do oycá ſkárżyć ná onego/ ktory go dla wyſtępku yákyego ſkarał/ zás mu yeſſcże ocyec przydał GliczKsiąż E7; LubPs hhv; Przyſſedłem offiáry czynić Pánu Leop 1.Reg 16/5, 1.Reg 16/2, Sap 12/12; UstPraw C2v; IEden co miał złą żonę/ ſpowiedáć ſie przyſzedł RejFig Cc, Aa7v, Bb2v; RejZwierz 7v, 30v; A gdy vyzrał z dáleka figowe drzewo/ [...] przyſzedł pátrzyć ázaby był co na nim nalazł BibRadz Mar 11/13, Num 4/20, 2.Mach 8/25; A gdy przyſzedł lud poſpolity nárzekáć o táką zágubę á morderſtwo ogniowe/ záprzał by to on kazał vcżynić BielKron 145, 28v, 41, 148v, 303, 346, 458; GrzegRóżn B3v; GórnDworz R4v, T; Máriá Mágdálená y druga Mária/ przyſzły do grobu dowiedowáć ſie co ſie dzieie. RejPos [108], 9, 35, 67v, 237; RejZwierc 145, 169v; Ieſli przyidą mężowie oni zwáć ćię/ wſtań á idz z nimi BudBib Num 22/20, Num 4/15, 1.Reg 2/36, 16/2, 5 [2 r.], 26/15 (13); HistHel B2v; BudNT Luc 3/12, 23/47, Act 10/34; KochPs 61; Bo oni co kráść przyſzli: [...] odmienili złe ſerce SkarŻyw 324, [236], 263, 293, 341, 497; Nie trzebáć ſię nam obáwiáć Nieprzydźieć go [Chrystusa z grobu] nikt dobywáć. MWilkHist B4, B4; WerGośc 253; Gdy przyſzedł nogi myć Piotrowi/ tám ſię zniżył z ſwey pokory ArtKanc E7v, C13; ActReg 101; że mleć rzadko goſpodarz ſam prziydźie/ ále/ álbo párobká/ álbo dźiewkę pośle GostGosp 140; Przyſzłá niewiáſtá z Sámáryey czerpáć wodę. WujNT Ioann 4/7, Matth 28/1, Luc 1/59; GrabPospR M3v; SkarKaz 41b; Złotogrodzki zá ſynem przyſzedł prosić ſwoim. CiekPotr 46, 6.
Z przysłówkiem pytajnym celu (10): Przyiácielu ku cżemus przyſſedl. OpecŻyw 105v; HistAl L5; KrowObr 204; Leop Gen 26/27; Y wieſzże po com przyſzedł do ćiebie? BibRadz Dan 10/20; HistRzym 44; RejPos 224v; LatHar 693; WujNT Matth 26/50; Sámiuczek ieden ſtoię, y nie odpráwuię Tego ná com tu przyſzedł? CiekPotr 86.
Ze zdaniem celowym [w tym z zapowiednikami: na to (5), dla tego (3), po to (1); (a)by, iżby, żeby (60), azaby (1), iż (1)] (63): W ten cżás przyſzedł też y Ezop [...]: Aby ſobie odpocżynął BierEz A2, L; OpecŻyw 21v, 153v; LibMal 1554/189v; Wſſytki narody ludzkye ktoreś Pánye ſtworzył/ Przydą ábyć káżdy z nich wyecżną chwałę mnożył LubPs T2; myſmy tu przyſſli ábychmy ćie związawſzy/ wydáli w ręce Filiſtynow. Leop Iudic 15/12, 1.Reg 31/8, Dan 14/39, Zach 1/21; Piſzcżkowie by mu gráli/ przyſzli wnet do niego. RejFig Dd7v; Názáiutrz przyſzli Filiſtyni áby odźieráli zabite BibRadz 1.Reg 31/8, Gen 23/2, Ex 5/23, Num 4/15, 22/32, 2.Reg 3/25 (14); przyſzli do Miſiboſetá ſyná Ionáty chromego/ áby go wybráli zá krolá nád Izráelem. BielKron 69v, 52, 84v, 124v; Mącz 336d, 379d, 494c; HistRzym 28v, 107v; RejPos 199, 251; BiałKat 286; Potym gdy go łápáć chcieli powiedział/ iż mię łápáć nie trzebá/ bom ná to przyſzedł ábym tu gárdło dał. RejZwierc 86v, 64v, 135; BiałKaz C3; A dlátegoś do mnie przyſzedł/ ábyswá ieſzcże z ſobą co rozmawiáłá CzechRozm 224v, 82; SkarŻyw 184, 293; CzechEp 210; GórnRozm Nv; A vyrzawſzy z dáleká figę máiącą liśćie/ przyſzedł ázaby co ná niey nálazł. WujNT Mar 11/13, Luc 3/12, 6/18, Ioann 6/15, 11/19, 12/9, Act 9/21, s. 652; SkarKaz 580b; CiekPotr 61.
~ Z innym podmiotem w obu zdaniach [aby (5), że (1)] (6): BibRadz Num 22/20; przyſzedłem ku tobie/ áby twa miłość dáłá mi rádę HistRzym 103; przetożem przyſzedł ku kſiążęćiu/ żeby mie wſpomogł w tey to mey przygodzie wielkiey. HistRzym 43; przeto ninie przyſzliſmy do ćiebie/ że poydzieſz z námi BudBib Iudic 11/8; Phil F2; Nie ná tom ći ia przyſzedł ábyś mię ty karał CiekPotr 8. ~
Ze zdaniem referującym wypowiedź (1): ARiſton on okrutnik/ kiedy ludzi śćinał/ Zony ich ſpołu z dzyećmi/ do ciemnice imał/ Ktorym męże vciekli/ potym przyſzedł do nich/ Aby liſty piſały do vciekłych onych. RejZwierz 11.
Z przytoczeniem wypowiedzi (9): RejFig Aa6, Dd, Dd6, Dd7v; Ieden z miecżem we zbroi Ricerz przyſzedł k niemu/ Przecż krolu więcey dufaſz drewnu niepewnemu RejZwierz 29, 32v; W tym przyſzedł ſtárzec iákiś/ Pánie mnie wzięli kożuch. GórnDworz R4v, R4v; RejZwierc 26v.
W przeciwstawieniach: »przyść ... odejć (a. wyniść, a. pość) (7), wylecieć« (8): HistJóz B4v; Nie káżdy thám [na biesiadę] wyleći iáko przyſzedł s ſzubą. RejWiz 104; Ieden ſtoiąc nápiſał/ iuż dáley nie vmiem/ Drugi przyſzedł wziął kretkę/ nápiſał ia vmiem. Ten wyſzedł á ow przyſzedł/ przypiſał ále łgáć RejFig Bb6; BielKron 214, 313v; HistRzym 9v; WujNT Matth 19/1; więc iákom tu przyſzedł Ták odeydę. CiekPotr 56.
W porównaniu (1): Podziſz záſię á nie mieſzkay/ Przydzieſz támo iákoby w ray BierEz Q2v.
We wskaźniku scenicznym (30): Przyſżedſzy ku Iozepho⟨wi⟩ bracia/ Ruben mowi proſącz o odprawę RejJóz M8, H6v, O2v; Koth prziſſedſſi do lwa do krati mowy RejRozm 391; Czart przyſedſzy mowy. RejKup H, f7; Niemoc przijdzye. BielKom C7, D, Dv, E6v, E7v, Fv (13); Lotr przyſzedſzy ná kulách. MWilkHist Gv, Dv, G2v, Iv, I2, I3v, K3v, L2; Lizyde z Fráucymerem przyſzedſzy mowić będźie. PaxLiz D2, D3v, E3.
»w czas przyść« (1): Ale iuż y śmierć [w postaci bogini] widzę niedáleko/ Kśienią vmárłych/ która ią [Alcestię] pod niſką Ziemię ma dowiéźdź á práwie wczás przyſzłá/ Pilnuiąc ná ten dźiéń/ kiedy ma vmrzéć. KochFrag 45.
»przyść w dom [czyj], do domu [czyjego]« = venire ad domum, venire domum Vulg, PolAnt, Cn; venire in domum Vulg; ingredi domum, intrare in domum PolAnt [szyk zmienny] (31:29): ya kom ya szamo wthor ⟨nyeprzysethl⟩ szwlocznyamy do domv yego ZapWar 1503 nr 1928, 1503 nr 1929, 1513 nr 2063, 1520 nr 2251, 1528 nr 2460 [2 r.]; BierEz S2v; OpecŻyw 43v; Potim do miaſta pytał ſie, á gdyż do właſnego domu przyſzedł pytano go ktoby był BielŻyw 24, 22; LibMal 1547/133v; KrowObr 223v; RejWiz 74; Leop Mar 5/38, Act 12/12; BibRadz Gen 24/32, 2.Esdr 6/10, Luc 14/1, Act 12/12; BielKron 46v, 84v, 97v, 208; GórnDworz R6, Kk5; A ták idąc weſzli do miáſthá y przyſzli w dom iednego rycerzá HistRzym 28v, 37v, 40v, 121, 125; RejPos 257v, 283, 307, [308]v; RejZwierc 256v; KochMon 34; BudBib Gen 44/14, 3.Reg 14/4, 2.Esdr 6/10; SkarŻyw 347, 362, 391; NiemObr 23; W kilká dni potym przyſzedł [Strato] w dom do Theophaná KochWz 137; ZapKościer 1585/60v, 1588/76, 76v, 77, 83v, 1589/86v; KochFrag 46; A gdy przyſzedł Ieſus do domu Piotrowego/ vyźrzał świekrę iego leżącą á máiącą gorączkę WujNT Matth 8/14, 9/23, 28, Mar 1/29, 5/38, Act 12/12; SarnStat 522; SkarKaz 419a; PaxLiz D4.
»do domu przyść« = wprowadzić się (2): áby mi dał drzewá ku budowániu bran pałacu [...]/ á ná dom do ktorego prziydę [domui quam ingressus fuero] BibRadz 2.Esdr 2/8; BudBib 2.Esdr 2/8.
»przyść jako gość« (1): wdomeś moy przyſzedł iáko gość/ á vcżyniłeś iáko zdraycá. SkarŻyw 391.
»przyść do gromady, do kupy« [szyk zmienny] (1:1): BielKron 313v; więc ći vcżeni/ gdy oſobno mowią/ widzą ſie być bárzo mądrymi/ á ſkoro do kupy przydą/ tho on rozum niewiem gdzie zginie GórnDworz G5.
»przyść na miejsce(-a), do miejsca, ku miejscu« = venire ad locum a. in locum PolAnt, Vulg; incidere in loca PolAnt; pervenire ad locum Vulg [szyk zmienny] (29:2:1): OpecŻyw 176; SeklWyzn c2v; MurzNT Matth 27/33; żądał żony Mewiuſowey/ áby mu ią [pannę] ku iego woli ziednáłá/ co żoná Mewiuſowá obiecáłá vczynić/ á obiecawſzy nie vczyniłá/ ále ſámá pewnego czáſu ná pewne mieyſtce wedle zmowy w nocy przyſzłá GroicPorz llv; Leop Iudic 15/14, 1.Reg 20/19, 2.Mach 1/14, Luc 19/5; A gdy przyſzli ná mieyſce/ ktore mu Bog opowiedźiał/ tedy tám poſtáwił ołtharz BibRadz Gen 22/9, Num 4/19, Dan 13/14, Act 27/29; BielKron 313v; RejPos Ooov; BielSpr 9; KochMon 24; BudBib Gen 22/9; Y przyſzedſzy ná mieſce rzecżone Golgotá [...] Dáli iemu pić ocżet z żołćią zmieſzány. BudNT Matth 27/33; SkarŻyw 179, 187, 403, 528; StryjKron 120, 315; LatHar 725; A gdy przyſzedł ku onemu mieyſcu/ poyźrzawſzy wzgorę Ieſus vyźrzał go/ y rzekł do niego: Zácheuſzu/ sſtąp prędko WujNT Luc 19/5, Matth 27/33, Luc 22/40, 23/33, s. 323; SkarKaz 40b, 41b.
»przyść na [czyje] miejsce [= opuszczone przez kogoś]« (2): Ieſli ktorego wodzá zábiją wnet prziydzie inſzy ná iego mieyſce BielSpr 8v; Potrway: á złego wnet nie będźie: przyidźieſz Ná mieyſce iego/ iuż go nie nádyidźieſz. KochPs 53.
»przyść na miejsce, do miejsca [= do celu]« [szyk zmienny] (1:1): Y wiedzion był Secundus na ſmierć, á gdyż na mieyſcze przyſzedł, kat iemu rzekł [...] BielŻyw 134; LatHar 719.
»do nog [czyich] przyść« (1): widząc ſzkárádność ſwoię/ y ſrogość karánia Bożego nád ſobą [grzeszna niewiasta] niedługo do świętęgo [!] [Efrema] pokornie iáko Mágdálená do nog iego przyſzłá SkarŻyw 118.
»przyść z nowiną« [szyk zmienny] (3): BielKron 72v; gdyby w iákim zámieſzániu kroleſtwá ktorego/ zginął iáki zacny krol/ [...] á potymby kto przyſzedł z pewną nowiną/ iż iuż widzyał krolá onego/ [...] iákaby tam rádość [...] byłá RejPos 111v, 112.
»przyść [komu] na oczy, przed oczy [czyje]« [szyk zmienny] (3:1): Conspectum alicuius vereri Nie śmieć komu prziść ná oczy. Mącz 405c; RejPos 133v; SkarŻyw 251; Iákoż ia niewſtydliwa przed ocży twe naprzod/ Mężu moy miły/ prziydę KochOdpr Bv.
»pieszo (a. pieszki) przyść« (2): BielKron 341v; Pedes huc veni, Pieſzom tu prziſzedł. Mącz 293d.
»na pomoc, na obronę, do ratunku [komu], na ratunk przyść« = auxilio a. subsidio a. suppetias venire Mącz [szyk zmienny] (3:1:1:1): LubPs hhv; Subsidio venire, Ná pomoc prziść. Mącz 481a, 296b, 480b; A gdyby mu záś brácia do rátunku przyſzli/ Nie wiedzyeliby Mędrcy ſkąd nędznicy wyſzli. PaprPan S3; Nieboy ſię śioſtro miłá/ ná obronem twoię przyſzedł SkarŻyw 341.
»przyść z poselstwem« (2): Po śmierći mizerney Saulowey/ przyſzedł do Dawidá młodzyeniec s poſelſtwem niewdzyęcżnym BielKron 68v; RejPos 298.
»w zasadkę przyść« (1): á ſam ſie z ſwoimi ná Niemcow goniących w ciáſnym mieyſcu záſádził/ ktorych ſprácowánych gonienim gdy w záſadkę przyſzli ſnádnie do iednego pobił StryjKron 492.
»pość a przyść« (1): Puśććie śierpy/ ábowiem żniwo doźrzewa/ podźćie á prziydźćie [venite et congregate]/ ábowiem práſá pełna ieſt BibRadz Ioel 3/13. [Ponadto w przeciwstawieniu 1 r.]
»przyść albo przyjechać« (1): Bo gdy do niego przydzyeſz álbo przyiedzieſz toć ſie iuż będzie wierciał/ ſkakał/ biegał RejZwierc 89v.
»przyść abo się przyłęczyć« (1): Szceſzny dzyen zradczamy mowicz/ ku duchownym prziydz abo ſye przyłęczicz. Goski A2v.
przyść do kogo od kogo z czym (1): gdyż nie od ziemſkiego krolá/ ále od onego Krolá á Mocarzá niebá y zyemie/ przydzye do ciebie [poselstwo] s pewnemy cyrography iego. RejPos 317v.
przyść skąd (2): [Kto wejdzie w konflikt z Głowackim musi] złożyć hárdey myſli/ Bo tám ſkocżyć muśicie ſkądeſcie nie przyſzli. PaprPan Hv. Cf przyść skąd dokąd.
przyść skąd dokąd (1): Bo otárłeś/ Pánie Iezu Chryſte/ wſzelką łzę w ocżách świętych twoich [...]. Przyſzli z potopu do brzegu/ z wygnánia do oycżyzny/ z więźienia wſtąpili ná kroleſtwo LatHar 598.
przyść do kogo (2): IA Zgodá [...] przyſzłám tu choćia nie proſzóná Do was KochZg A2; SkarŻyw 121.
przyść k komu (3): Ach milá fortuno [...] Przijdzi k nám przijmiecie [lege: przyjmie cie] wdźięcżnie każdy ForCnR E3v; BielKom A3; CzahTr Bv.
przyść po kogo (1): Nie możem mowić: dźiś po ćię śmierć przyidźie/ á potym po mię SkarKaz 387a.
przyść z czym (1): Ktora [prawda] bárzo rádá ludźi wocży kole: á zwłaſzcżá gdy przyidźie z potężnym tłumieniem/ á práwie iákoby z licowánim błędow CzechEp 9; [śmierci, [...] Przyjdzi z ciemnym sierpem twoim, A już mię dobij! RybWiersze 19].
przyść za kim (1): Kthoryż on ieſth co od wſchodu ſłońcá wzbudźił ſpráwiedliwoſć/ wezwał iey áby przyſzła zá niem [vocabit eum ad pedem suum] BibRadz Is 41/2.
przyść dokąd (1): KochZg A2 cf przyść do kogo.
przyść skąd (1): Ani z południá [sława] przyidźie/ áni oná Od Aquiloná. KochPs 111.
przyść którędy (1): przyſzłá śmierć przez okná náſze/ werwáłá ſię w domy náſze SkarKazSej 706a.
W przeciwstawieniu: »przyść ... pość« (1): niechćiał ten gárniec z potráwą przyść do nas/ á my do niego podzmy. SkarŻyw 121.
przyść dokąd (2): (nagł) POTROYNY O SOBIE (–) [...] Przyſzedłem ná pułnocy, wźiąwſzy Cieklińſkiego Oſobę zacną ná ſię CiekPotrHerb )?(3; GosłCast 4.
W przeciwstawieniu: »przyść ... wyjść« (1): iáko tenże Iozeph [= dramat pt. „Castus Ioseph”] z AEgyptſkiégo kráiu wyſzedſzy, [...] gdźie ſie obróćił, od ludźi wielkich vmiłowány, vgłaſkány był [...]. Dźiwna przedśię rzecz, że máło nie zewſząd iáko przyſzedł, ták w tychże ſzátách co dawno, záś od nich wyſzedł: Aż téż y do Polſki przyſzedł. GosłCast 4.
przyść do kogo (59): Yeſli mię kto miłuie/ [...] y ociec moy miłuie go/ á prziydziem do niego/ á będziem mieſkać vniego [Ioann 14/23]. SeklKat G4; LubPs Z4; KrowObr 10v; Leop 1.Par 17/21, Ps 100/2; Ale Bog przyſzedł przez ſen w nocy do Abimelechá/ y rzekł mu [...] BibRadz Gen 20/3, 31/24, Num 22/20; RejAp 34, 46v; A on ciebye ſam ſzuka/ ſam do ciebie przyść obiecuie/ iedno ſie go wiernie rozmiłuy RejPos 144, 3v [2 r.], 30, 129, [137]v, 138 (25); BiałKat 98v; GrzegŚm 35; RejZwierc 69, 195; WujJud 99v; BudBib Num 22/9, 20, Mich 7/12; CzechRozm 41v, 88v, 265v; Tám vmieráiąc práwie/ miał dziwne á niebieſkie náwiedzenie. Przyſzłá do niego przecżyſtá Mátká Boża/ ſamo trzećiá/ lecżąc rány iego. SkarŻyw 167, 262; NiemObr 88; LatHar 12, 392; KołakSzczęśl Bv; Bo ieſli nie odeydę/ Poćieſzyćiel nie przyidźie do was WujNT Ioann 16/7, Ioann 14/23, Apoc 3/3 [2 r.]; Przydźże Pánie gdy ták miłuieſz/ [...] á vbogacay y ożywiay duſzę moię. SkarKaz 161a, 243a; SkarKazSej 680a.
przyść do czego (2): RejPos 349v; Przyidźi Pánie Iezu Chryſte/ przyidźi pierwey do ſercá łáſką y duchem twoim SkarKaz 8b.
przyść komu czym (1): bo dauid rzekl przyſzedl pan dauidoui prawdą anyeoklama yego PatKaz III 101v.
przyść k(u) komu (10): DVchu ſwięty racżyż przyijdz knám. OpecŻyw 177, 18, 96v; LubPs X2v; BibRadz Ps 100/2; HistRzym 127; RejPos 144v; Przydź ku nam Oycże vbogich/ przydź k nam dawco dárow ſwych/ przydź k nam ſwieco ſerc náſzych. ArtKanc H13.
przyść na kogo [zawsze o Duchu Św.] (9): Ale weźmiećie moc Duchá świętego gdy prziydźie ná was BibRadz Act 1/8, Apoc 2/16; tedy iey [anioł Maryi] ná to nie wiele powiedźiał/ tylko to/ iż Duch święty miał przyść ná nię CzechRozm 155, 156v marg, *3; ále weźmiećie moc Duchá świętego/ ktory przyidźie ná was WujNT Act 1/8, 8/16, 19/6; SiebRozmyśl F3.
przyść na co (1): niechay przyidzie Wſzechmogący Bog ná then Ogień. KrowObr 87.
przyść na co [= w jakim celu] (11): czekaymy żniwá/ áż Pan przyydźie ná żniwo ná ſwoie OrzList f2v; WujNT Xxxxxv. Cf Zwrot.
przyść nad kogo (1): [...] nie rozumieiąc [...] mowy Anielſkiey/ do Pánny Máriey powiedźiáney. Duch ś. przyidźie nád ćię CzechEp 291.
przyść po kogo, po co (2): RejPos 222; gdy ſyn twóy [Maryi] namilſzy po duſzę twą naświętſzą/ ze wſzytką rzeſzą Anielſką/ przyſzedł. SiebRozmyśl L3v.
przyść w kogo [zawsze o Duchu Św.] (6): OpecŻyw 9; GrzegŚm 64; Widźiſz że Duch S. przez włożenie rąk Apoſtolſkich w ludźie iuż okrzcżone przyſzedł. WujJud 159v, 159v; CzechRozm 156v, 157.
przyść w co (2): OpecŻyw 72v; Przecż y ia proſzę/ przydź w me wpuł zmartwione Smyſły GrabowSet Xv.
przyść za kim (1): odſzedłem był od niego/ bom był záprzedány w grzechach moich: przyſzedł on zá mną/ áby mię wykupił LatHar 560.
przyść dokąd (10): Otho Pan wſiadſzy ná oblok prędki prziydzie do Egiptu BibRadz Is 19/1; RejPos 129v, 211v, 275; CzechRozm 57, 57v, 58, 168; SkarŻyw 262; vmiećie [poseł mój] drogę przed twarzámi moimi: á wnet przyidźie do Páłacu ſwego Pan CzechEp 301.
przyść skąd (1): O Wſzechmogący náſz Pánie/ á błogoſłáwiony Sámáritanie/ ktoryś tu dla nas przyſzedł z dálekich kráin/ á widząc nas odárte á zránione [...] rácżże ſie zlitowáć RejPos 211v.
cum inf (2): Wſtań Ezdraſzu/ á słucháy tych słow ktoremći przyſzedł opowiedáć. BudBib 4.Esdr 7/2; Przyſzedł do nich [Adama i Ewy] Pan Bog do Ráiu/ pozywáć ie ná miłośierny y łáſkáwy ſąd ſwoy SkarŻyw 262.
Ze zdaniem celowym (3): RejWiz 178; Abowiem ktory ieſt iny (lud ná źiemi) iáko lud twoy Iſráelſki/ [...] do ktorego przyſſedł Bog/ áby ij wyzwolił Leop 1.Par 17/21; LatHar 560.
przyść do kogo (39): WróbŻołt 64/17; MurzNT Ioann 6/66; KrowObr 163v, 191; niechcećie przyść do mnie/ ábyśćie żywot mieli. Leop Ioann 5/39, Ps 64/3, ZZ3v; BibRadz Hebr 12/22; RejPos 63v, 287, 293, 313; Iáko mogli Izráelcżycy do Bogá przyść iesli Syná Bożego nie było CzechRozm 23v marg, 23, 23v, 210v, *3v; Do ćiebie [...] przydą wſzyſcy/ co po źiemi Okrągłéy chodzą KochPs 92; CzechEp 73; WisznTr 25; LatHar 251, 299; iż żaden nie może przyść do mnie/ ieſliby mu nie było dano od Oycá moiego. WujNT Ioann 6/65, Ioann 5/40, 6/37, 44, s. 693. Cf przyść przez kogo.
przyść k(u) komu (13): Dáy mi [...] ku tobie ienżes ſám ieſt práwdziwá mądroſtz s cżyſtym vmyſlem przyſtz OpecŻyw [123], 75v; WróbŻołt 100/2; RejPs 22; BibRadz Is 60/5; mowmy prawdę káżdy z bliźnim ſwym/ á ták przydziem ku Kryſtowi ktory ieſt prawdá. HistRzym 110, 76; RejPos 147; RejZwierc 162; cżemu mowi lud moy/ Pánuiemy/ á nie przyidziem więcey ktobie? BudBib Ier 2/31; WujNT Ioann 7/37. Cf przyść przez kogo.
przyść ku czemu (1): A prziydąli niktore pokuſy ná ćię [...]/ przydź ku męce Kryſtowey HistRzym 106v.
przyść na co [= w jakim celu] (1): iż gdy przydzyemy s tákiemi myſlámi á s tákiemi ſercy przed ſwięty Máyeſtat iego/ á ná ony obwołáne gody iego/ iż pewnie káżdi vſłiſzy ty ſłowá wdzyęcżne od niego RejPos 227v.
przyść przed kogo (a. przed obliczność [czyją], a. przed majestat [czyj]) (5): BibRadz Iob 13/16; gdy przydzie przedeń cżłowiek ocżyſciony z grzechu [...]/ wychodzi przećiwko niemu s przybythku Bożego RejPos 47, 227v; GrabowSet H; Bo nie ma przyść przed oblicżność Boſką [...] żaden obłudny cżłowiek LatHar 136.
przyść przez kogo [= za pośrednictwem] [w tym: do kogo (12), k(u) komu (2)] (14): OpecŻyw 95v; bo nikt nie przygidzie do oyca iedno przes ſyna iego. SeklKat O2v, E3, O3, Pv; toć káżdy cżłowiek wie ná świećie/ iż Bog ieden ieſt y thák wierzy/ ále iáko kniemu przyść á przez kogo/ nátym wſzytko zależy BielKron 246; RejPos 9, 291v; BiałKat 81; nikt nie przyidzie do oycá iedno przez mie. BudNT Ioann 14/7 [przekład tego samego tekstu: OpecŻyw, SeklKat, RejPos, BiałKat ]; Iż iáko zá ſtárego Teſtámentu żaden przyść nie mogł do Bogá/ iedno przez Moyżeſzá CzechRozm 23v, 12; CzechEp 106; ReszPrz 60.
przyść z czym (2): izáli do niego przyidę z ofiárámi y z ćielcy rocżniemi? BibRadz Mich 6/6; RejPos 227v.
przyść dokąd (1): Aleśćie przyſzli do gory Syon/ y do miáſtá Bogá żywego/ do Ieruzáłem [!] niebieſkiego BibRadz Hebr 12/22.
przyść skąd (1): Przez Egipth y Aſsyryą rozumie wſzytki ine źiemie dawáiąc znáć iż ze wſzech ſtron świátá przyidą do Kryſtuſá. BibRadz I 458c marg.
przyść którędy (3): ábyś [...] raczył [...] poſtánowić ſćieſzki moie/ ktoremi bych nieobłądnie przydź mogł ku tobie RejPs 22; RejPos 147, 293.
cum inf (1): niech będzie nagrodá twoiá doſkonáłá od Iehowy Bogá Izráelowego żeś przyſzłá vfáć pod ſkrzydły iego. BudBib Ruth 2/12.
przyść dla czego [= w jakim celu] (6): kthorzy thu do poſnanya dlya kradzyezy wſchithczy prziſly LibMal 1554/183v; BibRadz Dan 11/6; Thegoż roku Kolegium záłożono w Argentoraćie/ [...] gdzie z Fránciey bárzo wiele ludzy przyſzło/ dla náucżenia piſmá ſwiętego BielKron 216v; BudBib 1.Mach 12/45; SkarŻyw 62; WujNT 2.Cor 2/12.
przyść do kogo (123): HistJóz E2 [2 r.]; Wybrawſzy ſie więcz z Kijowa. Przeminawſzy wiele kxiąząt Tatarſkich. Przyli [!] potim [posłowie] do Chama wielkiego Czarza Thatarſkiego MiechGlab 19; ktoregosczie poſla swego poſlaly [...] wniektorich sprawach ſwich, poſſel wasch do nas prziſchedl LibLeg 10/60v, 6/192, 10/65, 65v, 113, 113v, 11/65v, 87v; LibMal 1544/93; HistAl C4, C7v, D6v, D8; LubPs P6; Leop Gen 47/5, 1.Reg 25/5, 2.Reg 5/3, 12/4, 3.Reg 10/2 (15); RejZwierz 18; A gdym przyſzedł do ſthároſt zá rzeką/ oddałem liſty Krolewſkie BibRadz 2.Esdr 2/9, Gen 19/5, 3.Reg 15/17, 4.Reg 25/23, 1.Par 12/17, Ez 24/26 (10); pocżekay tu áż przydę do ciebie á vkażęć co maſz cżynić. BielKron 64, 20v, 38v, 42, 64, 66, 66v (16); RejAp 26v; HistRzym 103; RejPos 149, 304; BudBib Ex 3/13, Ios 9/6, Iudic 11/7, 2.Reg 24/6, 2.Par 25/10 (10); BudNT 2.Cor 1/16, 2/3[1]; Iednego cżáſu przyſzli do niego pielgrzymowie na poły nádzy SkarŻyw 324, 167, 189, 291, 453 [2 r.], 546; áż tráfił [Kiejstut] do Mázowſza/ y przyſzedł vbłoćiwſzy ſię [...] do Corki ſwoiey Xiężny Mázowieckiey Anny StryjKron 442, 124, 442 marg, 462, 687; CzechEp 352; WujNT Luc 1/43, 7/20, 11/6, Act 9/32, 38 (31); SiebRozmyśl F3v; SkarKaz 577b, 578b, 580b.
przyść do kogo [= do czyjej ziemi] (15): HistAl D5; Leop Ez 27/21; [Bóg do ludu izraelskiego:] Poſlę ſtrách ſwoy przed tobą/ á wymorduię káżdy narod do ktorego prziydźieſz BibRadz Ex 23/27, Ier 41/15, 2.Mach 12/17; OrzRozm Gv; [Wespucjus opowiada:] Przyſzliſmy pothym do ludzi bárzo ludzkich BielKron 447, 206, 447v, 456; BudBib Lev 16/29, Ier 40/10, Am 6/1, 2.Mach 12/17; WujNT 1.Thess 3/6.
przyść do kogo [= do czyjej majętności] (1): á ieſliby [sługa niewolny] vćiekł/ tedy ten pan do ktorego przyidźie ma powiedźieć w náſzem dworze iż ma tákiego ſługę bieguná UstPraw C4v.
przyść od kogo (1): gdy Tymotheuſz od was przyſzedł do nas/ y oznaymił nam wiárę y miłość wáſzę WujNT 1.Thess 3/6.
przyść komu (7): A ták przyſzedł [Jakob] Izáákowi oycu ſwemu [...] do Ebron BibRadz Gen 35/27; BielKron 227, 245v, 406; ActReg 94; [list św. Jana do kościoła pergamskiego:] A ieſli nie będzieſz pokutował; przyidęć tobie rychło/ y będę walczył z nimi [nikolaitami] mieczem vſt moich. WujNT Apoc 2/16, Apoc 2/5.
przyść k(u) komu (28): [mówi Elżbieta:] Y odkąd mi to/ aby prziſſla matka pana mego ku mnie? OpecŻyw 11, 10v [2 r.], 11, 53; PatKaz II 80v; kazał Solonowi powiedzieć, iż kniemu Anacharſis Scitſki przyſzedł żądaiąc go widzieć. BielŻyw 22, 48; LibMal 1551/161; LubPs N; Leop 1.Reg 25/8; RejZwierz 32v; BibRadz 1.Reg 22/1, 25/40, 26/1, 1.Par 12/16, 23, Dan 11/6; tácy cżekáli też ludu wielkiego kſobie przyść z Fryzyey BielKron 214v, 69, 123; RejPos 22; BudBib 1.Reg 8/4, 26/1, 2.Reg 5/1, 3, 1.Par 16/16, 1.Mach 7/5.
przyść ku czemu [= aby wziąć udział, w jakim celu] (6): a ſſukaiątz milégo Iezuſa mowili miedzy ſobą [...]: Czo ſie wám widzi/ ſnádz nie przydzie ku temu ſwiętemu dniu OpecŻyw 69v; iednego dnia przijdą dworzanie do miaſta ku bieſiedźie ForCnR Bv; Leop Deut 12/9; Gdy [...] poſłowie Zydowſcy przyſzli do nas ku ponowieniu z námi pierwſzey przyiáźni. BibRadz 1.Mach 14/22, Zach 14/19; BielKron 65.
przyść na kogo [= napotkać, natknąć się] (2): Mikołay Sieniawski/ [...] s thowárzyſzmi ſwymi/ [...] iecháli w kozactwo pod Ocżakow [...] przyſzli ná wielkość Thátárow ktorzy konie páśli BielKron 420; RejPos 19.
przyść na co [= aby wziąć udział, w jakim celu] (14): OpecŻyw 83; á kiedyſmy przyſli ná pokarmowánie [= popas]/ otworzyliſmy wory náſſe HistJóz D, E2v; A prziſchli thutha ſnym do poznanya na kradzyeſz. LibMal 1547/128, 1547/135v, 1550/154v, 155; MurzNT Ioann 4/45, 11/56; BielKron 66v; A názáiutrz wielka rzeſza ktora byłá przyſzłá ná święto/ [...] wyſzli náprzećiwko iemu [Chrystusowi] WujNT Ioann 12/12, 4/45, 11/56, s. 511.
przyść przed kogo (1): Gdyż thedy przyſzedł do Antyochiey przed Antyochá Krolá/ rzekł: [...] HistRzym 9.
przyść w kogo [= do kogo] (2): Ták iż przyſzli ták beſpyecżnye przez dziwne narody/ Przez kroleſtwá w poſtronny lud LubPs Y; [Booz do Rut:] á iákoś opuśćiłá przyrodzone ſwoie á przyſzłáś w nieznáiomy lud BielKron 53.
przyść z czym (8): OpecŻyw 24; LibMal 1552/170; z báránkámi/ y z ſkopy/ y z koźielkámi/ przyſſli do ćiebie kupcy twoi Leop Ez 27/21; UstPraw F4; BibRadz Agg 2/8; BielKron 42; SkarŻyw 546; Nieiáki bowiem Dyomedontes Krolá Xerxeſá przyiaciel [...] przyſzedł z wielkoſcią złotá do Thebanow Miáſtá Phil F2.
przyść za kim (10): LibMal 1545/97; Leop 2.Reg 15/18; UstPraw F4; BielKron 424v; BudBib 1.Reg 26/3; niewiáſty ktore ſpołem zá nim przyſzły były z Gálileie/ widziáły to. BudNT Luc 23/49; Lankaſter Henriká Krolá Angelſkiego Syn/ [...] do Prus przyćiągnął/ á zá nim Algardus Grof Hohenſteinſki z drugim woyſkiem Niemieckim przyſzedł StryjKron 487; LatHar 702, 726; WujNT Luc 23/49.
przyść w czym [= w środku lokomocji] (1): Przydą w okręciech z Włoch á przemogą Aſſyriany á ſkáżą Zydy BielKron 43.
przyść jaki (2): Odpowiedział im Alexander/ przyſzedłem do was ćichy/ á nie chcieliſcie mię ſpokoynie przyiąć HistAl D8; BielKron 53.
przyść dokąd (619): BierEz A4v, Bv, F3; A gdy zwiedzialy wielkié záſtępy żydowſkié/ ijże mily Iezus byl w Betanij/ przyſſlo tam mnogo żydow OpecŻyw 70v, 4v, 5, 14v, 23v, 24 (19); ForCnR Bv; MetrKor 38/321; HistJóz C2, Ev, E2v, E4; BielŻyw 29, 32, 50, 61, 162, 165; MiechGlab 18 [2 r.], 19, 31, 58; LibLeg 6/79, 10/96v, 11/93; RejPs 169; pothem thu do poznanya ſſą prziſchli. LibMal 1543/76v, 1543/73v, 1544/87v, 93, 1545/97, 1547/128 (14); [bracia Józefa mówią:] Gdyz my przyſli do miaſta Dziwnie obfitego [...] Vyrzelichmy człowieka wielkiey wielmoznoſći RejJóz N4v, N8v; Potym iádąc przyſzli ku miáſthu krolowey Kandacis. HistAl L6v, A2, Dv, D2 [2 r.], D4, D4v (13); Potém przyſzedł Ieſus i vczniowie iego do żydowſkiéi źięmie MurzNT Ioann 3/22, Mar 1/14, 6/1, 8/22, 15/41, Luc 3/3 (9); KromRozm II q2, v2; KrowObr 20; Ieſliże nieſpráwiedliwie przyſyęgaſz/ day Pan Bog áby twoie dźieći/ [...] y narod wſzytek twoy nieprzyſzli między dźiedźictwo Abráhámowe. A ty ábyś nigdy nie przyſzedł do Ieruzálem. GroicPorz aa2v; KrowObr 112; RejWiz 23, 131v, 176, 177; A ruſſywſſy ſie ſtąd/ przyſzlichmy ná puſtynią Leop Deut 2/1; vćiekáiąc morzem ſpoſrednym [= Śródziemnym] ſámiuſtek przyſſedł do Anthiochiey Leop 2.Mach 8/35, Gen 46/29, Num 21/12, 30, 32/9, 1/19 (50); Kiedy by kto biáłą głowę zgwáłćił w leſie/ [...] táka biała głowá niż trzy dni wynidą ma przyſć do wśi do bliżſzey UstPraw B2, D, F4; Y oznaymiono to po wſzytkim Iudźie [...]/ áby ſię wſzyſcy zeſzli do Ieruzálem. A ktorybykolwiek tám nie przyſzedł po trzećiem ábo po czwartym dniu/ [...] áby bydłá ich pobrano BibRadz 3.Esdr 9/4, Gen 12/5, 19/23, 24/5, 10, 35/27 (46); OrzRozm Gv; gdy ná tę ſtronę Gor Belgian Tátárowie przyſzli/ żaden przećiw im ná przywitánie niewyiechał BielKron 438v; Przyſzliſmy po ſiedmi dniach ktemu wyſpowi ktory zową Ithy BielKron 447, 7, 8v, 9, 11, 14v (125); GrzegRóżn G; Reperio eum venisse Tarentum Wyrozumiewam z piſánia liſtów że prziſzedł do Tárentu. Mącz 279b; OrzQuin Ov; [Proteus mówi o sobie:] Przyſzedłem miedzy gory tám gdźieś v Krákowá Prot B, C4; A wſtawſzy ráno/ ſzli w drogę/ á przyſzli do niektorey wody/ przes ktorą był moſt HistRzym 28v, 9, 10v, 37, 63v [2 r.], 65v (17); RejPos 1, 25v, 35, [36] [2 r.], 38v (16); BiałKat 136, 263v; kiedy [lud żydowski] z Egyptu wywiedźiony przyſzedł ná puſzcżą KuczbKat 270; RejZwierc 49v, 124v, 175; BielSpr 44; Zádźiwić ſie temu muśiſz/ że do ktoregokolwiek Páńſtwá Chrześćiáńſkiego przyydźieſz/ [...] wſzędźie naydźieſz że [...] iedne Ceremonie po wielkiey cżęśći ſą v wſzyſtkich záchowáne WujJud 132; Y przyſzli słudzy Dawidowi do ziemie ſynow Hámmonowych. BudBib 2.Reg 10/2, Gen 12/5, 29/1, I 16a marg, Gen 48/5, Ex 15/23 (58); HistHel C3v, D3; A gdy przyſzedł ná drugi brzeg/ do kráiu Gergeſeńſkiego. Zábiegli mu dwá opętáni. BudNT Matth 8/28, Matth 17/7, Mar 14/16, Luc 4/31, Act 8/26, 16/1 (11); CzechRozm 42v [2 r.], 76v, 77 [2 r.], 110, 257; PaprPan O4; SkarJedn 94, 99 [2 r.]; CO to zá gość/ o ſioſtry/ przyſzedł w náſze kráie? KochDryas A2; Oczko 13v, 26; vćiekł do Egiptu Epiphániuſz: y przyſzedwſzy do iednego klaſztoru v Leondopolá/ nálazł tám Hieráxá nieiákiego SkarŻyw 453, 13, 62 [3 r.], 75, 167 [2 r.], 212 (30); Názáiutrz Krzyżacy wracáiąc ſię przyſli do láſſu Winſze rzeczonego StryjKron 300, 260 [2 r.], 416, 577, 672; CzechEp 352; Iużechmy z gęſtych láſów/ y z błót ſrogich wyſzli/ Iużechmy ná Tud ſtáry/ nád Luceſną przyſzli KochJez B2, B3v; NiemObr 41; KochDz 105; ReszPrz 42; Przyſzedł też tu Miniſter ieden przed kilką dni/ ktory długo w Krolewcu będąc Páná Chryſtuſá przenáſládował ReszList 173; WerGośc 216; ArtKanc C9v, C13; ActReg 56, 86; Szkuty drugie [...] naprzod poſłáć [...]: á ſzkodliwa rzecż/ pozad [= jako ostatni] do Gdańſká przyść GostGosp 94; GrochKal 15; Phil F2, K2; KochFrag 44; LatHar 554, 692; prowádzony zá rękę od towárzyſzow przyſzedłem do Dámáſzku. WujNT Act 22/11, Matth 13/54, 14/34, 15/29, 39, 16/13 (87); WysKaz 10 [2 r.]; áby [zbiegli poddani] przez Stároſty/ [...] przez vrząd miaſt y miáſteczek/ do których przydą/ byli imáni SarnStat 521, 218, 225; KlonKr A. Cf »przyść na miejsce«, »na miejsce przyść«.
przyść skąd (115): WróbŻołt 67/31; ktoribil czlowyek przischedl do panſtwa naschego z Adziemſkiej stroni LibLeg 11/93; HistAl D2, L4; LibMal 1550/154v; Nádto zgromadzą śię Phariſeuſzowie knięmu i niektorzy z doctorow z Hiéruſalem przyſzedłwſzy MurzNT Mar 7/1, Mar 1/9, Luc 5/17, 13/29; LubPs P6; Przyiáchał thedy Iozeph/ y powiedział Fáráonowi/ mowiąc: oćiec moy tudzieſz y bráćia/ [...] przyſzli z ziemie Chánáneyſkiey Leop Gen 47/1; A thyś ieſt mąż Bozy/ ktoryś przyſſedł z źiemie Iudá? Leop 3.Reg 13/14, 2.Reg 15/18, 3.Reg 13/12, 21, Tob 5/6, Is 41/25 (11); BibRadz 2.Reg 24/6, 7, Ps 67/32, Ier 41/5, Ez 38/15, Act 11/27; ATteńſkie miáſto [...] ácż przed tym było záłożone/ wſzákże ie lepiey Cekrops przyſzedſzy z Egiptu/ [...] ochędożył w obycżáie BielKron 27, 42, 43, 102, 102v, 153 (19); wſtąpiwſzy w okręt wiosł ſie do Láodyckiey ziemie Potym ſtąd przyſzedł do miáſtá Edyſſy HistRzym 123v; RejPos 22, 35, 242, 242v; Dziewká (tá) ieſt Moáwitká/ ktora przyſzłá z Náhomią z kráiu Moáwſkiego. BudBib Ruth 2/6, Iudic 11/18, 19/17 [2 r.], Ruth 2/4, 2.Reg 1/2, I 167c marg (14); BudNT Luc 23/49, Act 14/19, 2.Cor 1/16; SkarJedn 94; SkarŻyw 324, 458; StryjKron 185 [2 r.], 260; KlonŻal D3; Więc ieſli ſkąd poſłowie prżyśli/ odpráwowano te záraz. GórnRozm M3; GrochKal 15; LatHar 702, 727; w one dni przyſzedł Ieſus od Názáretu Gálileyſkiego: y okrzczon ieſt od Ianá w Iordanie. WujNT Mar 1/9, Matth 8/11, Mar 3/22, 7/1, 10/1, s. 253 (19); SarnStat 218, 878; SkarKaz 516b; Dwá bráćia z śioſtrą wdrogę ſię wybráli/ Z Litwy Niemen/ Bug z Wołyniá zuchwáły/ Y Narew byſtra/ iáko śioſtrá ſtárſza/ Przyſzłá z Podláſza. KlonFlis G4; Vyźrzyſz nieucżoſáną/ vyźrzyſz proſtowłoſą/ Z niecżyſtą y ſámopás rozpuſzcżoną koſą; Iákby dopiero przyſzłá z Iutrzniey Báchuſowey/ Z gory Cytheronowey/ ábo Iſmárowey. KlonWor 6. Cf »z daleka przyść«, »przyść z drogi«.
przyść którędy (14): Kthory [brat Ascelin] przez Niemieczką y Cżeſzką ziemię do Wratiſlawia gdy przyſzedł: [...] MiechGlab 18; LubPs Y; Y odſſedł iną drogą/ á nie wroćił ſie oną ktorą był przyſſedł do Bethel. Leop 3.Reg 13/10, 3.Reg 13/9, 17, 4.Esdr 15/59; iż [król Kolchidy] [...] poſłał zá nim [Jazonem] dwadzieśćiá thyſiąc ludzi w nawách morzem Pontſkim. [...] Potym Drawem [= rzeką Drawą] pod gory Alpes przyſzli BielKron 337v, 83, 245v, 292v, 403; HistRzym 63v; Pan Iezus [...] przyſzedł ku morzu Gálileyſkyemu przez pośrzodek gránic Dekápoleyſkich RejPos [203]v; WujNT Mar 7/31.
cum inf (17): OpecŻyw 24; PatKaz I 15v; [Józef mówi do braci:] zaiſteſcye wy przyſzłi oględowátz nýeobronnoſtz zýemye HistJóz C2; LibMal 1550/154v; corká krolá od Poludnia/ prziydzie do krolá od Pulnocy iednáć prziyaćielſtwo Leop Dan 27/6; BibRadz Zach 14/18; bo zá to mieli iż [Samuel] nie dármo przyſzedł/ álbo káráć kogo/ álbo od oblicżnośći krolá vchodził BielKron 65, 9, 29, 383v; Prot C4; RejZwierc 135; Do Giwehy [...] przyſzedłem/ ia y założnicá moiá przenocowáć. BudBib Iudic 20/4, Iudic 8/4; CzechRozm 110; SkarŻyw 453; Phil C.
Z przysłówkiem pytajnym celu (3): ſpytał ich [cesarz]: Skądeśćie? Rzekł Audifax [...]: z Perſyey. Cośćie zá rodu/ á po cośćie tu do Rzymu przyſzli? SkarŻyw 62, 51; ActReg 94.
Ze zdaniem celowym [aby, iżby, żeby] (14): OpecŻyw 10v [2 r.], 89v; ale ſludzy twoi przyſzli iżby kupili pokarm HistJóz C2, C2; BielŻyw 61; LibMal 1543/73v; Kxiążętá wſſech Pokolenia ktorzy byli przyſſli do Dawidá/ áby go ſobie obráli Krolem Leop 1.Par 11 arg, Iudic 15/10, Gal 1/18; BibRadz 1.Par 12/23; Y przjſzli do Rzymv/ aby grobj y Apoſtołow y innjch pobitjch męcżennikow náwiedzáli SkarŻyw 62; WujNT Ioann 12/20, Act 24/11.
Ze zdaniem dopełnieniowym referującym wiadomość [w tym: iż, że (6), aby (1)] (7): przyſzli poſłowie do krolá áby ſie co rychley wroćił BielKron 66v; Po máłey chwili ſzpieg przyſzedł iż Przemyſl z woyſkiem ćiągnie dobywáć zamku. BielKron 320v, 38v, 227, 320, 343, 409.
W przeciwstawieniu: »wyniść (a. wychodzić) (3), odejć ... przyść« (4): MurzNT Mar 6/1; Wczoráś przyſſedł á dziſia muśiſz z námi wychodzić? Leop 2.Reg 15/20, 3.Reg 13/10; nie zoẃcie mię Noemi (to ieſt cudna) ále Márá/ to ieſt gorzka/ [...] bom wyſzłá pełná/ á przyſzłám prożna. BielKron 53.
Ale do Koryntu przyść nie káżdému ſnádnie: To wſzytko [tj. cnota, zdrowie, majętność]/ rzadko kiedy iednému przypádnie. KochDz 105.
»z daleka, z ziemie dalekiej, z dalekiej drogi przyść« = de longe venire PolAnt, Vulg; venire e (a. de) terra longinqua PolAnt [szyk zmienny] (5:4:1): Vmyi temu gośćiowi nogi/ Ktory przyſzedł z dálekiey drogi. BierEz D2; OpecŻyw 52, 53; BibRadz 3.Reg 8/41, Mar 8/3; RejPos 182v; Tákże [nagródź, tj. daj sprawiedliwą zapłatę] y cudzoziemcá [...] ktoryby przyſzedł z ziemie dálekiey BudBib 2.Par 6/32, Ios 9/6, 9; á ieſli ie opuſzczę głodne do domow ich/ vſtáną ná drodze: bo niektorzy z nich z dáleká przyſzli. WujNT Mar 8/3.
»przyść z drogi« = venire de via PolAnt, Vulg (2): Abowiem prziaćiel moy przyſzedł do mnie z drogi/ á niemam cżego przedeń położyć. BibRadz Luc 11/6; WujNT Luc 11/6.
»przyść gościem, jako gość« [szyk zmienny] (2:1): BielKron 342v; On mniemáiąc aby [...] gośćiem do klaſztoru przyſzedł: ſzukał go długo po klaſztorze SkarŻyw 546; ten vznawſzy błędy ſwe przyſzedł do Rzymu iáko gość ReszList 173.
»przyść na [które, jakie] miejsce, do miejsca [którego], ku miejscu [któremu]« = venire in locum HistAl, PolAnt, Vulg; venire ad locum Vulg, PolAnt, JanStat; abire in locum PolAnt; ingredi locum, pervenire ad locum HistAl; [szyk zmienny] (19:3:1): wyſzedſzy z miáſthá [...]/ przyſzedł do iednego mieyſcá ktore zową Scopulus HistAl C2, D2v [2 r.], E3; Leop Deut 1/31, 12/4, 18/6; Przetoż przyſzedł áż ku mieyſcu gdźie Saul leżał z woyſkiem BibRadz 1.Reg 26/5, Deut 18/6, 1.Par 12/16, Mar 14/32; (marg) Modlitwá Moiżeſzowá. (–) Teraz miły Pánie [...] vkáż moc ſwą nad ludem ſwym w roſpácż przychodzącym/ ábyſmy ná mieyſce beſpiecżne przyſzli BielKron 30v, 39v, 64; GórnDworz Zv; BudBib 1.Reg 2/20, 26/5; Gdy przyſzedł Ian ná tákie mieyſce/ z ktorego widzieć mogł/ dom Oycá ſwego/ vpadł ná ziemię SkarŻyw 134, 192, 453; WujNT Act 27/8; SarnStat 225; [...] poſtąpiwſzy ná to Rotmiſtrzom pewne ſolaria, y wybráńcom nieomylną płacą/ ſkoroby pod chorągieẃ ná mieyſce popiſowi náznáczone przyſzli VotSzl Cv.
»na [czyje (= opuszczone przez kogoś)] miejsce przyść« (1): A gdy ná ich [wojska moskiewskiego] mieyſcá náſzy przyſzli/ położyli ſie tam BielKron 406.
»przyć z nowiną« (1): záſadził [Skanderbeg ludzi] ná drogach wſzędzie/ áby żadny niemogł przydź znowiną thą do Adrynopolá. BielKron 243v.
»przyść pieszo (a. pieszki)« (2): HistRzym 71v; Przyſzedwſzy do Ráwenny pieſzo y boſo/ gdy oycá tákiego nálazł iáko ſłyſzáł/ [...] w kłodę go w ſadził SkarŻyw 572.
»z poselstwem przyść« (1): Gdy z tym poſelſtwem przyſzto do Przemyſłáwá/ Przemyſław odpowiedział: [...] BielKron 319v.
»przyść i odeść« (3): doſſwolyly ſmi wyelkiego xyeſtwa Lytewſkiego y Corvni polſkiey Cvpczom. dobrowolnie przicz, y dobrowolnie odicz LibLeg 10/96v; BielKron 236, 313.
»stąpić i przyść« (1): Stąpił z nimi/ y przyſzedł do Názáreth LatHar 554.
»nie przyść ani wniść« (1): Ieſliż też pokolenie Egipthſkie nie przydźie áni wnidźie [non ascenderit et non venerit]/ tedy deſzdż nie vpádnie ná nie BibRadz Zach 14/18.
»wtargnąć a przyść« (1): Oni [Filistyni] odpowiedzieli/ Dla tegoſmy wtárgnęli á przyſſli [venimus] żebyſmy ięli á związáli Sámſoná Leop Iudic 15/10.
»(nie) przyść i (ani) wynić« = egredi et ingredi; accedere, ascendere PolAnt (3): thedi yemu badzie othworzono, y nyebronyono do naſchich zyem przycz, y wynicz LibLeg 6/79; BibRadz 3.Reg 15/17, Ioel 3/9.
przyść do kogo [= do czyjego kraju] (3): Leop 3.Esdr 2/18; StryjKron 36; Iako wiele Familyi zinąd do nas przyszło Łabęciowie, Gostinscy ActReg 24.
przyść od kogo (1): Wiádomo to bądź Pánu Krolowi/ że ći żydowie ktorzy od was przyſſli do nas/ gdy weſſli do Ieruzálem [...]/ ięli budowáć ſklepy ábo wieże Leop 3.Esdr 2/18.
przyść za kim (1): Przeto ie przezwano Gepidy/ to ieſt leniwi po Grecku/ iż nierychło zá nimi [Cymbrami] przyſzli. BielKron 358v.
przyść dokąd (84): GDym przeſſlych lat [...] tu wty ſtrony do Polſki przyſſedł/ nie tak dla chćiwośći bogactw álbo myenya/ ále wyęcey dla czći á ſlawy poſpolitey tego ſláwnego kroleſtwá Polſkyego/ [...] March1Wiet Av; Potym Iuhrowie rozmnożywſzy ſie przebyli wielkie rzeki, á iako powiadaią iż za Ieleniem idąc, przyſli do ziemie Ruſkiey. MiechGlab 37, 2, 58; LibLeg 10/124; MurzNT Matth 2/21; Leop Deut 6/1; UstPraw F2; Gdy przyidziećie do źiemie mieſzkánia wáſzego kthorą ia wam dam. [...] BibRadz Num 15/2, Gen 11/31, 19/9, 47/4, Lev 19/23, Deut 9/7 (10); OrzRozm K4; S ktorey Bulgáryey ruſzywſzy ſie lud ze wſzytkim narodem oboygá pogłowia/ ſzukáiąc lepſzey żywnośći zyemie [...] przyſzli nád morze ktore zowiemy Pontus Euxinus BielKron 170v, 26v, 30v, 36, 37, 43v (39); BielSpr 68v; BudBib Gen 11/31; BudNT Matth 2/21; CzechRozm 121; Przyſzedłeś tu nági żebrak poſtronnj cżlek/ á iuż dobrá kośćielne rozpraſzaſz? SkarŻyw 454; [Libo] muśiał być Włoch z ſámego imienia/ W ten kray pułnocny przyſzedł z Bożego przeyrzenia. StryjKron 56, 26, 46 [2 r.], 507; kiedyś tu w Polſcze ták było ſkąpo ludźi/ iż Krolowie áż do Niemiec po ludźie ſłáli/ á Niemcy prżyść tu niechćieli áż z ſwoim Máydeburſkiem prawem. GórnRozm L4; KochCz A4v, B, B2; WujNT Matth 2/21. Cf »przyść na miejsce«, »na miejsce przyść«.
przyść skąd (21): BibRadz Ier 3/18; OrzRozm K4; Gotty kthorzy przyſzli w pocżćie wielkim z wyſpy morſkiey Szkándáwiey pułnocnego morzá/ wyćiſnąwſzy náſze przodki [...] ná tę ſtronę ku Wiſle/ ſámi w tych polách oſiedli BielKron 297v; Láta 1237. Bráćia mnieyſzy Fránćiſzkowie przyſzli do Krákowá z Prági BielKron 364, 26v, 102v, 130, 159 [2 r.], 239v (12); BielSpr 68v; StryjKron 26, 46 [2 r.]; X⟨iądz⟩ K⟨anonik⟩ zádáie nam to: [...] żebyſmy ſię tu do Polſki/ z inſzych kráiow/ zbieżeć mieli [...]/ przećiw tym inſtyguiąc ktorzy z woley Bożey ſkąd inąd przyſzedſzy/ przedśię nicżyiego gwałtem nie wydźieráią CzechEp 58; ActReg 24; KochCz B.
przyść którędy (5): MiechGlab 58; Tám gdy oſiedli przezwano ie Iſtry od Dunáiá/ iż Dunáiem przyſzli BielKron 337v, 159, 292; StryjKron 36.
cum inf (1): Przyſzliſmy mieſzkáć do tey źiemie/ dla thego żeſmy bydłá czym kármić nie mieli BibRadz Gen 47/4.
»przyść na [które] miejsce« = ingredi a. venire ad locum PolAnt [szyk zmienny] (4): BibRadz Deut 9/7; ſam [Lech] ſzedł ku morzu pułnocnemu [...] przyſzli ná tho mieyſce gdzie dziś Gniezno BielKron 318; BudBib Deut 1/31; BielSpr 28v.
»na [czyje (= opuszczone przez kogoś)] miejsce przyść« [szyk zmienny] (7): BielKron 337, 358v [2 r.]; Quadi, Lud ſtárey [!] śląski y moráwski [...], Ale po tym in Pannoniam primam wyciągnęli/ ná których mieyſce ślężacy prziſzli Mącz 334d; BielSpr 28v; StryjKron 46 [2 r.].
przyść do kogo, do czego (7): Także [Tatarowie] potłumiwſzy wiele narodow krainy połnoczney: przyſli aże do Połowczow MiechGlab 2; Leop Ez 38/11; BibRadz Ez 38/11; BielSpr 21v; ieſli przyidzie Ezaw do hufu iednego/ y pobije iy/ tedy huf drugi będzie (mogł) vyć. BudBib Gen 32/8, Iudic 11/12; ActReg 4v.
przyść ku komu (1): [mężowie z Dan] przyſzli do Láchis ku ludowi ſpokoynemu y beſpiecznemu/ á wyſiekli ie mieczem BibRadz Iudic 18/27.
przyść ku czemu [= w jakim celu] (2): On y lud iego z nim/ y ini naokrutnieyſzy narodowie prziydą ku ſkáżeniu źiemie BibRadz Ez 30/11. Cf »przyść ku pomocy«.
przyść przeciw(ko) komu (2): podał [Pan] w ręce náſze woyſko ktore było przyſzło przećiwko nam. BibRadz 1.Reg 30/23, Ier 46/22.
przyść na kogo, na co (25): LibLeg 11/48, 64; BibRadz Ios 10/9; Iáncżárowie przyſzli ná cżeſkie woyſko ktore ſtrzelbą trapili BielKron 309v, 178v, 415, 416; RejPos 46, 270v; Pátrz co Hánnibál [...] vcżynił/ gdy Rzymiánie nań niewiádomie przyſzli RejZwierc 163, 263v; BudBib 1.Reg 12/12, 31/3, 2.Par 20/22, Ier 52/4; KochPs 189; Biſkup [...] rozgniewány zbroyną ręką iáko ná nieprzyiaćiele ná klaſztor przyſzedł SkarŻyw 529; boiąc ſię Bela áby [Tatarowie] teſz ná iego kroleſtwo nieprzyſzli/ ſlubem ſię Pánu Bogu zmałżonką ſwoią obwiązáł SkarŻyw 159; KmitaSpit C5. Cf »przyść bez wieści«.
przyść na kogo [= znaleźć się wobec przeciwnika] (7): Nieprzyſzło ták ſnádnie Skanderbegowi przyść ná lud goły iáko Moizeſzowi BielKron 250v, 320v; RejZwierc 50; Przednie tedy vffy potkáli ſie z nieprzyiaćielem/ lewa ſtroná przećiw práwey/ práwa przećiw lewey/ tho máiąc naprzod iż świeży ná ſpracowáne prziydą. BielSpr 21v, 70v; StryjKron 667; Samuel Stadnicki przyszedł na mą straż trzy mile od Wielunia ActReg 56.
przyść na co [= aby wziąć udział, w jakim celu] (17): z wielkyem veſſelym [poganie] chodzyly [...] y zlomyly klvcz Moldawſky y ſzczith wſchem Chrzesczyanskym zyemiam. tak chodzyly po swoyey woly yakobibily prziſly na weſſelie LibLeg 11/56. Cf »przyść na pomoc«.
przyść nad kogo (1): położyło ſie woyſko náſzych v Boryſowá nád rzeką Berezyną s tę ſtronę/ przyſzłá nád nie Moſkwá z drugą ſtronę rzeki. BielKron 411.
przyść z czym (2): BibRadz Ier 46/22; była bitwá ſpolna poki Iáncżárowie nieprzyſzli z ſtrzelbą BielKron 314v.
przyść dokąd (70): Słyſzem że [...] Alexander z innymi łotri ktoreż zebrać mogł przyſzedł do krain naſzych BielŻyw 150; MiechGlab 16; LibLeg 11/62v, 64, 65; Leop 4.Reg 25/8; RejZwierz 5; Krol Syryiſki przyidźie do Egiptu z mocą. BibRadz Iudic 9/52, 18/27, Is 10/28, I 453d marg, Mich 5/6, 4.Esdr 15/42, 2.Mach 12/13; ſćiągnęliſmy ſie do Załoſiec/ przyſzliſmy pod Wiśniowiec/ á tám Tátárowie obacżywſzy lud vćiągáli precż BielKron 422v, 56v, 112, 158v, 185v, 219v (29); Mącz 482b; BielSpr 20v; BudBib 1.Reg 23/10, Ez 30/16, 2.Mach 12/13; Iákożby był miał Iwoń ludzye ſwoiey myſli/ Wiecżnieby w iego páńſtwo pogánie nie przyſzli. PaprPan Ff; gdy Longobárdowie w onę ſtronę przyſzli: Mniſzy do grobu S. Ekwicyuſzá vćiekli. SkarŻyw 213, 319; Tohortkan drugie Połowieckie Xiążę/ [...] przyſzedł pod Pereaſław StryjKron 195, 51, 185, 265, 320, 582; KochJez A4, B, B3; iuż przyſzły te cżáſy/ Muśim przed Antychryſtem [tj. Turkiem]/ vćiec w gory láſy. Iuśći przyſzedł do morzá z wielkośćią Wielbłądow BielSen 10; Phil C [2 r.]. Cf »przyść na miejsce«, »przyść bez wieści«.
przyść skąd (10): Aż też Tatarzy Vlanſci [...] od połnoci przyſzedſzy wſzytkę ziemię z miaſtecki y ze wſiami poſiedli. MiechGlab 40; LibLeg 11/62v; Pod tym theż Zenonem woiowáli Bulgárowie Trácyą przyſzedſzy s pol od iezyorá Bicen BielKron 161v, 94v, 163, 411; StryjKron 51 [2 r.]; Skądeś [z Uświata] záś przed wſzyſtkiémi [...] Pod Wielkiéś Luki przyſzedł KochJez B, B3.
przyść którędy (6): czy [...] ſprawywſzi ſobye trzidzyeſczy y dwye Schaiky. vodą prziſly lyatha po smyerczy Machomethowey 952. [...] prziczyagnely pod zamek naſch Oczakow Sobronam, Srvſznyczamy. LibLeg 11/140v; Po nim [Attyli] záſię Heruli w ty ſtopy przyſzedſzy przez gory Alpes/ borzyli á woiowáli BielKron 338, 377v; StryjKron 265; Phil C; SkarKazSej 688b.
cum inf (4): gdzie nietylko tym kráinam [Turek] ſzkodę vcżyni/ ále y do pośrzodku Niemiec trzebá ſie obawiáć/ by nieprzyſzedł ſzkod cżynić BielKron 219v, 390; BudBib Iudic 11/12, 1.Reg 23/10.
Ze zdaniem celowym (1): Thedy Iazon zebrawſzy nie mniey od tyſiącá mężow/ ſtrzaſkiem przyſzedł aby wźiął miáſtho BibRadz 2.Mach 5/5.
W przeciwstawieniach: »przyść ... uciekać, wyniść« (2): Tegoż Roku Włádiſław Iágieło przećiw Turkom pięć tyſięcy iezdnych Polakow [...] ná pomoc Ceſárzowi Sigmuntowi poſłał do Wołoch/ ále záś iáko przyſli ták wyſli StryjKron 557; [nieprzyjaciele] iedną drogą przyidą/ á śiedmią vćiekáć będą przed tobą. SkarKaz Sej 688b.
W porównaniach (4): LibLeg 11/56; wſtępuiąc iáko burza przyjdzieſz á iáko chmurá/ ábyś przykrył źiemie/ thy y wſſyſtkie zaſthępy twoie Leop Ez 38/9; BibRadz Ez 38/9, Dan 11/10.
»przyść z mocą« [szyk zmienny] (4): BibRadz I 453d marg; przyſzedł nań [na króla Baldwina] z mocą Báláách krol Pártorum/ [...] ogarnął go y poimał BielKron 178v, 400; BielSen 7.
»przyść na pomoc (a. wspomożenie), na posiłek, ku pomocy« = in adiutorium a. in auxilium venire HistAl; subsidio venire Modrz [szyk zmienny] (14:2:1): dla tego wiedzcie nas z dzieſiącią tyſięcy ćmow [= wielkich wojsk] ná wſpomożenie wam w rychle przydz. HistAl E7v, D3, E7v, F7; Leop Iudic 9/26; BielKron 314, 327v, 338v, 393, 394v; bes pochyby wygraſz bitwy gdyć przydą ná pomoc twoi pośilnicy BielSpr 20v, 54v; ModrzBaz 103v; StryjKron 617; Názáiutrz Filon Kmitá ná pośiłek tobie/ Y Háráburdá przyſzedł KochJez Bv; Strogloditow cżęść tákże przyſzło ku pomocy KmitaSpit C4v, C4v.
»przyść bez wieści [= niespodzianie]« [w tym: na kogo (6), dokąd (5)] = ex improviso adoriri Mącz [szyk zmienny] (12): przez niezgodę krolow Thurcy wźięli kroleſtwo/ przyſzli ná nas bez wieśći BielKron 255; [kniaź moskiewski] zebrawſzy lud wielki przyſzedł bez wieśći pod Połocko BielKron 437v, 297, 350, 361v, 365, 389 (11); Mącz [274]c.
»przyść z (wielkim) wojskiem (wielkimi wojski), ludem (a. wielkimi ludźmi)« = adesse a. venire cum exercitu magno a. multo PolAnt (4:3): BibRadz Dan 11/7, 13; CYmbrowie tego cżáſu [...] przyſzli z wielkimi ludźmi do Włoch y do Fráncyey BielKron 130, 301v, 416v; BudBib 1.Mach 12/42; [papież Grzegorz] wiedząc iż Ceſarze [...] Heretykámi byli/ bał ſię áby przyſzedſzy zwoyſki/ mocą kacerſtwá nie rozmnożyli SkarJedn 199.
przyść do kogo (17): HistJóz C3, E; LibMal 1554/189v; Leop 1.Reg 20/22, Philipp 2/24; W ten cżás przyſzło do Alexándrá ośḿ ſet Grekow/ ktore Dáryus wypuśćił z więzyenia poſlepiwſzy ie BielKron 125, 17v, 46v, 49v, 50, 442; GórnDworz T3v; RejPos 42; RejZwierc 27; BudBib 2.Par 10/12; CzechEp 24; WujNT 2.Cor 2/1.
przyść k(u) komu (7): Iuż ſynu moy [...] nawroci ſie ku mnie/ Przydzi iuż ku mnie moy mily krolu [...]/ ſertza mégo niewymowná ſlodkoſci OpecŻyw 164, 166; RejJóz B4v; Diar 26; Gdyż tedy on młodzieniec k ſwemu oycu przyſzedł/ Oćiec widząc ſyná iuż wybáwionego vrádował ſie HistRzym 5, 107v; BudBib Ier 40/12.
przyść z czym (6): Leop Gen 42 arg; BielKron 349, 350, 432v; RejPos 42v; trzy dni chodzenia po motykę: niſz znią przyidę/ boię ſię áby ćiáłá zwierz nie ſtárgał SkarŻyw 52.
przyść dokąd (96): BierEz G2v; OpecŻyw 30v; HistJóz E; tak wiſzedlem bil sswoyey zyemie atakem bil po czudzich ſtronach aleſmi proſzily boga y pomogl nam przicz do ſwoyey oycziſni do ziemie moldawskej LibLeg 11/47; RejJóz N7v; RejWiz 166v; Leop Lev 25/10, Ios 18/9, 3.Esdr 2/15; RejZwierz 46v; A gdy obeſzli wſzythki źiemie/ przyſzli po dźiewiąćiu mieſiącoch y po dwudźieſtu dniu do Ieruzálem. BibRadz 2.Reg 24/8, 1.Reg 1/19, 1.Esdr 3/8; BielKron 94v, 96v, 107v, 256, 258 (8); HistRzym 70, 84; RejPos 25v; BudBib Ier 40/12; WujNT Mar 2/1. Cf Zwroty.
przyść skąd, z czego (44): OpecŻyw 78; z targus przyſzedł, czoſmi przynioſł BielŻyw 108; prziſchethſchi wnoczi ſpywa traffil ano [...] LibMal 1543/76v; Zrynku téſz przyſzedwſzy ieſliby śię nieumyli/ nieiedzą MurzNT Mar 7/4; RejWiz 166v; y prziydą ći co byli zátráceni z źiemie Aſsyriyſkiey Leop Is 27/13, 2.Esdr 11 arg, 3.Esdr 2/15, 6/5; W niedzielę pan s koſciołá przydzie áż ſpi ſługá RejFig Dd8, Aa5; BibRadz 2.Par 28/12, 1.Esdr 3/8, 2.Esdr 7/6; Dáryus przyſzedſzy z rády/ wezwał k ſobie máſztálerzow BielKron 116, 14v, 15v, 115v, 198 marg; Mącz 362a, 480a; Ia ieſtem pielgrzym ktorym niedawno przyſzedł z źiemie ſwiętey. HistRzym 79, 18, 18v, 72, 83v; RejPos 345 [2 r.]; iáko krowá o ſwiętym Ianie gdy s polá przydzie á brzuch ſobie nádmie. RejZwierc 142, 27, 107; BudBib Gen 25/29, 2.Par 25/14, 1.Esdr 3/8, I 271c marg; CzechRozm 118, 212v; Stryi iego gdy z ſzkoły málucżkim przyſzedł/ pytał go cżego ſię w ſzkole náucżył? SkarŻyw 371, 346; PudłFr 78; WujNT Mar 7/4; KmitaSpit C6v. Cf »przyść z drogi«.
przyść którędy (1): bo ledwey zá cżterzy niedziele Krol do domu przez gory przyſzedł BielKron 350.
cum inf (1): Skánderbeg [...] poſłał mu theż wdáry kroy/ lemięſz/ radlicę/ roſkazawſzy do niego [Balabana] áby przyſzedł ná oycżyznę oráć roley iáko moy chłop. BielKron 256.
Ze zdaniem celowym (2): Pocżkay mie tu/ á ia gdy cżás będzie przydę ku tobie ábych ćie ſtąd wybáwiłá. HistRzym 107v; WujNT Act 24/17.
W przeciwstawieniu: »przyść ... wyniść« (2): Iż przyſzedł drab chromy do goſpodarzá ſkąd był pirwey wyſzedł/ y pyta go goſpodarz: A miły drabie od naſeś wyſzedł iáko Merkuriuſz pod pirzem/ á teraześ przyſzedł iáko Wulkanus co powiedáią o nim chromy piekielny kowal? RejZwierc 27.
»przyść do domu, w dom« = wrócić do kraju [szyk zmienny] (7:1): Nábrawſzy plonu y ludzi w Moráwie/ kilko kroć przyſzli [Bolesław z Sieciechem] do domu bez ſzkody. BielKron 349v, 303v, 349, 350 [2 r.], 407v; Powiedzyał im Apollo ktory máć cáłuie/ Napirwey w dom przyſzedſzy/ ten niechay kroluie. (nagł) O tymże [tj. o Brutusie]. (–) TEn tho dobrze rozumiał zyemiá iego mátká/ A przyſzedſzy do domu dokońcżył oſtátká. PaprPan Hh2.
»przyść z drogi« = de via venire Vulg [szyk zmienny] (2): mam nadzieye wmyloſczywim bodze y wthvreczkym Czarzv yz yą [wieś] nam wroczy prziſzedſchi ſtey drogy LibLeg 10/124v; Leop 2.Reg 11/10.
»na [które] miejsce przyść« [szyk zmienny] (3): BielKron 3, 11; wynidęli ſtąd tedy [...] ná to mieyſce nierad bych przyſzedł. HistRzym 99.
»na [czyje (= przez kogo opuszczone)] miejsce przyść« (1): A gdy do Kluniaku do Włoch iechali/ nálezli go [Kazimierza zwanego później Odnowicielem] w kápicy/ ktorego z płácżem proſili áby ná oycowſkie mieyſce przyſzedł do Polſki. BielKron 346v.
»na swe miejsce przyść« [szyk zmienny] (6): BielSpr 6, 8v, 34v, 71v, 72; Antoni S. prętko bieżał/ y przyidzie ná ſwe miejſce: pytáią go bráćia/ gdzieś ták długo bjł Oycże? SkarŻyw 52.
»przyść z nowiną« (1): dali Bog przydżiemyć tu z weſołą nowiną RejJóz N7v.
»przyść pieszo (a. pieszki)« [szyk zmienny] (2): obronili ſie w taborze Niemcom/ wſzákże tám byli z vbożeli Polacy áż pieſzki przyſzli do domu. BielKron 303v; HistRzym 70.
»zasię (a. zaś), znowu, nazad przyść« = redire Vulg, Mącz; iterum intrare a. venire, reverti Vulg; venire in iterum PolAnt [szyk zmienny] (45:2:1): BierEz G2v, Q2v; OpecŻyw 63, 166; BielŻyw 30; RejKup n8; Doctor i Biſkup przerzeczony/ ktorzy byli od niego na noc do ſwego mieſzkaniá odeſzli na zaiutrz zaśię obadwa przyſzedwſzy/ pilnie go cieſzyli MurzHist L3; Diar 26; Leop Lev 25/10, Ios 18/9, Matth 5/24, 26/43, Ioann 9/7; wſzyſcy záſię przyſzli ktorzy ſie byli rozbiegli. BielKron 121, 3, 11, 15v, 37, 42v (13); Iam adero, Przydę záś wnet. Mącz 163b, 94c, 265a; GórnDworz T3v; HistRzym 67, 70, 119, 130; RejPos 59, [77], 177; KuczbKat 315; BielSpr 6, 34v, 71v, 72; piſzę ktorzy wprzod zgrzeſzyli/ [...] iż iesli przyidę znowu nie zfolguię. BudNT 2.Cor 13/2, 2.Cor 2/3[1]; ActReg 71; LatHar 707; WujNT Mar 2/1, 2.Cor 13/2.
przyść do kogo (7): RejFig Ee2; BibRadz Num 22/37; BielKron 65; Cum ad eum ipsius rogatu accersituque venissem, Gdym do niego ná yego proźbę y żądánie prziſzedł. Mącz 357d; BudBib Ier 36/14; wezwáłá Máriey śioſtry ſwoiey/ mowiąc: Náuczyćiel przyſzedł/ y wzywa ćię. Oná ſkoro vſłyſzáłá/ wnet wſtáłá/ y przyſzłá do niego. WujNT Ioann 11/29, Mar 10/50.
przyść ku komu (2): HistRzym 23; Y rzekł Sámuel/ przywiedzćie do mnie Agágá krola Hámáleckiego/ tedy przyſzedł kniemu Agág BudBib 1.Reg 15/32.
przyść przed kogo (1): wtym tedi poſleſz po mię/ á gdy przed cię przyydę będzieſz mi przed tym roskázował ktoć to powiádał HistAl L5v.
przyść z czym (1): Poſłał Saul do Iſſái po Dawidá/ ktory przyſzedł z winem á chlebem y kozłem do Saulá BielKron 65.
przyść dokąd (2): Potym przysłano po posły, aby ku KJM szli. Tam gdy przyszli, nim oni zaczęli mowić, co byli deliberowali, Pan Kanclerz wprzod od KJM rzecz uczynił Diar 56. Cf »przyść na miejsce«.
»wskok przyść« (1): Skorom ćię záwołał tákem widział iżeś wſkok przyſzedł SkarŻyw 575.
przyść wedle kogo (1): A Sámárytan niektory iádąc/ przyſzedł wedle niego [venit secus eum]: y vyźrzawſzy go/ vlitował ſię. WujNT Luc 10/33.
przyść do kogo (29): bogá onego oblicżnie oglądaſz/ ábowiem on bog w oſobie ſmokowey do ciebie przyydzie HistAl A4; GliczKsiąż H7; KrowObr 146v; Ták ći by rzekł on święty Krol [zmarły Zygmunt Stary]/ by do nas teraz przyſzedł. OrzList hv; BibRadz Dan 7/13; BielKron 49v, 122v, 466v; RejAp 139v, 140v; gdy tá ſwięta pánná byłá zátrwożoná/ vźrzawſzy onego Anyołá/ [...] mnimáiąc áby iáka obłudá ábo iáka pokuſá do niey przyſzłá RejPos 269v, 231v, 269v, 315v; RejZwierc 174v, 198v; CzechRozm 8, 124; Gdy ſię ták modliłá/ przyidzie do niey nieprzyiaćiel ludzkiego zbáwienia/ Aniołem ſię Bożym vcżyniwſzy. SkarŻyw 151; W Letániách święći przyſzli do vmieráiącey. SkarŻyw 193 marg, [236]; MWilkHist G2v; CzechEp 263, 299; ReszPrz 51; WerGośc 255; W tym przyſzłá do mnie ſwoie gęśli w ręku máiąc Erato WitosłLut A2; SkarKaz 204a. Cf Fraza.
przyść do czego [= w pobliże] (1): Anyołowie z niebá przyſzli do grobu y zmartwychwſtánie to wyświadczáli. SkarKaz 207a.
przyść k(u) komu (18): Przyſſli anieli w wielkoſci ku panu Iezuſu/ a padwſſy/ dali iemu cżeſtz ij chwálę OpecŻyw 38, 6v, 7v, 103v; OpecŻywSandR nlb 2; RejKup p2; Iowiſz niewiedząc iáko kniey [Europie] przyść/ przemienił ſie w wołu cudnego BielKron 271, 48v; RejAp 180v; HistRzym 28v, 88, 90, 97, 120v; RejPos [136]; ArtKanc A3v, C16v. Cf Fraza.
przyść miedzy kogo (2): Thedy Anyoł Páńſki ktory ſzedł przed woyſkiem Izráelſkiem/ záſzedł pozad zá niemi [...]. Y przyſzedł miedzy woyſko Eigptſkie BibRadz Ex 14/20; BielKron 24v.
przyść na kogo (1): bo ná onego zdraycę cżárt nocy oney przyſzedł/ y dawił go ták ſrodze/ iſz [...] SkarŻyw 574.
przyść na co [= w jakim celu] (3): ſąli tákie duſze? [...] przydą li ná ſąd? GrzegŚm 50; Wſzyſcy Aniołowie/ Kryſtowi posłowie/ ná ſąd z Pánem przydą ArtKanc A10v. Cf »przyść na ratunek«.
przyść po kogo (3): OpecŻyw 81v; CzechEp 363; Przeczże [Admet, mąż Alcestis] ná źiemi ieſt/ á nie pod źiemią? (–) Iż zá śię żonę dał/ po którąś [ty, tj. Śmierć] przyſzedł. KochFrag 45.
przyść przed obliczność czyją (1): Idą/ mowi/ duſze/ do niewidomego mieyſcá/ [...] gdźie pomieſzkáią aż do zmartwychwſtánia. A tám w on cżás wźiąwſzy ćiáłá przydą przed oblicżność Bożą. GrzegŚm 14.
przyść w co (2): yſz myal uyeczny krol criſtus przydz wzyuot yey PatKaz II 59; SkarŻyw 113.
przyść z czym (1): Iż gdy Anyoł przyſzedł s kádzidlnicą do ołtarzá iż ſie sſtáło w niebie milcżenie wielkie. RejAp 71v.
przyść dokąd (11): Tam [do raju] gdy przyſſedl/ Enoch z Eliáſſem/ poznali go ijż on byl zbawiciél w zákonie dáwno obietzany. OpecŻyw [162]v; BibRadz Gen 19/1; BielKron 12 [2 r.]; Gdy duch niecżyſty wynidzye od cżłowieká [...] ták mowi ſam s ſobą: Wrocę ſie ia do domu mego ſkądem wyſzedł. A gdy tám przydzye/ naydzye gi miotłámi ochędożony RejPosWiecz3 98v; BudBib Mal 3/1; SkarŻyw 501; ZawJeft 5. Cf »przyść na miejsce swoje«, »zaś przyść«.
przyść skąd (14): co gdy ſie wykońcżyło/ [...] [Jan Ewangelista] przyſſedſſy z niebá/ onę przemowę iął powiádáć Leop *2v; IAnus napierwey przyſzedſzy od wſchodu Słońcá we Włoſkich źiemiách pánował BielKron 275v; Mącz 362c; RejAp 69 [2 r.], 69v; RejPos 210, 319, 330v; Płácżą też po ogrodźiech niewymownie owi Co przyſzli z Helleſpontu bogowie wierzbowi. KlonŻal B; WisznTr 31; WujNT Apoc 7/13, 14; Prętkolotne Drijades z kwiatkow bárzo wonnych/ Roſzcżki ślicżne przynioſły/ przyſzły z puſzcż poſtronnych. SapEpit A3v.
przyść którędy (1): Przebog bráćia/ coż dźiwnego? Przyſzło do nas tákowego. Przezedrzwi pozámykáne MWilkHist K4.
cum inf (2): RejKup V; Napaeae weſpoł przyſzły y ſmutne Driades, Przyſzły ćię też żáłowáć gorne Oreades. KlonŻal Bv.
Z przysłówkiem pytajnym celu (1): ſąli tákie duſze? [...] przydą li ná ſąd? pocżoſz przydą? GrzegŚm 50.
Ze zdaniem celowym [(a)by] (4): Leop Ez 43/3, Dan 10/14; Kiedy Dyabeł w nocy do mnie prziydźie/ áby mię treſtkał/ tákową mu odpowiedź dawam ReszPrz 51; IEſtem poſłániec wielkiégo Bogá ſkrzydłáty/ Dóm Páńſki opuśćiwſzy/ przyſzedłem tu ná ty Podniebné wáſzé kráie [tj. na ziemię]: Bym Izáákowi Oznaymił/ iże [...] ZawJeft 5.
»przyść na miejsce swoje« (1): Vtráćiłá tá [dusza] y moc przyść ná mieyſce ſwoie/ Iuſz nie wzgorę/ nádoł ią ćiągną grzechow zdroie. KołakCath B4.
»przyść na ratunek« (1): á oto Michał ieden z kxiążąt pierwſſych/ przyſſedł mi ná rátunek [venit in adiutorium meum] Leop Dan 10/13.
»[dokąd] zaś przyść« = wrócić (2): KołakCath B4v; Rozum/ Iż z niebá poſzedł od Bogá ſámego [...]. Tedy záś tám ſkąd wyſzedł iemu przyść potrzebá KołakSzczęśl C4v.
przyść do kogo (4): RejPos 27, 248v; Iednego dniá [Piotr i Paweł] męcżeńſtwo vćirpieli/ áby záraz obádwá do Chryſtuſa przyſzli. SkarJedn 91; LatHar 626.
przyść na co [= w jakim celu] (8): SeklKat O3; Leop *A3v; KarnNap Cv; Sędzia twoy ná ktorego ſąd przyść maſz/ ćiebie o pokoy prośi SkarŻyw 165; ktorzy ná onę zacną wiecżerzą/ od Bogá wezwáni będąc/ przyść niechcą NiemObr 114; LatHar 396; WujNT Ioann 5/24; SzarzRyt Bv.
przyść w co (2): Wſpamiętáy na mię mily panie/ gdy przydzieſs w krolewſtwo twoie [Vulg Luc 23/42]. OpecŻyw 144v [przekład tego samego tekstu] KuczbKat 390.
przyść w co [= do kogo] (1): Tákże y ty [tj. tak samo będzie z tobą] gdy przydzyeſz w ono towárzyſtwo/ Ktore w niebye z rádoſcią tám cie cżeka wſzytko. RejWiz 94v.
przyść z czym (5): Ktory przidzie ſproſną Liampą Pṙzed kazdym wnet Fortę zamkną RejKup t3, d3v, x7, Aa; RejPos 248v.
przyść dokąd (76): OpecŻyw 75v [2 r.], 95; [Aleksander pisze do matki przed śmiercią:] wieſz dobrze że mieſzkanie moie wktorimem był mierzione ieſt, ale dufam żeć przidę ku lepſzemu BielŻyw 163; RejPs 46, 140, 190v; RejKup Mv, x5v, ee7v; MurzNT Luc 16/28; Day Boże/ áby przes przytzynę pięć Braćiey Polakow/ [...] przyſliſmy ku wietzney oytzyżnie. KrowObr 174v, 57, 162, 169; RejWiz 122v, 193; Dokąd ia idę/ wy niemożećie przyść Leop Ioann 13/33, 4.Esdr 7/62; BibRadz Ioann 13/33, II 59d marg, 100d marg; dał nam pierśćień wiáry ſwey/ przez ktory możem przyść do wiecżney oycżyzny. HistRzym 84, 91v; wieſz ktho ſię o cię ſtára/ [...] ábyś nie przyſzedł ku obiecánemu mieyſcu á rádoſciam ſwoim. RejPos 133v, 109v, [136]v, [137]v, 152, 161v (10); zátym rzekł [łotr na krzyżu] do Iezuſá: Pánie pomni ná mię gdy przydźieſz do Kroleſtwá thwego GrzegŚm 39, 39; ſtárayże ſie pilno/ iákoby ty twe cżáſy tobye dármo á márnie nie wychodziły/ á [...] iákobyś mogł beſpiecżnie zá niemi przyść do onego wdzięcżnego odpocżywánia ſwego RejZwierc 136v; BiałKaz G2; BudNT Luc 16/28; TV przyſzedſzy iuż Bogu kápłanem zoſtawa/ [...] Iuż ten kréſu dobieżał/ y bierze zapłátę KochMRot C; ArtKanc F19; CzechEp 120; LatHar 184, 351, 578, 632, 726; Y rzekł [bogacz w otchłani:] Proſzę ćię tedy oycze ábyś go poſłał do domu oycá mego: ábowiem mam pięć bráćiey: [...] (marg) áby ie przeſtrzegł. (–) iżby też oni nie przyſzli ná to mieyſce męki. WujNT Luc 16/28, Luc 23/42, Ioann 8/21, 22, 13/33; A ták niech mówi ten/ który Zydowi przyśięgę przepowiádáć będźie. [...] Y iesliś ieſt winien/ ábyś nigdy nieprzyſzedł ná łono Abráámowo SarnStat 265; SkarKaz 6b. Cf Zwroty.
przyść skąd (2): RejPos 45v; Y przyidą od wſchodu y zachodu/ od pułnocy y południá: y vśiędą w kroleſtwie Bożym. WujNT Luc 13/29 [przekład tego samego tekstu RejPos].
W przeciwstawieniu: »wyniść ... zaś przyść« (1): Z źiemie ćiáło á duſzę ſwą iż wźięło z Niebá. Przeto z kąd wyſzło tám mu záś przyść z cżáſem trzebá. KołakCath B4v.
»do nieba przyść« [szyk zmienny] (6): marya wſzytkym yeſt drogą do nyeba chczączym przydz PatKaz III 126v; WróbŻołt nn7; SeklKat Pv; GórnDworz Mm5; SkarŻyw A4; ReszList 154.
»z nowiną przyść« (1): [Symeon mówi:] Ráczéy niechay iuż vmrę/ do oyców ſwych idę/ Poćieſzę ich/ gdy do nich z tą nowiną prziydę SiebRozmyśl Gv.
»[dokąd] zaś przyść« = wrócić (1): KołakCath B4v cf W przeciwstawieniu.
»przyść do żywota wiecznego« [szyk zmienny] (5): Wkthorey [...] Ewánieliey ſwiętey/ ieſt doſkonále opiſána náuká/ iáko mamy przydz do żywotá wietznego KrowObr 138, 97; SkarŻyw 428; LatHar 49; WujNT Luc 18 arg.
przyść dokąd (1): y wiele ćiał świętych [...] ożyło: y wyſzedſzy z grobu po zmartwychwſtániu iego; przyſzli do świętego miáſtá (Ieruzálem) y wielom ſię vkazáli. LatHar 701.
przyść do kogo (3): FalZioł IV 31c; BudBib Gen 6/20; Zginie Szláchćicowi woł/ abo dwá/ prżiydźie on woł do człowieká złego we dnie. On wnet gośćiowi da w rog GórnRozm G4v.
przyść do czego [= w pobliże] (3): Ieleń w prágnieniu będąc medł/ Do źimnego zdroiu przyſzedł BierEz Kv, M2; GórnDworz P5.
przyść do czego [= do wnętrza] (1): I Przyſzły muchy bárzo ćięſzkie do domow Fáráonowych Leop Ex 8/24.
przyść ku komu (5): BielKron 321v; vźrzał wężá [...] noſzącego kámień w vśćiech/ ktory przyſzedſzy ku niemu położył iemu on kámień ná łonie. HistRzym 68, 67v [2 r.], 131v.
przyść k czemu (1): Liſzká z kozłem w iedney chwili/ Przyſzli k ſtudni áby pili BierEz H3v.
przyść na co (2): Też gdy to roſpuſciſz miodem á pomażeſz na ſzcżepy/ mrowki y gąſienicze pomrą gdzie na to przida [!] FalZioł III 40c; RejAp 200.
przyść w co (1): Y zpłodzi przekop żáby/ y wylázą y przyidą wdom twoy BudBib Ex 8/3.
przyść dokąd (1): rzekł Zyd: ieſth Lew w Vlam [...] tákiey wielkośći iż go piętnaśćie łokći/ rzekł Ceſarz/ rad bych go widźiał. Prośił tedy Rabi Ioſua Bogá áby ten Lew przyſzedł do Rzymá BielKron 463v.
przyść skąd (2): A któraby téż [ryba] przyſzłá z Rzéki/ káżda do Stáwu w pádnie Strum K2, K4.
cum inf (3): Wilk won cżás gdj dzień wielki/ Przyſzedł pić wody do rzeki BierEz M2; RejPos A5v; Wſzytkie zwierzętá polne przydzćie ieść wſzytkie zwierzętá wleſie. BudBib Is 56/9.
Ze zdaniem celowym (1): BierEz H3v cf przyść k czemu.
przyść do czego (1): Zdało mi ſie weſnie iákoby chleb ięcżmienny nie kwáſzony przyſzedł do námiotow Mádiáńſkich BielKron 50.
»przyść [komu] w ręce« = znaleźć się w czyimś zasięgu, dostać się (1): Sioſtrá [...] bieżáłá iáko nadaley mogłá ná doł po brzegu/ wołáiąc/ á miecąc iey powroz [...]. Widziáłá to oná niebogá wynarzáiąc ſie/ y nie raz przyſzedł iey był powroz w ręcze/ ále ſie zań [...] iąć niechcziáłá GórnDworz Bb2.
przyść do kogo (1): Przyſzły potym do nas dwie Almádye/ to ieſt Náwy álbo Lodzie Murzyńſkie BielKron 452.
przyść na kogo (1): Puſzcżáli thákie wozy miedzy nieprzyiaćielſkie woyſká/ gdzie przyſzli ná Ludźi/ sſtáłá ſie w nich ſzkodá nie máła. BielSpr 61v.
przyść dokąd (7): BibRadz 1.Reg 6/14; áż woz przyſzedł z iego ciáłem sſiekánym do Látheraná kościołá BielKron 176, 63, [842]v, 454v, 459v; gdy Okręty pod mur przyſzły/ [...] GrzepGeom B.
przyść skąd (3): iż ieſzcże były promy z Budzyniá nie przyſzły BielKron 306v, 457v; WujNT Ioann 6/23.
»przyść do brzega« (1): bo Okręth żadny nie może przyść do brzegá BielSpr 45.
»nazad przyść« = wrócić (1): A Klucznik ma nápiſáć dźień kiedy ſie [szkuty] odbiją/ y kiedy ná zad przyidą GostGosp 100.
przyść ku czemu (2): KochPhaen 19 cf przyść skąd dokąd. Cf Zwrot.
przyść skąd dokąd (1): Tu przyſzedſzy z północy ſłóńce ku Auſtrowi/ Wraca ſye záśię názad ku Aquilonowi. KochPhaen 19.
przyść do kogo (1): gdy wielkość morzá będźie obrocona k tobie/ á moc [tj. majętność] pogánow do ćiebie przydźie BibRadz Is 60/5.
przyść dokąd (4): A gdy prziſſlá Archá Páńſka do Akaron/ záwołáli Acháronithowie Leop 1.Reg 5/10; ten Kardynał wydał kſiążki ktore przyſzły do Niemiec BielKron 216v, 143v; BudBib Ier 32/24.
przyść skąd (3): ktory [obraz Panny Maryi w Częstochowie] mienią być z Ruśi á do Ruśi z Grecyey przyść. BielKron 143v, 307; ReszHoz 125.
cum inf (1): Oto tarany przyſzly ku miáſtu wziąć ie BudBib Ier 32/24.
przyść do kogo (5): Gdi ten liſt do Alexandra przyſzedl/ kazał gi przed wſzytkiemi cżytać HistAl G7v; BudBib 4.Reg 5/6; SkarŻyw 389; SarnStat 183, 219.
przyść komu (5): wſſak mnye ma przicz liſth ſpoznanya LibMal 1554/79v; Mącz 480a. Cf Zwrot.
przyść ku komu (1): visnavam przesz then listh wsisthkiem pospoliczie kv ktorem then listh przyydzie [...] ysch [...] ZapWar 1537 nr 2494.
przyść do czego (3): Vſtá y nos gdy do nich przydzye co wonnego/ Iuż z niemáłą roſkoſzą vżywáią tego. RejWiz 21; BibRadz Ier 25/31; ſlońce iuż wnet wznidźie/ Któré tám do twych okien doſyć iáſnie przydźie. PudłFr 68.
przyść do czego (żywotne) (1): gdy przyſzedł ogień do onych ſmokow/ Smocy niewiedząc co cżjnić/ do brzegu nie śmieli CzahTr D4.
przyść od kogo do kogo (1): Od ſąmśiádá do ſąmśiádá rad więc ogień przyidzie. BielSen 13.
przyść na co (1): s ktoregoż to ziela [tj. kamfory] wyſącża ſie iakoby żiwica [...]/ á wten cżas gdy grzmi [...]: nawięczey ciecże/ a naiaki kolwiek proch [...] przidzie: s tym ſie zmieſza FalZioł I 70b.
przyść dokąd (2): Napełnić ſkleniczę kwieciem wonnem á zakrić dobrze iżbi tam wiatr niemogł przydz FalZioł II 2a; Iż gdy ten zwon będzie tą wodą zmatzan/ gdzieſzkolwiek przydzie dzwięk iego/ áby odeſſlá moc nieprzyiaćioł dáleko KrowObr 103.
przyść skąd (2): Gdy vyrzyſz bláſk przez ty błony/ Pomyſl s ktorey przyſzedł ſtrony. RejZwierc 237; bo z połnocy dym przyſzedł BudBib Is 14/31.
W przeciwstawieniu: »przyść ... odejć« (1): v ktorego [nieznającego się na muzyce] dzwięk/ ták iáko przydzie/ thák odeydzie bez ſmáku. GórnDworz K2v.
przyść do kogo, do czego (żywotne) (3): Iż widzyałem wodę płynącą s koſciołá od práwey ſtrony/ á wſzyſcy do ktorich przyſzłá wodá oná/ byli wybáwieni. RejPos 153v, 153v; Strum P.
przyść na co (2): Strum I3v; iſz wodą P. Bog ſkarze y potempi świát/ á przyidzie aſz ná tę gorę wodá y ten korab podnieśie. SkarŻyw 270.
przyść skąd (2): przyſzły wody drogą od Edomſkiey źiemie/ á nápełniły źiemie wodámi. BibRadz 4.Reg 3/20; Strum P.
przyść do czego (1): ſtąd teſz wód tak wielká moc/ aſz do duſze moiéi przyſzła MurzHist Lv.
przyść ku czemu (2): OpecŻyw 115v; O Boże záchoway mię ábowiem ći przyſzſły [!] wody áż ku duſzy. BibRadz Ps 68/2.
przyść do kogo (32): TarDuch E4; HistAl Ffv; Leop Ex 2/24, 1.Cor 14/36; Aby nie dopuſćili głoſu vbogiego pryść [!] do niego BibRadz Iob 34/28, Gen 19/13, Ion 3/6; BielKron 213; A teras oto krzyk ſynow Izráelowych przyſzedł do mnie BudBib Ex 3/9, 4.Esdr 11/43, 2.Mach 9/24; MWilkHist D3v; ZapKościer 1582/35v, 1588/77v; CzechEp 127, 134; Może kto mieć czáſem táką ſkruchę y pokutę; że grzech iego/ pierwey niżli przyidzie do kápłaná będzie odpuſzczony WujNT 267, 1.Cor 14/36; oznáymuiemy ninieyſzym liſtem/ którym wiedźieć należy [...]/ do których przydźie tych liſtów znáiomość: Iż [...] SarnStat 218. Cf Frazy.
przyść od kogo (9): Leop 2.Reg 15/28; Y przyſzłá (tá) rzecż od krolá Niniweńſkiego BudBib Ion 3/6; BudNT 2.Petr 1/17; ZapKościer 1588/77v; CzechEp 134; PaprUp I3. Cf »przyszła nowina«, »do uszu przyść«.
przyść komu (61): przyſzło mu [cesarzowi] poſelſtwo dobre z Sáſkiey źiemie BielKron 228. Cf Frazy, Zwroty.
przyść k(u) komu (8): Tedy lud poſpolity rzekl/ chtząc by to ku ſtarſſym przyſſlo: [...] OpecŻyw 72; LubPs X3; KrowObr 32v; Leop 2.Reg 15/28; BudNT 2.Petr 1/17; LatHar 166. Cf »przyszła nowina«, »sława przyszła«.
przyść na kogo (1): Tumultus proprie significat, Trwogá/ [...] gdy z przikrá ná służebny lud przidzie okrzik áby byli gotowi. Mącz 468c.
przyść przed kogo, przed obliczność (a. oblicze) czyją(-e) (14): BibRadz 3.Reg 8/59, Ps 102/2; á co trudnego przydzye przed was [sędziów]/ záchowaycie to do mnie [Mojżesza]/ á ia wyſłucham. BielKron 32; Mącz 208b; BielSpr 45v; BudBib Gen 6/13, Ps 118/169, Eccli 35/18; wołánie moie niechay przyidźie przed oblicżność twoię. LatHar 68 [idem (3)], 180, 184, 574; SarnStat 946. Cf »przyść na pamięć«.
przyść dokąd (17): LibLeg 11/41; Po wſzytkich kráinách y ná wſzelkim mieyſcu gdźie roſkazánie y dekret Krolewſki przyſzedł/ byłá wielka żáłoſc miedzy żydy BibRadz Esth 4/3; BielKron 216v; GórnDworz S6; RejZwierc 43; że przydzie przyſięgá przed ołtarz twoy w tym domu. BudBib 3.Reg 8/31, 2.Par 6/22, Esth 4/3; Ktory wyrok gdy przyſzedł do Rzymu Grzegorz wtory [...] mocnie ſię o to záſtáwił/ áby w tey mierze żaden Ceſarzá nie ſłuchał. SkarJedn 197. Cf Frazy, »do wiadomości przyść«.
przyść skąd (3): y przyſzedł głos z obłoku/ mowiąc: Ten ieſt Syn moy namilſzy WujNT Mar 9/7. Cf »wieść przyszła«.
Ze zdaniem podmiotowym (1): Iako tho przyſzło do Alexandra że ſie Darius gotował ku bitwie. HistAl F7v.
»przyszła nowina (a. nowinka)« [w tym: komu (8), do kogo (2), od kogo (2), ku komu (1)] = increpuit suspicio Mącz [szyk zmienny] (28): OpecŻyw 48v; RejJóz N3; Przyſzły nowiny drugie Włádziſłáwowi/ iż Pomorzánie Miedzyrzecż ná gránicy Saſkiey wźięli przez zdrádę BielKron 349v, 10v, 107, 123v, 124, 224 (17); Mącz 68b; RejZwierc 50v; SkarŻyw 572; ArtKanc P19; Wczora nowina przysła ze Xiąze Constanty vmarł ActReg 171, 8, 61; CiekPotr 1, 12.
»sława [= wiadomość] przyszła« [w tym: dokąd (3), ku komu (1)] = fama exorta a. pervenit, vulgatur rumor Mącz [szyk zmienny] (6): BibRadz 1.Mach 14/10; Ita Romam erat nunciatum, Tá sławá byłá do Rzimu prziſzłá. Mącz 254a, [269]a, 483b, 511d; A sławá iego [Judy Machabeusza] przyſzłá [appropinquavit ... nomen eius] áſz ku Krolowi BudBib 1.Mach 3/26.
»słuch przyszedł« [w tym: do kogo (1), dokąd (1)] = auditum erat, fama venit PolAnt (2): A gdy ieſzcże byli w drodze/ tedy słuch przyſzedł do Dawidá rzekąc [...] BudBib 2.Reg 13/30, Is 23/5.
»wieść, wiadomość przyszła« [w tym: do kogo (10), dokąd (3), skąd (2), komu (1)] = venit rumor PolAnt, Mącz; factus est rumor, fama venit PolAnt; rumor afflavit a. pervasit Mącz; nuntiatum est, pervenit sermo Vulg [szyk zmienny] (28:2): LibLeg 11/135v; ktory [wnuk Saula] miáł pięć láth ná on czás gdy przyſzłá wieść o ſmierći Saulowey BibRadz 2.Reg 4/4, 2.Reg 13/30, 17/9, 1.Mach 14/16, 2.Mach 5/5; iż ze wſzytkich ſtron wieśći przyſzły/ iáko Turcy wielką mocą ćiągną do Niemiec BielKron 210, 224, 244v, 250, 306 [2 r.], 306v [2 r.], 352v, 459v; Mącz 360b, c, 473a; GórnDworz Y7v; BudBib 2.Reg 4/4, 3.Reg 2/28, I 354b marg; KochPs 140; ActReg 143; WujNT Act 11/22, 21/31; Y ácz do zwiérzchnégo Páná wiádomość onégo rozdźiału nieprzyſzłá: [...] SarnStat 594, 5; KlonWor 30.
»przyść na myśl, do myśli, na umysł, [w umysł]« [w tym: komu (19)] = ascendere super cor Vulg, PolAnt; venire in mentem Mącz, Modrz; ascendere in cor Vulg [szyk zmienny] (19:2:1): BierEz O3; RejPs 170v; Leop Is 65/17; BibRadz Ier 3/16, II 27c marg; Miror quomodo tam ineptum quicquam potuerit tibi venire in mentem, Dźiw mie yákoć mogło przyść ná myśl co ták nietráfnego. Mącz 344a, 216b; GórnDworz H6, P2v, Q4, Ee6, Hh7; Abowiem [...] rozumem rozeznáć trudno kto może/ coby pirwey przez ſłyſzenie do myſli á do rozumu iego nie przyſzło. RejPos 63; Niech to tobie przyydźie ná vmyſł twóy/ iáką poczćiwośćią vczćił ćiebie pan Chryſtus BiałKat 28v; HistLan D4; ModrzBaz 29v; Przyſzło ná myſl Biſkupowi onemu/ áby do nich Abrámiuſzá poſłał SkarŻyw 235, 300; ActReg 136; GostGosp 36; WujNT Act 7/23; CiekPotr 79; [TerentMatKęt H7v].
»[komu] ad notitiam przyść« (1): gdyż káżdy winien respondere et ſatisfacere decreto quolibet, kiedy mu pozew ad notitiam przydźie SarnStat 345.
»przyść przed oczy« (2): gdy przydą przed ocży ony ſrogie przeſtráchy á ony nieomylne dekrethá Páńſkie/ czo ſie więc dzyało [...] nád wſzyſtkiemi narody dla złośći á nieſpráwiedliwośći krolow RejZwierc 41v; LatHar 142.
»przyść na pamięć« [w tym: komu (25), u kogo (1), przed kogo (1)] = in mentem venire Mącz, Modrz, Calag; recordari Vulg; venire in memoriam PolAnt; incidere Calag [szyk zmienny] (30): MurzHist D3v; Leop Matth 5/23; y Bábilon wielkie przyſzło ná pámięć przed Bogá/ áby iemu dał kubek winá popędliwośći gniewu ſwego. BibRadz Apoc 16/19; Mącz 304a, 372c, 439c; Prot C4; SarnUzn C2; RejAp 138v, 139, Dd2v; GórnDworz Bb2; HistLan B4v; Przyſzły mi teraz ná pámięć ſłowá ony Chriſtuſowe CzechRozm 3, 14, 53v, 87v, 93v; ModrzBaz 88; zwłaſzcżá że mi przyſzedł Sen ná pámięć żony mey KochOdpr D2v; Calag 148b; SkarŻyw 498; CzechEp *3; Prżyſzły mi teraz bánnići ná pámięć o długi/ powiedzże mi/ cobyś ty zá káźń chćiał mieć ná nie GórnRozm Lv, E4, L2; KochWr 39; GostGosp 1, 158; KlonWor 68.
»przyść do serca, na serce« [w tym: komu (1)] = ascendere super cor Vulg [szyk zmienny] (3:3): W on thám dzień/ Prziydą myſli ná twe ſerce/ y zámyſliſz bárzo myſl niecnotliwą Leop Ez 38/10, Ier 3/15; A ták to ſwięte naſienie ſłowá Páńſkiego gdy iuż przydzie ná tákie ſerce tym ćirniem zároſłe/ prziymie ſie ná cżás RejPos 65; Iuż więcey mowić nie będą: ſkrzyniá przymierza Páńſkiego: przeto iż im iuż do ſercá nieprzyidzie/ áni ná nię wſpámiętáią CzechRozm 79v, 38; SkarŻyw 26.
»[komu] do ust przyść« (1): ſámo mię tho v wſzech W. M. wymowi/ y da mi thę wolność/ że będę mogł [...] mowić to/ co mi naprzod do vſt przydzie. GórnDworz C8v.
»do uszu ([czyich]), ku uszu [czyim] przyść« [w tym: komu (1), od kogo (1)] = ad aures pervenire HistAl, Vulg, Mącz; intrare in aures PolAnt [szyk zmienny] (13:1): HistAl I4v; RejWiz 21; Proźbá z vſth vbogiego/ áż do vſzu Bożych prziydzie Leop Eccli 21/6; BibRadz Num 11/18, Ps 17/7; Mącz 483b; RejPos 64v, [310]; KochPs 140; Gdy co do vſzu iego o nich [księżach] przyſzło: ná ſtronie ie zebráwſzy/ karał y vpominał. SkarŻyw 310; CzechEp 329; y nie trzeba wątpić/ że więcey tákowych rzecży ſię dźieie ktore do vſzu náſzych nie przyſzły. ReszHoz 127; WujNT Act 11/22, s. 453.
»do wiadomości ([czyjej]), k(u) wiadomości ([czyjej]) przyść« [w tym: komu (1), dokąd (1)] = devenire a. pervenire ad notitiam, innotescere, ad cognitionem venire JanStat [szyk zmienny] (18:15): Trudno yeſt zebi ta rzecz kv wyadomosczy Czessarza Thur. przicz nie miala. LibLeg 11/39v, 10/114; LubPs aa5v, cc; GroicPorz n3v, p2v; KrowObr 128v; Demanavit ad nos, Prziſzło k náſzey wiádomośći/ Doniosło ſie nas. Mącz 208b, 208b; GórnDworz F4v, M6; BiałKat 83v; NiemObr 23; iákoby publikácya ich [sejmików] dwie álbo trzy niedźiele przed nimi do wiádomośći ludzkiéy przyſzłá. SarnStat 31, 15, 33, 50, 249, 436 (19); CzahTr A4.
przyść w co (2): PatKaz III 110v; że ſpołecżność máteryálnego Ciáłá Chriſtuſowego w duſze náſze/ przez oświecenie Duchá ś. przyść niemoże WujJud 177.
przyść do kogo (10): KromRozm I I4; GrzepGeom A3, Lv [2 r.], L2; MycPrz II B[3]v; Oczko 2; WujNT Col 1/6; SarnStat 283; Vlituymy ſię y ſámych śiebie: [...] gáśmy to incendium, poki do nas pożarem/ ſtrzeż Pánie Boże/ nie przyidzie. VotSzl B3v.
przyść od kogo (5): GórnDworz Y4v; MIędzy wſzytkimi śiedmią Náuk/ kthóré przodkiem od Graeków do Rzymian/ á potym od Rzymian do nas przyſzły/ [...] niemáſz zacnieyſzéy/ [...] iáko ieſt Geometria GrzepGeom A3, L2; Oczko 10. Cf Zwrot.
przyść dokąd (17): Otoſz tu maſz pogańſkiego Doktorá ſwiádeſtwo o obráziech/ ábyś wiedział ſkąd przyſly do kosćiołow wáſzych. KrowObr 113v; Tych złych ludźi náuká y kácerſtwo [...]/ gdy do Polſki przyſzło/ nálázło ſobie godne żaki OrzList f; OrzRozm F4v; Rzymiánie też niektorzy y Kreſcentyná Ráycę Rzymſkiego chcieli wybráć/ áby tym obycżáiem záſię przyſzedł ſtolec Ceſárſtwá do Włoch. BielKron 175, 172; GórnDworz B2, F5; iáko y Włókę w Mázowſzu Chełmieńſką Włóką zową/ dla tego że tá miárá z Prus do Mázowſza z Chełmná przyſzłá GrzepGeom L, I3, L, Lv [2 r.], L2; SkarJedn 111; KochWrJan 18; KlonFlis C4; SarnStat 283.
przyść skąd (10): Myć wyznawámy/ iż pod papyeſtwem yeſt bárzo wyele dobrego krzeſćiyáńſkyego/ y owſſem wſſyſtko dobre krzeſćiyáńſkye/ á iż z támtąd do nas przyſzło. KromRozm I I4; GrzepGeom I3, L [2 r.], Lv [2 r.]; BiałKat c; KuczbKat 240 marg; Auguſtyn S. w kośćiele Rzymſkim/ piſze/ záwżdy Apoſtolſkiey ſtolice przodkowánie trwáło/ zkąd Ewánielia do Afryki przyſzłá. SkarJedn 111; SarnStat 283.
przyść do kogo (1): ták iż ſzcżęſliwſzy to byli/ ktore on [Aleksander] woiną zwyciężył/ niż ći do ktorych iego proporzec nie przyſzedł. GórnDworz Ii4.
przyść dokąd (1): po długich ſwarzech około mieyſcá/ Koncilium przyſzło do Trydentu BielKron 230v.
przyść którędy (1): poſtánoẃ ſobie dwie drodze ktoremi przyść ma miecz Krolá Bábilońſkiego BibRadz Ez 21/19.
przyść do kogo (3): gdi [...] tha rzecz prziſſla do naſch na Syem Coronni. viſadzylyſzmi przednyeyſche radi naſche abi they rzeczi snowv przeſlvchaly. LibLeg 11/159; CzechEp 74; GórnRozm D2.
przyść przed kogo (9): LibLeg 11/137v; A ty dwá dźiały przyſzły przed Bogá BibRadz Esth 10/11; OrzRozm T4v; ácżkolwiek nas pothym dwá Krolowie (Cżeſki y Węgierſki) zgodzili/ wſzákże ráná záſię odſurowiáłá. Przyſzłá tá rzecż potym przed Ceſárzá Zygmuntá/ ktory pochwalił vgodę dwu krolow przerzecżonych BielKron 231v, 162; Mącz 104c. Cf Zwrot.
przyść dokąd (4): ZapWar 1545 nr 2646; aby gdy na sjem per appelationem causa przydzie, aby się uznało, jeśli ci lepiej sentencyją ferowali, czyli ci, co od nich discrepowali Diar 94. Cf Zwrot.
przyść do kogo (1): widźiałem w záchwyceniu widzenie/ [...] iákoby prześćierádło wielkie/ zá cztery końce ſpuſzczone z niebá/ y przyſzło áż do mnie. WujNT Act 11/5.
przyść do czego (1): Aurum ad Sacoma appendere, Złoto aż do klobney miáry przidźie ważić. Mącz 363d.
przyść dokąd (1): Bo ieſliże ziemiá nie będzie z głęboká vmiękcżona/ iuż zyárno nie może korzonká głęboko puśćić/ iuż przyſzedſzy ná twárdą zięmię płáſzcżyć ſie muśi RejZwierc 109v.
przyść do czego (1): bo ta wonia gdy przydzie do płucz/ ranienie gich albo owrzedzenie goij FalZioł I 116b.
przyść ku czemu (1): Przetomći ia ták chodząc ſzcżał/ [...] áby párá z mocżu/ Nie mogłá mi przyść ku ocżu. BierEz B3v.
przyść na kogo (1): iż [...] ſpádnie proch y popioł ná twoię źiemię/ ktory z niebá przyidźie ná ćię BibRadz Deut 28/24.
przyść w co (1): Pátrzże gdy mocne wiátry prochy wzgorę wznoſzą/ A iż ie tám pod niebo wyſoko wynioſą/ Gdy przydą w ty mokrośći/ wnet ſie w kupę zlepią RejWiz 151.
przyść skąd [zawsze: z nieba] (4): BibRadz Deut 28/24; owo znieba świátłość przyſzłá/ y wſzytki kąty oney komorki nápełniłá SkarŻyw 589, 492; WujNT Ioann 12/28.
przyść na co (2): á thak wſzelkie picie ktore na ięzik przidzie od niey [zagniłości] zda ſie gorzſkie. GlabGad I5v; Calep 367a.
przyść dokąd (3): GlabGad I5, K5v; iż ćiáło Boże nie ieſt pod oſobą chlebá y winá/ iedno gdy go vżywáią/ gdy miedzy zęby ludzkie prziydźie. ReszPrz 40.
przyść ku czemu (1): przeto gdy przydzie ku ſlodzonie radoſć rzecż przeciwna ſmutkowi tedy ią poruſza GlabGad F.
przyść dokąd [= na jaką wysokość] (1): Aż ogień [= zapalenie] po łokieć/ á rychło potem y zá łokieć prżyſzedł. GórnRozm K2.
»przyść do serca, ku sercu, na serce« = reducere ad cor PolAnt [szyk zmienny] (1:1:1): RejKup q2v; Nie przyidzie też ná ſerce iego/ áni vmieiętność áni rozum BudBib Is 44/19; Y niemáſz zá tym tákiey poſpolitey niecnoty w Polſzce/ ktorą gdy ludźie vſłyſzą/ poſpolićie pogánią/ [...] ále ten affekt nie prziydźie do ſercá/ zoſtoi ſie w żołądku. PowodPr 65.
»przyść na swe miejsce« (1): á gdy [prorok Hieroboam] k ſobie przyſzedł/ záſię zdrowie przyſzło ná ſwe mieyſce przyrodzone. BielKron 83.
przyść ku czemu (1): Ieſtliżeby [...] dziecię głową niemogło ku rodzeniu przydz/ tedy [...] FalZioł V 21c.
przyść do kogo (3): że ſie Chriſtus przed Zydy [...] ná to być od Bogá poſłánym opowiedał/ áby tych coby do niego przyſzli oſwiecał CzechRozm 30. Cf przyść do kogo dokąd; do kogo skąd.
przyść do kogo dokąd (1): A Ci przyſzli do Dawidá do Ciglagu/ gdy ſię ieſzcże krył przed Sżaulem BudBib 1.Par 12/1.
przyść do kogo skąd (2): Szpiegowie y więźniowie ktorzy z Tureckiego woyſká przyſzli do Skánderbegowego/ wſzytkę mu ſpráwę dáli o Turcech BielKron 250, 364.
przyść k komu (4): Przyſzli potym k niemu [Demetriusowi] wſzyſcy ludzie złoſćiwi y niepobożni z Izráelczykow BibRadz 1.Mach 7/5; [Luter do chłopstwa:] bośćie piſáli do towárzyſtwá áby kwam przyſzli/ á pomogli ſie wybić gwałtownie ſpoſłuſzeńſtwá przełożonych BielKron 203, 66v, 227.
przyść za kim (6): kto chce za mną przyść/ niech śię zaprzy ſam śiebie MurzNT Luc 9/23 [zawsze przekład tego samego tekstu]; Leop AAA4v, BBB3 [2 r.]; WujJud 143v; BudNT Luc 9/23.
Z przysłówkiem celu (1): zakonnik [...] nárzekać pocżnie/ iſz świát opuſzcżaiąc/ á dla pokoiu ſłuſzby Bożey do klaſztoru idąc/ zá roſkazániem ſtárſzego świeckimi ſię rzecżámi [...] báwił. [...] y práwie roſpácżać muſzę iſz ſię tym báwię com opuśćił/ á tego niemam ná com przyſzedł. SkarŻyw 335.
przyść do kogo (1): poruſzę wſzyſtki narody/ á przyidą do tego/ ktorego z dawná wſzyſcy narodowie żądáli CzechRozm 168.
przyść k komu (1): A thedy zebranie ludu ż [!] poganſtwa poſzłego obſtápi [!] ćie. [Ps 7/8] (koment) To ieſt. Przyſtanie ktobie, a przijdzie ktobie nawrociwſzy ſie przez wiarę. WróbŻołt C4v.
przyść skąd (1): Przyſzli Pogáni z vlic y roſtáiow: niechże też przyidą haeretycy WujNT 256.
przyść do kogo (3): LubPs aa4; Abowiem przyſzedł do was Ian drogą ſpráwiedliwośći/ á nie vwierzyliśćie mu BibRadz Matth 21/32; WujNT Matth 21/32.
przyść k komu (1): bo przyſſedl k wám ſwięty ián/ naucżaiątz drogi práwdziwé/ a wyſcie iemu niewierzyli OpecŻyw 74v.
przyść na kogo (1): iż w oſtátnich cżáſiech przydą ná was fáłſzywi náucżyciele RejZwierc 197v.
przyść dokąd (8): LubPs aa4; (did) Báran Práwy mowi: (–) [...] Przyſzłáchwá ná inſzy świát [tj. znaleźliśmy się w świecie różnym od dawnego] BielRozm 3. Cf »przyść na świat«.
przyść skąd (1): gdyż ten iuż ſwięty á oſtátecżny poſeł ten Ian s. przyſzedł z onego dworu niebieſkiego [...] RejPos 297v.
Ze zdaniem celowym (1): Błogoſłáwyony ktory thu do nas przydź raczył/ Przez imyę ſwyęte Páńſkye áby nas náznácżył LubPs aa4.
»przyść na świat, na ziemię« (5:1): KromRozm III M7; Wielki narod ſmokow Arabſkich wynidźie z wielkośćią wozow/ kthorych licżbá przyidźie ná źiemię [fertur super terram] iáko wiátr BibRadz 4.Esdr 15/29; iż mieli przyść ná ſwiát ći dwánaſcie fundátorowie/ ktorzy nam mieli záłożyć ty fundámenty tego miáſtá náſzego RejAp 183v, 84; RejPos 149; CzechRozm 32v.
W przeciwstawieniu: »przyść ... wrocić się, zejść« (2): żadny tak zſwiata nie zeydzie iako nan przyſzedł. BielŻyw 102; Iáko wyſzedł [człowiek] nági z żywotá mátki ſwey/ ták ſie záſię wroći [...]: Iáko prziſzedł ták ſie wroći. Leop Eccle 5/15.
przyść do kogo (1): iákoby on Eliaſz Tezbicki/ ktory wźięty był ná woźie ogniſtym do niebá/ miał zá ſie do nich oſobą ſwą przyść CzechRozm 147v.
przyść dokąd (1): Heliaſſa wolá ten [Jezus]/ patrzáymy przydzieli tu Heliaſs ſeymowatz go. OpecŻyw 149.
przyść skąd (2): Piſmo nam okázuie Melchiſedeká/ iákoby miał z obłokow przyść BibRadz I 8a marg. Cf Zwrot.
cum inf (2): OpecŻyw 149; vyrzymy ieſli przyidźie Eliaſz zdeymowáć go. WujNT Mar 15/36.
Ze zdaniem celowym (2): vyźrzymy/ przyidźieli Eliaſz/ áby go (z krzyżá) złożył. LatHar 713; WujNT Matth 27/49.
»przyść i ukazać się« (1): yſch ona przyſzethſzy y ukazawſzy ſyą na ſzwyath/ yako ſloncze yaſne ſzwyeczyącze roſzueſelyla ſzwyath/ gdy/ porodzyla zbauyczyela ſzwyata PatKaz II 59.
przyść do kogo (2): Iuż teras prziydę do ćiebie we mgle obłoku Leop Ex 19/9; BielKron 32.
przyść dokąd (1): tedy Moyzeſzowi tylko roſkazał áby wſtąpił ná gorę: Ná ktorą Pan Bog z wielkim Mágeſtatem przyſzedł KuczbKat 265.
przyść skąd (1): Oto od wſchodu ſłońcá przydzie wam Bog RejPos 3.
cum inf (4): Wielkimem głoſem wołał do pana Boga [...] [Ps 76/2] (koment) wołałem czuſz w modlitwach do pana boga oto aby racżył przyſc odkupic. WróbŻołt aa2v; Bowiem Pan oblicżnie przyſzedł ſądzić zyemię w możnośći LubPs V5v, V6v; Leop Ps 97/8.
Ze zdaniem celowym (1): bo dla tego áby was doznał przyſzedł Bog BudBib Ex 20/20.
W porównaniach (2): gdy prziydźie iáko rzeká gwałtowna ktorą duch Páńſki pędźi. BibRadz Is 59/19; iż tu ma przydź iáko błyſnienie ktore w ocemgnieniu przypada od wſchodu áż do zachodu ſłońcá RejAp 191.
przyść skąd (4): iż nam piſmo okázuie ſkąd wierni powſtháną wzbudzeni/ á o duſzach gdźieby były teras/ y ſkąd przyść máią nie máią nic pewnego [...] Doctorowie GrzegŚm 13. Cf »nazad przyść«.
»przyść na świat« [szyk zmienny] (2): [...] powiedáiącz o bogacżu á o Lázárzu/ iż iuż vmárły ná ſwiáth nie przydzie RejPos A5; Y zátym rozſtąpieniém źiemie/ wolno było Przyść ná świát/ komuby ſie zmartwych zábáżyło. GórnTroas 17.
przyść dla kogo (29): iużes dlámnie prziſſedl/ boże nad wſſe dobry OpecŻyw 18, 19; KrowObr 144 marg, 144v [2 r.], Rr4v; Pan chociay nye przyſzedł dla obcych/ przedſię imi nie gárdzi. RejPos 215 marg, 4, 165, 183, 225, 324v [2 r.], 326v, 332v; SkarŻyw 125; Iżem nie przyſzedł dla zdrowych/ bo tym nie potrzebá dárow moich/ álem tu dla chorych/ przyſzedł, ábych vzdrowił niemoc ich. ArtKanc P6v; Iáko ſam P. Iezus mowi: Iżem dla grzeſznych przyſzedł. SkarKaz 348a, 517a marg. Cf »przyść na świat«.
przyść dla czego (22): KromRozm II b4v; BibRadz Matth 18 arg; BielKron 133; iżbychmy [...] vwierzyli iż iuż ten ieſt/ kthory nam obiecan był/ á iż przyſzedł dla zbáwienia náſzego. RejPos 17, 14, [108]v; LatHar 401; WujNT Ioann 1/31; SkarKaz 517b. Cf Ze zdaniem celowym; »przyść na świat«.
przyść do kogo (20): KromRozm III H5; BibRadz Is 59/20; áby Pan Kryſtus w vbogiey á w chudey ſkorze do nas przyſzedł był. OrzRozm Hv; A iż iuż przyſzedł iáko wdzyęcżny ociec do zginęłych ſynacżkow ſwoich. RejPos 112, 61v, 210v, 213, 298v, 300 (9); CzechEp 343, 345; ArtKanc C6; WujNT 2.Cor 1 arg, 2 arg; SkarKaz 1a. Cf »przyść na świat«.
przyść od kogo [= od Boga] (16): Mnye/ ktorym yeſt prawdá/ á od Oycám przyſſedł KromRozm II g; RejPos 118v, 132v [2 r.], 151, 152 [2 r.], [154], 251; CzechRozm 32; ArtKanc A14. Cf przyść od kogo kim; »przyść na świat«.
przyść od kogo kim (2): Náucżycielu/ wiemyć my żeś thy od Bogá przyſzedł Miſtrzem. RejPos 151; WujNT Ioann 3/2.
przyść komu (16): OpecŻyw 71v; RejPos 19, 20v, 28 marg, 29 marg, 29v (14); TYś ieſt Izráelſki Krol [...]/ ktoryżeś nam w imię Boże/ pożegnány żądáiący Krol przyſzedł. ArtKanc E5v.
przyść k komu (5): SeklPieś 15v; PRzyſzedł ieſt k nam Obrzym mocny/ Meſyaſz záślubiony/ Kryſtus wiecżny Krol Izráelſki ArtKanc A12, C, Cv, S20.
przyść ku czemu [= w jakim celu] (5): OpecŻyw 71v; Toć ieſth kthory ma przyść ku zbáwieniu ludzi KrowObr 93v; HistRzym 76; RejPos 30v; WujJudConf 46.
przyść miedzy kogo (1): Miedzy ſwe właſne/ przyſzedł, iegoż nie przyięli ArtKanc E9v.
przyść na kogo (3): Ták to tedy rozumieć maſz: iż Iezus Pan przyſzedł ná lud gruby/ ćieleſny/ á kárku twárdego CzechRozm 235, 235 marg, *4v.
przyść na co [= w jakim celu] (49): OpecŻyw 71v; iż ſie iuż národził on Pan á on zbáwiciel/ ktory miał przyść ná wyzwolenie á ná odkupienie tego ſwiáthá nędznego RejPos 17v; Iáko to mamy rozumieć/ iż pan náſz przyſzedł iednym ná vpadek á drugim ná powſtánie RejPos 28 marg; iż tá ſwiátłość miáłá przyść ná oſwiecenie wſzem narodom ludzkim RejPos 58, 4, 18, 19, 29 marg, 29v (28); CzechEp 18; LatHar 105, 687; Ten przyſzedł ná świádectwo: áby świádczył o świátłośći WujNT Ioann 1/7, Mar 1/38; SkarKaz 487a. Cf Ze zdaniem celowym; »przyść na świat«.
przyść prze co [= w jakim celu] (1): IVż Słońce z gwiazdy wyſzło, [...] á ná then to świát przyſzło prze náſze zbáwienie ArtKanc B9v.
przyść w co (1): Kryſtus on wiecżny Syn iego [Ojca]/ przyſzedł w miłość [tj. aby kochać] świátá tego ArtKanc D8.
przyść z czym [= czyniąc coś lub mając ze sobą] (12): KromRozm III H5; Bo go iedni cżekáli á nádzyewáli ſie go przyść z iáką ſwiecką możnoſcią RejPos 324, 10, 118v, 230v; Chriſtus nie przyſzedł z pokoiem ale z mieczem. CzechRozm 113 marg, 95, *v; SkarŻyw 520; Pan náſz z cudámi przyſzedł. SkarKaz 417a marg, 82b, Oooob.
przyść jaki (1): Abowiem Pan náſz przyść racżył raz ná ſwiát pokorny/ powtore przydzye wielmożny RejPosWstaw [213].
przyść dokąd (30): OpecŻyw 76; Y przydźie odkupićiel do Syonu y do onych ktorzy ſię náwrácáią od złośći BibRadz Is 59/20; RejPos 8 [2 r.], 14, 29v, 30, 30v [3 r.] (15); KuczbKat 35; RejPosWstaw 21v; BudNT Matth 8/29; CzechRozm 165; CzechEp 343, 345; iż nie poználi świátłośći/ ktora przyſzłá w te niſkośći. ArtKanc H18v, P6v; LatHar 105, 530, 687; Przyſzedł do ſwey właſnośći/ á ſwoiſz go nie przyięli. WujNT Ioann 1/11, Matth 8/29.
przyść skąd [w tym: z nieba (11)] (22): OpecŻyw 66; WróbŻołt T8v; MurzNT Ioann 8/14; Zbaẃ nas miły ſynu Dawidow/ kthoryś przyſzedł z wyſokośći RejPos 4, 4, 296v; CzechRozm 32v; SkarŻyw 73, 596; Gdy mowiemy iż pan Chriſtus ma Oycá w niebie/ ábo z niebá przyſzedł/ rozumiemy przez niebo wyſokość y zácność Boſką CzechEp 310, 346; LatHar 401; Azaż Chriſtus przyidźie z Gálileiey? WujNT Ioann 7/41, Ioann 3/31, 7/42, 8/14, Rom 11/26; SkarKaz 82b, 517b. Cf »przyść na świat«.
cum inf (109): Ale wżdy nieprzyſſedlem iá kralowatz cżeſnie/ [...] ale wiecżnie OpecŻyw 120 [przekład tego samego tekstu TarDuch], 62, 81v, 85; TarDuch B6v; WróbŻołt 97/9; MurzNT Matth 9/13; KromRozm II k3v; iż ieſztze otzekawáli Páná Iezu Krzſtá [!] [...]/ oney Lámpy goráiącey/ kthora nie miáła nigdy zgáſnąć/ ále przyść gorzeć vſtáwitznie y wſzyſtek ſwiát oſwiećić. KrowObr 90v, 11 [2 r.], 52v, 93v; Niech ſie wam nie zdá żebych przyſzedł pſowáć zakon álbo Proroki/ nie przyſſedłem ći ich pſowáć: ále owſzem wypełniáć. Leop Matth 5/17 [przekład tego samego tekstu: OpecŻyw 81, KromRozm II, KrowObr 11, HistRzym, RejPos 10, WujJud, CzechRozm 82v, 87, 90v [2 r.], 91, 91v, 92, *v, **2; SkarJedn 247, SkarŻyw 112, WujNT przedm 31, Matth 5 arg, 5/18], Matth 9/13, Luc 4/34, 19/10, AAA2, AAA4v; BibRadz Matth 10/34, 35; BielKron 3v, 165; GrzegRóżn L3v; HistRzym 96; Otho nieboracżku cieſz ſie tym/ iżem ia iuż przyſzedł vzdrowić ſlepotę y chromotę twoię RejPos 10, 10, 26 [2 r.], 28, 324, 327 (11); WujJud 77v, 78; BudBib 1.Par 16/33, Ps 95/13; A oto [opętani] wołáli mowiąc. Co nam y tobie Iezuſie ſynu Boży? Przyſzedłeś tu przed cżáſem męcżyć nas. BudNT Matth 8/29 [przekład tego samego tekstu: KrowObr 52v, Leop Luc 4/34, GrzegRóżn, SkarŻyw 567, CzechEp 150, 205, WujNT Matth 9/29, Mar 1/24, Luc 4/34, SkarKaz 488a], Luc 4/34, 5/32, 12/49, 51; CzechRozm 82v, 87, 90v [2 r.], 91, 91v (13); SkarJedn 247, 329; [...] niſzli on ogień miłośći/ ktory przyſzedł Chryſtus ná ziemi zápáláć. SkarŻyw 508, 112, 567; CzechEp 49, 150, 205; NiemObr 8, 18; Nie przyſzedłem ia was teraz ſądźić/ álem przyſzedł wſzytkim wam posłużyć ArtKanc P6v; GrabowSet N; Przyſzedł Syn cżłowiecży ſzukáć/ y zbáwiáć/ to co było zginęło [Luc 19/10]. LatHar 557 [przekład tego samego tekstu: OpecŻyw 62, Leop Luc 19/10, AAA2, RejPos 384v, WujNT Luc 19/10], 141, 217, 238; Bom przyſzedł rozłączyć człowieká z oycem iego/ y corkę z mátką iey WujNT Matth 10/35, przedm 12, 31, Matth 5 arg, 18 [2 r.], 8/29 (27); SkarKaz 7b, 42a, 488a. Cf »przyść na świat«.
Ze zdaniem celowym [w tym z zapowiednikami: dla tego (8), na to (8); (a)by, iż(e)by, żeby] (93): OpecŻyw 44; Racży wzbudzić moc twoię miły panie á przidzi iuż aby nas racżył zbawić. (koment) (Mocz twoię [Ps 79/3]) cżuſz ſyna twego WróbŻołt cc; KromRozm I H2v; KromRozm II b3; SeklPieś 15v; A ſlyſzyſz thu/ tzemu Pan Kryſtus przyſzedł áby przepowiádał láto miłośćiwe? KrowObr 79, 237; Leop Matth 18/32, ZZ3v; Nie przyſzedłem ábym puśćił pokoy/ ále miecż. BibRadz Matth 10/34, Matth 18/11, Ioann 10/10; BielKron 192v; Pan dla tego racżył przydź/ áby cżártá ſtłumił. RejPos 205v marg, 7v, 8, 80, 178v, 205v (15); GrzegŚm 66; RejPosWstaw 21v; BiałKaz G3v; BudNT Ioann 12/47; iż dla tego przyſzedł żebyſmy poználi onego ktory ieſt prawdźiwy. CzechRozm 147, 34v, 91, 94, 250, *2v; SkarJedn 19; CzechEp 18, 150, 292; Przyſzedłeś od Oycá byś nam żywot ſpráwił ArtKanc A14, B9v, Cv, I15v, P6v; GrabowSet T2; LatHar 105 [3 r.], 533, 555, 687 [2 r.]; Abowiem y ſyn człowieczy nie przyſzedł áby mu ſłużono/ ále áby ſłużył WujNT Mar 10/45, Matth 18/11, 20 arg, 28, s. 196, 252 (14); SkarKaz 487a. Cf »przyść na świat«.
»przyść na (ten) świat, na ziemię« [w tym: dla kogo (9), dla czego (5), od kogo (3), do kogo (2), na co (6), skąd (3), cum inf (3); aby, iżeby, żeby (23)] = venire in (hunc) mundum PolAnt, Vulg [szyk zmienny] (120:1): OpecŻyw 52v, 60v, 67v, 120; uelkye ueſele bylo ſyna bozego yſz to dzyſz yeſt yuſz począta w yey mathky zyuoczye przeſz ktorą on ma przyydz na then ſzwyath PatKaz II 74v, 20v, 58; PatKaz III 125v; TarDuch A8v; Gdym przyſzedł na ſwiath skaziłem bałwochwalſtwo WróbŻołt hh, Bv, Q3 [2 r.], T8, X2, Y2 (15); Iáko ſyn boży miał przyſć ná ſwiát ćicho. RejPs Ff4, 142v; MurzHist F2v; MurzNT Ioann 3/21, 18/37; KromRozm II d3; niegárdził vbogimi/ [...] iáwnogrzeſzniki/ celniki/ [...] y nákoniec łotry/ aby okazał iż dla takowych tu ná ten świát przyſzedł KrowObr 49, 3 [2 r.], 42v, 49, 218, 240v; ná tom przyſſedł ná ſwiát/ ábym ſwiádectwo wydał prawdzie Leop Ioann 18/37, Matth 5 arg, Ioann 6/14, 9/39, 1.Tim 1/15, AAA2; BibRadz *6v, *7 [2 r.], 1.Tim 1/15; [proroctwo Sybilli:] Oto przydzye ná ſwiát bogáty Pan/ Národzi ſie z vbogiey dzyewki nam. BielKron 133v, 3, 26v, 132v, 133v, 134v (9); RejAp 74v; HistRzym 87 [2 r.]; RejPos 11v, 69v, 80, 80v, 146 (11); RejPosWiecz2 93v; WujJud 35; WujJudConf 79v; RejPosWstaw 21, 21v [3 r.], [213], [213]v; BiałKaz ktv, B3v, G3, G4v; Ten lepak ieſt ſąd/ iż świátło przyſzło ná świát BudNT Ioann 3/19, 12/46, 18/37; Otoż ten Syn iego/ był pierwey v niego w niebie/ y z niebá tu do nas ná świát przyſzedł. CzechRozm 32v, 32 marg, 32v [5 r.], 33, **5; KarnNap C3, D4v; SkarJedn 55; SkarŻyw 125; CzechEp 141, 345; Bucerus kácerz ná śmiertelney pośćieli leżąc/ zeznał/ iż nie wierzył/ áby Meſſyaſz iuż ná świát przyſzedł ReszPrz 78; ReszList 146; ArtKanc B9v, E7; LatHar 217, 732; Ná ſądem ia przyſzedł ná ten świát WujNT Ioann 9/39, Ioann 3/19, 6/14, 9 arg, 11/27, 12/46 (9); żeś raczył przyść w człowieczéy náturze ná ten nędzny á mizerny świát/ ábyś ták wiele vćiérpiał zá grzéchy náſzé SiebRozmyśl E2v; PowodPr 11; SkarKaz 275a, 387b; iż tego potrzebá/ W krótkim czáśie/ by ná świát przyſzedł dźiedźic nowy/ Z niewieśćiéy krwie w Zydowſtwie GosłCast 14.
»przyść na świat a objawić się« (1): [iż św. Jan miał] narodowi ludzkiemu oznaymiáć á opowiedáć/ iż iuż przyſzedł á obiáwił ſie ná ſwiát on zbáwiciel RejPos 11v.
»przyść (na świat) a okazać (a. ukazać) się« (3): ktory [miłościwy Pan] thu przyść á vkazáć ſie racżył w Boſtwie ſwoim RejPos 178v, 291, 324v.
»sstąpić (na świat) a (i) przyść« [szyk 4:2] (6): KrowObr 218; Nákoniec ſam ocżywiſcie do niego [miasta Jeruzalem] przyść á sſtępić racżył RejPos 196v, 300, 326v; RejPosWstaw 21; KarnNap D4v.
»wyniść i (a) przyść (na świat)« = exire a. procedere et venire Vulg (7): ſą [lege: sam] ćię náucży gdy ták mowi. Wyſzedłem od oycá/ y przyſzedłem ná świát/ otoſz iuſz rozumiey/ ſkąd wyſzedł/ y kędy przyſzedł. BiałKaz G4v; CzechRozm 32 marg, 32v, **5v; WujNT Ioann 8/42, 16/28.
przyść do kogo (6): RejAp 32, 32v, 33; Nie zoſtáwięć was śierotámi: przyidę do was. WujNT Ioann 14/18. Cf »zasię przyść«.
przyść k komu (4): Cf »zasię przyść«.
przyść k czemu [= w jakim celu] (1): Wſtąpiłeś sławnie/ k Oycu ſwemu y wielebnie/ záśię k ſądu ná świát przydźieſz mocnie. ArtKanc H2v.
przyść na co [= w jakim celu] [w tym: na sąd (18)] (19): Oto prorocztwo, iż pan Ieſus na ſąd ma przyſc iawno. WróbŻołt Q3v, Q3; RejAp 85, 136v; BibRadz Ps 49 arg; Abowiem ieſli ſie nie obacżą/ á ieſli ſie ták vnośić będą/ prożno go winowáć máią iż tu przydzye ná vpad ich RejPos 30; RejZwierc 197v; WujJud 221; RejPosWstaw [213] [2 r.]; LatHar 276, 523; WujNT 159, 408, Bbbbbb3; SkarKaz 242b, 243b. Cf »zasię przyść«.
przyść po kogo (8): Iż iáko Pan náſz raz vmárł dla zbáwienia náſzego/ thákże drugi raz po nas racży przydź po wierne ſwoie RejPos 261, [136]; SiebRozmyśl K2v; SkarKaz 552a [2 r.]. Cf »zasię przyść«.
przyść kim (1): Wierzymy że maſz przyść Sędźią. ArtKanc T17v.
przyść z czym (1): BOze [...] ktory maſz przydz z ſtraſliwemi ſprawami: a w ſrogoſci ogniſtey ſędzic wſſytki narody ſtworzenia ſwego. RejPs 76.
przyść jaki (1): RejPosWstaw [213] cf wyżej α.
przyść dokąd [zawsze: tu] (6): iż ſyn cżłowiecży nie sſtąpi iuż nigdy z niebá áż ná ſąd ſwoy kiedy thu przydzie. RejAp 136v; RejPos 30. Cf »zasię przyść«.
przyść skąd [w tym: fragment Wyznania wiary (14)] (17): ſiedzi ná práwicy Bogá oycá wſzechmogącego/ iuż ſtámtąd nie przydzye/ áż ſądzić żywe y vmárłe. RejPos 88v; BiałKat c, 101; KuczbKat 60 żp; RejZwierc 197v; CzechEp 194; ReszPrz 87; ArtKanc M10, M10v; LatHar 9, 374; WujNT 408, 515; Nie z Sákrámentu áni z Ciborium przyidźie ná ſąd/ mowią ći niewierni/ ále z niebá. SkarKaz 243b, 243a, b. Cf »zasię przyść«.
cum inf [w tym: sądzić żywe(-ych) i umarłe(-ych) (a. martwe(-ych)) (31)] (55): BierRaj 21v; OpecŻyw 114, 176v; TarDuch D; Ale gdy przidzie ſędzic tam niebędzie milcżał. WróbŻołt Q3v, Q3v, ff8v; RejPs Ff3v; SeklWyzn Bv; SeklKat B4v, O2; RejKup m3v; MurzNT Ioann 218v marg; KrowObr 105v; iż nam ten Pan nie chce ſie okázáć/ W práwey ſwoiey iſtnośći/ áż przydzye ſwiát káráć. RejWiz 187; BielKron 139v; LeovPrzep F2; á ták iuż będzie záwżdy áż do onego cżáſu gdy Pan przydzie mśćić ſie tey nieznoſney krzywdy ſwoiey. RejAp 94v, AA7, 96, 126, 161, 161v, 172 [2 r.]; BiałKat c, 101; KuczbKat 60 żp; KochPs 111; Gdy przyidzie rozſławić ſię wświętych ſwoich/ y dziwnym okázáć ſię we wſzech co wierzą BudNT 2.Thess 1/10; CzechRozm 264; SkarŻyw 68, 172, 173; CzechEp 194; ReszPrz 87; ArtKanc C18v, M10, M10v, N19v, O16v; Y powtore ma przyść z chwałą ſądźić żywe y vmárłe LatHar 91, 9, 374, 573; WujNT 515, Xxxxx4v; SkarKaz 1a, 243a, b. Cf Zwroty.
Ze zdaniem celowym [(a)by] (3): SiebRozmyśl K2v; Ktory [Chrystus] [...] śiodmego wieku przyidzie z mocą wielką y z máieſtatem/ áby ſądził wſzytki. WujNT 837, 2.Thess 1/10.
W porównaniu (1): Iż ſyn cżłowiecży nie inácżey przydzie iáko błyſkáwicá cżáſu ſądu ſwoiego. RejAp 172.
»zasię (a. zaś) przyść« [w tym: do kogo (2), k komu (4), na co (2), po kogo (3), dokąd (4), skąd (1), cum inf (3)] = wrócić; iterum venire PolAnt, Vulg [szyk zmienny] (28): nieopuſſcżętz wás ſirotami/ ijdę od wás/ a zaſié przydę kwám OpecŻyw 173v, 95v, 96v [2 r.], 167; z martwych wſtał/ do nyebá wſtąpił/ á przyydźye záś ſędźić żywe y martwe KromRozm I K3v; BibRadz Ioann 14/3; A cżás przydzie iż záſię przydę po was po wſzythki wierne ſwoie RejPos 131, 78, 88v, 128, 135v, 143v (13); WujJud 25v, 71v; BudNT Ioann 14/3; ArtKanc H2v; WujNT Ioann 14/3, s. 396; SkarKaz 243a, 552a.
przyść do czego (a. ad a. in aliquid) [w tym: do tego że (2)] (68): GliczKsiąż G5v; RejWiz 192; Leop *A3v, Philipp 3/16; Niemożemy do iednośći przyść OrzRozm C3v, C4; do cżego ktho chce przyść/ muśi śiłá pilnośći przyłożyć GórnDworz M5, Bb4; HistRzym 69v; KuczbKat 235; żeby do zgody á do miłośći ſthany Páńſkie z náſzymi Rycerſkimi przyſzły MycPrz II C4; BiałKaz I; CzechRozm 204v; inni wſtępuiąc biſkupi/ [...] im dáley ſię od cżáſow Apoſtolſkich odſadzáli/ tym więcey páſterſtwá y rządu Piotrowego potrzebowáli. áby około wyznánia wiáry S. y náuki/ [...] do rozerwánia iakiego bez iedney głowy nie przyſzli. SkarJedn 80, 84, 168, 270, 376; KochPs 91; biała głowá ták zacnego domu/ [...] wſzytko dla Páná Bogá z táką wiárą rozdáłá/ iſz práwie do oſtátniego vboſtwá przyſzłá? SkarŻyw 143, 35, 241, 292, 437, 527, 544, 566; StryjKron 527; CzechEp 250, 372; ReszPrz 87; ReszHoz 119; ReszList 164; WerGośc 215, 225; WerKaz 299; KochPam 88; KOmu miło zbáwienie cżáſu dźiſieyſzego/ za wſpomożeniem Páńſkim może przyść do niego ArtKanc N14; GórnRozm I4v, L4v; Zemi niedala Fortuna przeſtronei drogi do tego abich bel [...] prziſc mogl in eam Societatem, przes ktora bim bel ſam z wami mowil oſprawach R.P. nalezacich PaprUp A2; ActReg 30, 96, 184; [...] cżęść [łupów] do Datámá poſławſzy/ s ktorym był do przyiáźni prziſzedł Phil H2, R2, R4; áby oycowſkim ſtrychem ſie ſpráwuiąc/ do tegóż záchowánia/ y do téyże dobréy ſławy przyźdź kiedy mogli. KochFrag 49; LatHar 576; WujNT Philipp 3/16; WysKaz 2; JanNKar Cv; że tym ſámym rzemięſłem [wojennym] [...] ad acquirendos honores et facultates, naprędzey przyść mogą VotSzl C2v; CiekPotr 18, 23; Przecż żem przyſzedł dźiś [...] do tego/ Ze ledwie mam cżym pokryć nágość ćiáłá mego. CzahTr Iv, H3, I2; GosłCast 43; SkarKazSej 668a. Cf Zwroty.
przyść do kogo [= dostać się na czyjeś języki] (1): będą wſzyſcy ſniego dworowáć/ i iáko pocżną/ ták go będą ſobie podawáć [= naigrawać się]/ nośić/ piáſthowáć/ áż do pácholąt przydzie. GórnDworz M6.
przyść k(u) czemu [w tym: k(u) temu iż, że (6), aby (2)] (208): Kto chce bogáty być/ łatwie mu ku nędzy przyść. BierEz Pv, D4, M3; OpecŻyw 95v, 160; OpecŻywPrzedm C4v; ForCnR B3, Dv, E3; byſzmy ſyą ku nabozenſthwu pobudzyly a ku vyerze przyſzly PatKaz I 13; PatKaz III 98, 134; FalZioł II 3a; BielŻyw 37; abych iedno ku temu nieprzyſſedl abych miał byc oddalon nam zdawna obiecaney ſwiętey laski twoiey. RejPs 207v, 27, 87v, 217; Ze nam trudno kzbáwieniu przyſć Nie będziemli dobrze czynić RejRozpr B3v; RejJóz I5v, I8v, P; LibLeg 11/138, 139; LibMal 1546/110v, 1550/151; RejKup f6v; MurzHist B4; KromRozm II b2v; lubo Annaſz y Káiffaſz [...] nyepobożnye ku vrzędowi kápłáńſkyemu byli przyſzli KromRozm III L2v, B2, L2v; BielKom E3v; GliczKsiąż E6, H5v, K4v; LubPs D2, I, Ov, Qv, Rv, Z4; KrowObr A; pożycż kopy brácie/ Bo wierem teraz przyſzedł k niemáłey vtrácie. RejWiz 72; Leop 1.Tim 2/4; OrzList h4v; RejZwierz 56v; BibRadz 2.Par 15/20, I 451a marg, Sap 4/3, Philipp 3/11; ktory [Cycero] [...] przez dźielność ſwą ktemu był przyſzedł/ że Rzym on wielki zginął/ á Cicero Rzymſki zoſtał OrzRozm Q2, C4; gdy nie miał [cesarz Markus] cżym płáćić ſłużebnym/ zákłádał klenoty ná to mieyſce/ gdy przyſzedł ku pieniądzom/ wykupował ſzáty/ klenoty BielKron 149v, 21v, 72, 104, 108, 115 (12); GrzegRóżn E2, G4v; Processisset honoribus longius, nisi, etc. Prziſzedł by był ku więtſzemu ſtanu á doſtoynośći/ by nie etć. Mącz 44d, 34d, 71b, 89a, 105d, 112b (23); Bo Litwá k téy Vniéy niemoże inák piérwéy przydź/ áliżby Kśiądz wielki Litewſki vmorzył Práwo ſwoie OrzQuin Pv; nie drogą przyſtoyną/ ále mocą á gwałtem przyſzedł był [Aleksander VI] k Papieſtwu. GórnDworz O5, B8, E5v, F5, K8, L (16); á ieſli thy niekiedy przyydzieſz k ſzcżęśćiu/ [...] dobrym mi ſie odpłáćiſz. HistRzym 12, 22v, 45, 49v, 78 [2 r.], 85, 86; iż y tu zá żywotá [harda myśl, tj. człowiek hardy] rzadko áby nie miáłá przydźku [!] iakiemu zelżeniu ſwoiemu RejPos 227v, A6v, 57, 72, [105], 112 (15); HistLan F3; KuczbKat 120; Abyś ſwe cżáſy rozmyſlał/ K cżemu maſz prziść pilnie kriſlał RejZwierc [238], 2, 267; BielSpr 3v; HistHel B; RejPosRozpr b3; CzechRozm 78v, 179, 191v; PaprPan T3v [2 r.]; ModrzBaz 12v, 135v; SkarJedn 378; SkarŻyw 28, 76, 470, 566; przez kogo miáłá przyść tá beſtya pierwſza ku zginieniu. CzechEp 375, 369; CzechEpPOrz **2; KochFr 3; BielSjem 4, 11; ArtKanc I11, K11, M16v; GórnRozm B4v; ZawJeft 22; Chcąc żeby wſzyścy byli zbáwieni/ y ku znáiomośći prawdy przyſzli. WujNT Bbbbbb2v, 1.Tim 2/4; SarnStat 15; CzahTr K4v; KlonFlis E2. Cf Fraza, Zwroty.
przyść na kogo [= zostać kimś] (3): Ná páſierby przyſzły dzieći moie BielSat G2 [idem] BielSen 15; Drugi ná Mnichy przyidzie BielRozm 5.
przyść na kogo [= zetknąć się, znaleźć się w sytuacji zależnej od kogoś] (6): Powiedzcie mu [Seklucjanowi] nie piſz byſtrze/ Boś przyſzedł ná pirwſze miſtrze BielKom A4v; ten ktory mnimał wſzytek ſwiát zwalcżyć mocą ſwoią/ przyſzedł ná niewiáſtę mizerną ktora go zwalcżyłá BielKron 113, 251; RejAp 137v; RejPos 283v; PaprPan Gg4.
przyść na co (59): OpecŻyw 105v; RejRozpr K2v, K3v; MurzHist Sv; Zem ná takie miał przydź tu nyebeſpyecżnośći LubPs Q3v, cc2 marg; GroicPorz bv; RejWiz 180; Czuyćie á modłćie ſie ábyśćie nie przyſſli ná pokuſſenie. Leop Matth 26/41, Mar 14/38; przyſzliſmy iuż w Polſzce ná oſtátni punkt/ z ktorego iedno ſpáść á ſzyię złomić OrzRozm A4; [papież Paweł III] przez śioſtrę Iulią Alexándrowę Nałożnicę/ ná Kárdynálſtwo przyſzedł BielKron 234, 158; Mącz 493b; RejAp 160v; ábyś nie przyſzedł ná ony pokuſy á ná ony vpadki RejPos 104v, 104v marg, 223, 261, 261v, 262 [2 r.] (10); RejZwierc 27v, [782], [238], 239v; A końcá pátrzay/ ná czo ma przyść káżdy. RejZwiercTrzec Aaa2v; MycPrz I B2v; SkarŻyw 27, 135, 263, 320; Przyſzłáſwá ná wielki błąd BielRozm 4; GórnTroas 45; SkarKaz 122a; CiekPotr 55; Byś iáko nie doświadcżył vpadku moiego/ A nie przyſzedł nań głupie przeſtrzegay ſię tego. CzahTr C4, C; Ná co to przyſzłá wyſchłá ſtárość moia? GosłCast 51, 52; KlonWor 38. Cf Fraza, Zwroty.
przyść na co [= dostać do jedzenia] (1): á nie pieść też názbyt przyrodzenia iego [dziecięcia]/ [...] bo y mdleyſze będzie/ y żołądek cżemu z młodu przywyknie tego mu ſie záwżdy będzie chćiáło. A potym gdy przydzie ná grubſze potráwy tedy y s trudnoſcią ie będzie przechowywáć [= trawić] mogło RejZwierc 7.
przyść o co [tylko o złych sytuacjach] (16): Cżemu Alexánder chcąc zabyeżeć áby o złą ſlawę nye przyſſedł/ á mátkę też s podeyrzenya wypráwił/ zmyſlił ſobye żeby myał być ſynem Iowiſſá Hámoniuſſá GliczKsiąż B6, E6v; Defectu medicorum multi perierunt, Przes niedoſtátek doctorów wiele ich prziſzło o ſmierść [!]. Mącz 115a, 242c, 364d, 389c; GórnDworz T6, Llv; KuczbKat 310; RejZwierc 130; Lecż náſzy Kopyćińſcy nie máią tey myſli/ Aby kiedy o táką złą tu ſławę przyſzli. PaprPan Y3; á ktoby chćiał prędko té rzeczy [...] odpráwić/ á ſzkopcem álbo krużem leiąc/ ieſzcze płat mokry przyłożywſzy/ áby tém więcéy ſye głowá párzyłá/ [...] álbo o powietrza ruſzenié/ álbo o dobrze więntſzy niż piérwéy miał káſzel/ záraz támże przydźie. Oczko 16v, 31; SkarŻyw 341; WerGośc 208; SarnStat 964.
przyść o co [= stracić] [w tym: o gardło (5)] (9): FalZioł V 108v; wimiſlyono nowe drogy trvdnoſczy czinyacz kvpczom ſkthorich wyelye o mayethnoſczy ſzwoye wyelye o gardla prziſly. LibLeg 11/182; BielKron 199v; Oleum et operam perdere, O nákład y robotę prziść. Mącz 261c; Per flagitium famam perdere, Przes złe záchowánie o dobrą powieść prziść. Mącz 290b, 291d, 480d; RejPos 106v, 167v.
przyść w co (a. in aliquid) (50): krucy z ſowámi: Pocżęli miedzy ſobą wáśń/ A potym przyſzli w nieprzyiaźń. BierEz P4v, K3; PatKaz III 91; Przyſłas potym W K M w młodoſći ſwoiey w rozlicżne przygody RejJóz A2; RejKup ee5v; GliczKsiąż Bv; Synowye yego nyech przydą w wyecżne zátrácenye LubPs Z, Y3v, Y5, bbv marg; RejWiz 34v, 44v; Czuyćież á modlćie ſię/ byśćie nie przyſzli w pokuſzenie BibRadz Mar 14/38, I 8b marg; wybráli tedy z obu ſtron po ſiedmi mężow/ áby ći ſpolną rozmową przyſzli k ſobie w iedność BielKron 208, 273; Qui cum suis laudibus, tum vero te filio superasset omnium fortunam, etc. [...] ále więc przes cię tákowego ſyna/ dálekoby był w więtſzą sławę á ſzczęście prziſzedł. Mącz 71d, 10a, 480c; OrzQuin Zv; Nie ſpodziewałem ſie nigdy przyść w tákowy vpad HistRzym 37; á nędzny cżłowiek/ ktoremu to było obiecano/ iż miał przyść w towárzyſtwo ich [aniołów]/ á w ony roſkoſzy ich RejPos 18v, 51v, 104v [2 r.], 163, Ooo2v; RejZwierc 184v, 237; WujJudConf 141; RejPosRozpr c; RejPosWstaw [413]; BiałKaz C3; Gefahr beſtehen. Przyść w niebeśpiecżeńſtwo. Periclitari. Calag 219a; KochSz Bv; ReszList 176; ArtKanc H2v, I3v; GórnRozm N3; PaprUp F4v; przenadętosc wrosterki [= zwady] przyslizmy ActReg 29, 87; Phil C2; WujNT Mar 14/38; SarnStat 593; Ieſzczeć było dwudźieſte nie nádeſzło láto/ Gdyś wtákowy ſtan przyſzłá [tj. została wdową] ZbylPrzyg B3. Cf Zwroty.
»ku czemu przyść; ku niczemu nie przyść« = osiagnąć coś, nie osiągnąć nic (1;1): ktoremibi [rzeczami] mogł żywot ſwoy v zdobić á oſláchćić potym/ gdyby ku cżemu przyſſedł GliczKsiąż F2v; á wdy śiłá cżáſu ku nicżemu nie przyſzedſzy/ prożno ſtrawili. GórnDworz Aa3.
»przyść na [jaką] drogę« (3): RejPs 65; Iam niebogá przyſzłá ná ták niebeſpiecżną drogę/ Ze/ poććiwie żywſzy/ vmrzeć krom zmázy nie mogę. KochZuz A3v; RejZwierc 173.
»na hak przyść« = znaleźć się w niebezpieczeństwie [szyk zmienny] (8): przyſzliſmy iuż byli ná hak miedzy wielkoſc nieprzyiáćioł BielKron 460, 30v, Kkkk3; BielSpr 42; Nákoniec pátrz ábyś ná ten hak nie przyſzedł/ ná ktory Iudaſz LatHar 191, 329, 578; Práwy Chrześćijánin ma ſię poráchowáć/ gdyby ná táki hak przyſzedł (czáſu prześládowánia) żeby ſię ráczey odrzekł wſzytkiego co ma y mieć może: á niżliby miał vtráćić wiárę Kátholicką. WujNT 256.
»ku [jakiemu] końcowi (końcu) przyść« = coś się z kimś stało, stanie [szyk zmienny] (3): ForCnR E2v; wieſzto Bóg/ ku ktoremv końcowi ſynowie moj przyidą MurzHist H2; żeby co ſnich [dzieci] dobrego vrosć mogło/ á iżby przyſzli ku dobremu końcowi. GliczKsiąż F2.
»ku końcu, do końca przyść« = umrzeć [szyk zmienny] (3:1): tu mamy rozważyć ſkąd ſie wziął początek náſz y ku iákiemu końcu przydz mamy RejPs 180v; przyidzieſz beſpiecżnie ku końcu ſmierći HistRzym 104v; Y poſádzi namioty páłacu ſwego miedzy morzámi przy gorze zacney świątośći/ y przyidzie áż do końcá ſwego [veniet usque ad summitatem eius] BudBib Dan 11/45; SkarŻyw 115.
»przyść ku końcu, k(u) kresowi (kresu)« = osiągnąć cel [szyk zmienny] (3:2): Nye dopuść Pánye żądzey złośnikowi/ By myał z myſlą ſwą przydź k ſwemu kreſowi LubPs ee2v; Bo łácno przydź ku kreſu kto ſie da náucżyć RejWiz 8v; zdáło by mi ſie przedſię/ żem ku onemu końcu przyſzedł/ ktory ma przed ſobą mieć/ cnotliwy Dworzánin. GórnDworz Hh3v, I6, Ii2.
»ku kresu, do kresu przyść« = osiągnąć sukces, wysoką pozycję [szyk zmienny] (4:3): LubPs V; Nie izbym iuż przyſzedł do kreſu [Non quod iam acceperim]/ ábo iuż doſkonáłym był BibRadz Philipp 3/12; ſláchćicowi nie przyſthoyna rzecż ſie widzi/ nie przyść/ ácż nic/ ku temu kreſu/ ku kthoremu przyſzedł iego przodek. GórnDworz Dv, G3, V2; SarnStat 314.
»przyść do kresu, na kres« = znaleźć się w niepomyślnej, ostatecznej sytuacji (1:1): RejWiz 175; że náoſtátek przyſzedł do tákiego kreſu/ że one máiętnośći ſwoie iedno przez dwie lećie przez gárdło przelał WerGośc 225.
»przyść w liczbę, w poczet [kogo]« = zaliczyć się (1:1): Bez wiáry bowiem nie ieſt podobna rzecż [...] przyść w pocżet ſynow iego [Boga]. WujJud 96v; LatHar 209.
»przyść na łyka« = dostać się do więzienia a. niewoli (1): Nie cżyń z łyſzki knáfliká/ Byś nie przyſzedł ná łyká RejZwierc 239v.
»w małżeństwo przyść« (1): oboie tego prágnęło/ áby thá tákowa miłość ſzcżęſliwy koniecz wzięłá/ tho ieſt/ áby s ſobą w małżeńſtwo przyſzli GórnDworz Aa5.
»przy(ś)ć ku [jakiej] mierze, w [jaką] miarę« [szyk zmienny] (1:1): ForCnR A4v; Gdyż przes twoyę prawę wiarę Ty mozes prycz wone miarę Is przes łaſką Pana ſwego Doydzies zbawienia wiecznego. RejKup m8.
»przyść k miescu swemu« = odzyskać należną pozycję (1): (did) Poſel dobrze tuſzy ſumnięniu [tj. porzuconej żonie kupca]. (–) Wnet to poznas czo vdzyalam Iako ſię oto poſtaram. Iſczie przydzyes kmieſczu ſwemu RejKup E.
»przyść ku pi(e)rwszemu (a. pirwemu) ...« [w tym: zasię (5)] = odzyskać [szyk zmienny] (9): MurzHist L2v, M; HistRzym 130; RejPos [77]v; Ieſli zbędziem poććiwie/ tych niewdźięcżnych gośći/ Przydźiem záſie ku oney/ pirwſzey ſwey wolnośći. BielSat G [idem BielSen], G3v; [Antychryst] temu ták wſzelákimi ſpoſoby zábiega/ iákoby ieſzcże ku pierwſzey powadze y zwierzchnośći przyść mogł CzechRozm 255v, *; BielSen 13.
»przyść w ręce [czyje a. komu], do rąk [czyich], na ręce [czyje]« = stać się czyjąś ofiarą; in manus devenire Miech; tradi in manu PolAnt; venire in manum Modrz [szyk zmienny] (17:1:1): MiechGlab 54; BibRadz Lev 26/25; woleli vmrzeć niżli prziść w ręce okrutnikowi BielKron 273; [Attyla rozkazał] áby wneth śćiąwſzy go [...] ſpalili/ by żywo w ręce nieprzyiacielſkie nie przyſzedł. BielKron 298v, 69, 129v, 130, 391v; Carnificinam subire Kátowi prziść w ręce. Mącz 39a; GórnDworz Y7v; HistRzym 20v; RejPos [249]v, 280v; Od Házáhelowego/ ktory miecżá vydzye [...]. Ná Helizeuſzowe/ ręce iuż ten prziydzye HistHel C4; BiałKaz B4v; ModrzBaz 79v; StryjKron 607; ActReg 57; WujNT 392.
»przyść ku skutkowi [czego]« = zrealizować coś (1): Alye mv [Walenty] nycz nyeprzinyoſl bo nyeprziſchedl ku ſkuthkovi kradzyezy they LibMal 1547/126.
»do sprawy przyść« = ponownie ustawić się w szyk bojowy (1): Ruſkie vphy pierzchnęły [...]/ A Wſewold by do ſpráwy przyſzli wołał prożno. StryjKron 230.
»przyść k(u) szkodzie, do szkody, w szkodę« [szyk zmienny] (9:1:1): A będźiećieli w niezgodzie/ Rychło przyydziećie ku ſzkodzie BierEz I4, D4v, H4v, Q3; Aby potym [chory] z tąd nie przyſzedł w iaką ſzkodę. FalZioł V 104v; LubPs G3v, ff; BielKron 194; Mącz 255c; KarnNap C4; á ono wſzyſtko poydźie wniwecz/ co [szukający sprawiedliwości] vżyli niewczáſu dom opuśćili/ zámieſzkáli ſobie/ y do wielkiey ſzkody prżyśli. GórnRozm Iv.
»na sztych przyść [z kim]« = wejść w spór (1): Acż wiem gdy ná ſztych przydzieſz z niedowiárki/ iżći to ſwiát inácżey będzie wſzędy wykłádáć RejAp 3v.
»do toniej [= trudnej sytuacji] przyść« (1): Do tey toniey [tj. utraty łaski bożej] ábyś nie przyſzedł/ vżyway [...] modlitw niżey położonych. LatHar 559.
»przyść zasię (a. zaś)« = odzyskać [szyk zmienny] (7): Metuo ut possim recuperare, Widźi mi ſie że z trudná k temu záś przydę. Mącz 220b; ArtKanc K11. Cf »przyść ku pi(e)rwszemu ...«.
przyść do czego (22): A prżeſtoſz the loſy do tego by przyść mogły [...]/ żeby do czterzech lat Interregnum ſtáć miáło MycPrz II C3v; Oczko A2v; SkarŻyw A4; że Miáſtho Spárthá nie bárzo ludne będząc [!]/ zá krotki cżás/ w porządku będąc/ do więtſzey ámplifikácyey bogactw y godnośći przyſzło Phil P2, R4; áby zátym ták náſzé/ iáko y poddánych náſzych máiętnośći do zniſczenia y vpadku nie przyſzły SarnStat 522, 339, 393; CiekPotr 30. Cf Zwroty.
przyść k(u) czemu (24): aczkolwyek tha Electia [...] kthemv prziſla, yſch malo albo nycz nyewaſzy MetrKor 31/620v; BielŻyw 92; A gdy ſie ktora rzecż zepſuie: muſi ſie w iednoſć obroćić/ tho ieſt ku iedney rzecży koniecżney przyſć. KłosAlg A2; OrzList h4v; BielKron 188, 368; Mącz 417d; ktore [miasto Florencja] ná oſtátek przyſzło ku niewolſtwu. LeovPrzep D4v; GórnDworz Z3; ModrzBaz 5v; Będźieſz odwłaczał Zborowi zdrádnemu/ Przyść k vpadkowi niepoddźwignionemu? SzarzRyt B. Cf Fraza, Zwroty.
przyść w co (21): Tako y pod cżaſem zaczna rzecż gdy w poſpolitoſć przidzie: wniedbałoſć przichodzi y ku wzgardze [!]. FalZiołUng V 119; lepiey wczaſz [jechać do Egiptu] nizli zboza przydą w wielką drogoſcz RejJóz L8v, [I]3v; BibRadz Ioel 3/19; BielKron 156v, 284; Mącz 224b; RejPos 159v; RejZwierc 187; Bo ieſli w ten cżás gdy ty nic niedbaſz łodźia przyidźie w niebezpiecżność/ winien będźieſz onego vtonienia. ModrzBaz 125v, 123; ArtKanc K10; KlonKr F3. Cf Zwroty.
»na hak przyść« (1): O pánieńſtwo moie/ [...] ná ktoryś hak przyſzło? LatHar 149.
»na jawią (a. jawność) przyść« = stać się jawnym; in palam venire PolAnt (2): MurzNT Mar 4/22; dźień to on oſtátecżny pokaże/ gdźie to wſzytko ná iáwią przyidźie. CzechEp 15.
»przyść w jedno« = zgodzić się (1): wodá wilga á mokra/ ogiéń ſuchy á ćiepły: przeco przyść z ſobą w iedno nie mogą. OrzQuin P2.
»w swoję klobę przyść« = zostać uporządkowanym chronologicznie (1): Ale ſię tu iuſz teras porządek Hiſtoriey Litewſkiey [...] przerwáć muśi/ ácz iednák dzieie y ſpráwy Litewſkie poydą ſwym torem/ ále nie według porządku Xiążąt/ ktory potym w ſwoię klobę prziydzie StryjKron 288.
»w swą klobę [= do właściwego stanu] przyść« (1): Która [Polska] w ſwą klóbę piérwéy przyść nie może/ Aż święta Cnotá złą niecnotę zmoże. PudłFr 9.
»ku temu końcowi, do kresu przyść [że, iż]« = coś się z czymś stało (2:1): Piſze Plátyná/ iż iuż ná ten tzás Papieſtwo było ku temu końcowi przyſſlo/ iż kto [...] nawięcey dárow dał/ ten Papieżem nátychmiaſt zoſtał. KrowObr 38; od iákich Miſtrzow/ tá nowá náuká wyſzłá [...]: do ktorego kreſu przyſzłá/ że ſię ná Máieſtat BOgá wſzechmogącego rzućiła ReszPrz 91; KochWr 28.
»ku końcowi (a. skończeniu), ku kresowi, do końca, do krysu przyść« = skończyć się; zrealizować się; ad metam pervenire Mącz [szyk zmienny] (3:1:2:1): GroicPorz ſ4; BielKron 376v; Mącz 219b; w zbytku/ ma wżdy niemoc co trawić/ niżli ku końcowi przyydźie. SienLek 18v; LeovPrzep H3; CzechRozm 71; O co ſię czáſow náſzych iuż kilká Papieżow ſtáráło/ ábyſmy piſmo ś. od tych wſzytkich przyſad y omyłek oczyśćione mieli: ále ieſzcze ták poważna ſpráwá nie przyſzłá do końcá. WujNT przedm 5.
»do kresu przyść« = osiągnąć to, co było zamierzone (1): GDyż to Pan Bóg zrządźił, [...] że [...] ku ſczęśliwośći Rzeczypoſp. do którégo teraz kréſu przyſzłá, W.M. [...] iáko filarmi y podporą téy Rzeczypoſp. vczynił SarnStat 848.
»na liczbę przyść« = zostać objętym rachunkiem (1): Stego gąſior/ ſtego kwoczká Zábłądzi też iáłowicá Ná ſtároſtę połowicá A czáſem ſie wſſytká zeydzie Wſſák to ná liczbę nieprzydzie RejRozpr C4.
»przyść [miedzy kogo] w obyczaj« = stać się poszechnym zwyczajem (1): iż pokąd złotá á drogich ſſat nye znano/ ták yeſſcże walki á nyeprziyáźni y roſkoſſy nye przyſzły były myedzy ludzye w obycżay GliczKsiąż E8v.
»k(u) pierwszemu ..., do pi(e)rwszego ... przyść« [w tym: zasię (a. zaś) (2), znowu (1)] = wrócić, odzyskać; pristino ... restitui JanStat [szyk zmienny] (4:2): OpecŻyw 193; iż [królestwo] będźie bliſko vpádku/ wſzákże w ten cżás nie vpádnie/ Ale z nowu przyidźie ku pierwſzemu ſtanowi [iterum constituetur in suum initium]. BibRadz 4.Esdr 12/18; BielKron 180v; kthóre [ciało Chrystusowe] z grubégo wnet vwielbiónym było ná górze Thabor/ [...] y záſyę do ſtanu ſwégo piérwſzégo przyſzło BiałKat 328v; Miáſto ſámo Kijow [Tatarzy] [...] ſpalili/ iż od tego czáſſu ku pierwſzey ozdobie przyść niemoże StryjKron 547; SarnStat 199.
»przyść w przysłowie« = stać się przysłowiem (1): Więc też przyſzło w przyſłowie Toloſáńſkie złoto KlonWor 10.
»do skutku, ku skutku(-owi) przyść« = zrealizować się [szyk zmienny] (6:3): thedi tha rzecz acz yvsz bila [...] przes nas namowiona y postanowiona [...], a wſchakosch tha rzecz kv skvthkv nieprziſzla bila LibLeg 10/69v, 11/25; RejZwierc 244v; Ná rafie więźnie/ In ſalebra haeret/ to ieſt/ niemoże do ſkutku prziść. ModrzBaz 96v marg, 106; StryjKron 340; KochPam 86; ActReg 79; SarnStat 1042.
»[komu] w smak przyść« = smakować (1): Magnum fastidium stomachi, vel cibi contraxi, Zadna mi rzecz niemoże w ſmák prziść. Mącz 119b.
»w szkodę przyść« (1): [diabeł] o koſcyoł ſie też ſtára/ áby w yáką ſzkodę á vtrátę duſſną przyſſedł. GliczKsiąż K8v.
»na światło przyść« = zostać zobaczonym (1): Sálomon dał był ono drzewo zákopáć w zyemię ná trzydzyeśći ſiążeni/ [...] áby nigdy ná ſwiátło nie przyſzło BielKron 78v.
»[komu] do używania przyść« = ktoś może używać, korzystać z czegoś (1): nie żeć by y krwiſtemu Cieplice do vżywánia przyść niemogły Oczko 33v.
»zasię (a. zaś), znowu przyść« = wrócić, odzyskać (5:1): Zá iego cżáſu [papieża Marcina V] kościoł ktory był rozerwány/ záſię ku iednośći przyſzedł. BielKron 188, 284; ArtKanc K10. Cf »k(u) pierwszemu ... przyść«.
[»[komu] w znajomość przyść« = ktoś się dowiedział o czymś: Ale gdyby iem iedno grzechy wznaiomość przyſzły/ hnet przeſtali [...] y obyczaiem pomienionem pokutę czynili UstKościel 52, 11.]
przyść do czego (a. ad aliquid) [w tym: do tego aby, że (3)] (46): WróbŻołt vv v; LubPs Q3; RejWiz 135; BibRadz Philipp 3/16; áż w tey iáſnośći przydzieſz do onego ſłońcá wiecżnego/ to ieſt/ do práwego iuż vznánia Páná twoiego RejAp 34; iż rzadki ktory przydzie do tey doſkonáłośći/ do ktorey go dobre przyrodzenie iego wiedzie GórnDworz G6v, C, Ff7v; RejPos 65, 289, 325v; ktorey [młodości dziecinnej] tylko mądrośći ludzkiey niedoſtawa/ do ktorey iednák może przez śie ſámá przyść zá cżáſem KuczbKat 395; pocżął potroſze rozumieć co cżytał [...]/ iż był przyſzedł potym ad iudicium/ iż wżdy iuż rozumiał co cżarno á co biało. RejZwierc 274v, 173v; WujJudConf 4; CzechRozm 120, 201; Do tákiego vporu [heretycy] przyſzli. SkarJedn 95, 283, 341, 360; Y ten/ by był od rodzicow nie vćiekł/ nigdyby był do tákiey świątośći nie przyſzedł. SkarŻyw 136, A4, 165, [237], 368, 572, 592; CzechEp 172; NiemObr 94; do tego przyſzli Chrześćijánie/ że co v ludźi Pogáńſkich było [...] háńbą/ to v nas napocżćiwſzą rzecżą WerGośc 211; PudłFr 51; Abo to do prawdy ináczey Sędźia prżyść nie może iedno prżyśięgą? GórnRozm G2v; zá cżym też poſpolſthwo do deſperácyey przyſzedſzy zá vćiſki y gwałty/ zwykło ſie kuśić o te ktorzy ſwoy nád nimi dominat roſciągáli. Phil R, S5; LatHar 253; WujNT 434; SkarKaz 40a, 488b; CzahTr K2v; ſercá ná bráty záwaśnione ſkłádayćie/ poki do więtſzey furyey nie przyidźiećie. SkarKazSej 673b. Cf Zwroty.
przyść k(u) czemu [w tym: k temu iż, aby, jakoby (7)] (80): OpecŻyw 35; OpecŻywPrzedm C4; iż [dziecię] przydzie ku nałogu grubſzego á poſpolitego pokarmu. FalZioł V 37; y Egipska ziemia przidzie ku twey wierze miły panie Ieſu. WróbŻołt X3; day mi moy pánie dobrą nádzieię oſobie ábych záſię mogł przydz ku poćieſſe ſwoiey RejPs 77, 101, 125; RejKup ſ3, ſ7; ku tak ſtatecznyi piſma świętégo wiadomośći i rozumięniu przyſzedwſzy [...]/ począł vczyc drogi zbawiennyi náprzód dom ſwói i przyiacioły MurzHist C, B4v, D4v, F4v, G, G4v, Hv; KromRozm II r4; KromRozm III B7v, B8; GliczKsiąż G4v, H; Nadobna obietniczá ludzyom proſtym/ iż mieli przidź ku vznániu Ewányeliey. LubPs P5 marg, B4v, N2, Z2, bb2, bb4; GroicPorz C3; RejWiz 3v, 132v, 133v; Záiſteć ktemu prziydź nie mogę iákobych temu zrozumieć mogł BibRadz 4.Esdr 3/31, *4v; BielKron 88v; RejAp 31v, 48; ia tu ſtárego rozumiem [...] tákiego/ v kthorego rozum przyſzedł ku ſwej zupełney śile/ á żywośći GórnDworz Ll2v, E5, F7v, F8, G3, I5, Ll4v; ták iż nie możemy przyść ktemu/ ábychmy mogli zrozumieć tey woley iego RejPos 86, 13v, 40v, 198, 245v, 313v, 324v, 342v; BielSat N; GrzegŚm 38; HistLan Cv; KuczbKat 110; RejZwierc 29, 176; BielSpr 49v; przez ktorego [Jezusa Chrystusa] wſzyſcy pogáni przyſzli ku znáiomośći Bogá iednego CzechRozm 168, 206, 229; iákoby mogł przyść [quibus rebus instruat se] [...] ku ſkromnemu ták ſzcżęśliwych iáko y nieſzcżęśliwych przypadkow znoſzeniu ModrzBaz 15; SkarŻyw 87, 368, 480; CzechEp 233; ArtKanc F19, N3; WujNT Act 27/36, s. 739 marg; CzahTr C3; Owa ſyn twoy lepſzemu kiedy kſercu prziydzie. PudłDydo B. Cf Zwroty.
przyść na co (8): Oto prorocztwo iż pogani mieli prziſc na wiarę krzeſciańską WróbŻołt dd4v, dd3v. Cf »przyść na drogę«.
przyść o co (1): Ale nie ſtrzymał [Orfeusz] vmowy/ Więc przyſzedł o ſmutek nowy KochPieś 25.
przyść w co (30): RejKup ſ7; HistAlHUng A3v; DiarDop 100; ony iego myſli/ Ieſzcże w dziwnieyſze trwogi teraz práwie przyſzły. RejWiz 82v, 26v, 75v, 145; OrzList c3; BibRadz Sap 16/11, Eph 4/13; Venire in religionem res aliqua dicitur, W boyáźń y w lękánie prziść gdy ſie zwłaſzczá ludźie którey rzeczy lękáyą. Mącz 351b; ábyś [...] s tego pirworodzieńſtwá ſwego/ nie przyſzedł w pychę/ w nádętość/ á w iákie wzgárdzenie tego dobrodzieyſtwá Páńſkiego RejPos 56v; GórnDworz Ff3; BiałKaz L3v; wſchodne kośćioły [...] iáko owce bez páſterzá/ w błędy przyſzli SkarJedn 145; ArtKanc P6; ZawJeft 6; Phil S3. Cf Zwroty.
»do ostatniego kresu [czego] przyść« (1): iż kiedyby ták ſzło/ [...] iżby záwdy ociec był/ niż ſyn lepſzy: iużbyſmy byli [...] do onego oſthátniego kreſu złośći przyſzli/ gdzieby ſie pogorſzyć nie mogło. GórnDworz H5.
»przyść do pirwszego ..., ku pirwszemu ..., w przedniejszy« [w tym: zasię (1)] = odzyskać, powrócić [szyk zmienny] (1:1:1): RejPs 59v; thenze Michal [...] wprzednyeyſcha przyazn ſnym zaſzyą prziſchedl LibMal 1554/188; ieſli nie będzieſz cżynił pokuty/ á nie przydzieſz do vznánia pirwſzego ſwego. RejAp 25v.
»przyść ku pamięci« = opamiętać się (1): Przed ſie oni zonego przeſtráchu przyſſedwſſy ku pámięći nic nieomieſkawáli pobudzáć znowu gniew iego RejPs 116.
»w rozpacz, do rozpaczy, ku rozpaczy przyść« = desperare Vulg [szyk zmienny] (11:1:1): RejJóz B6; RejKup f3v; MurzHist H2; ábychmy w roſpácż nie przyſzli/ potrzebá nam ieſt tego/ ábychmy [...] to ćirpliwie znośili LubPs K; mogłáby byłá wielka tzęść ludzi ku wąthpieniu y roſpátzy przyść KrowObr 48; RejWiz 132v; Przyſzedł w roſpacż Woiewodá/ obieſił ſie ná dzwonnicy BielKron 353v; RejPos [290]; RejZwierc 167; PaprPan Rv; przyſzłá do tákiey roſpácży/ iſz áni paćierzá mowić/ áni Sákrámentow żadnych bráć niechćiáłá. SkarŻyw 581; ReszPrz 83; WujNT Eph 4/19; [UstKościel 59v].
»k(u) rozumowi (rozumu), do rozumu (a. rozumnej sprawy) przyść« = wyjść z dzieciństwa [szyk zmienny] (4:2): RejKupSekl a3v; ktory [Donat] vczył/ iż dźyatki [...] ktore ſą okrzczony/ z nowu krzczony być máyą/ kyedy ku rozumowi przyydą. KromRozm III E3; WujJud 264v; KarnNap B4; SkarŻyw 507; IEſzcze mi pierworodna ſzwaczká nie doroſłá/ Y do rozumney ſpráwy ieſzcze mi nie przyſzłá ZbylPrzyg ktv.
»przyść k(u) sobie, do siebie« [w tym: zasię (a. zaś) (3)] = oprzytomnieć, uspokoić się, opamiętać się; ad se a. in se reverti Vulg, PolAnt; ad se redire Mącz, Calag; ad rationem redire Modrz [szyk zmienny] (72:3): OpecŻyw 15, 89, 163v; nie przydzieli k ſobie on zachwyczony [= nieprzytomny] do cżtherzech y do dwudzieſtu godzin iuż daley niemaſz żadney nadzieie żiwota. GlabGad F5; Ledwo zem teraż ze ſnu prawie k ſobie prżyſzedł RejJóz K3, H4v; RejKup x2; HistAl F5; MurzNT Luc 15/17; GliczKsiąż F; Kęs ſobye odpocżynął/ áby k ſobye przyſzedł/ Bo wżdy z onych przeſtráchow był ieſzcże iákoś medł. RejWiz 109, 35v, 71; Leop Act 12/11; BibRadz *5, II 19d marg, Act 12/11; przetom lud máły przećiw thobie poſłał [Amurat przeciw Skanderbegowi]/ máiąc o tobie tę nádzieię iż prziydzieſz kſobie. BielKron 245v, 20, 83, 90, 144v, 160 (9); GrzegRóżn N3; Mącz 105d, 395b, 487b; OrzQuin Yv; SienLek 116; RejAp 3v; GórnDworz C4, Q8v; RejZwierc 79, 81v; BudNT Luc 15/17; ModrzBaz 52; Calag 569b; pokim był młod/ rozmáitychem roſkoſzy ná świećie vżył: á potymem k ſobie przyſzedł y pokutowałem SkarŻyw 308, 15, 56, 98, 107, 118 [2 r.] (19); Nieſmęććie ſię/ ni boyćie wy Przydźćie kſobie/ wznieśćie głowy. MWilkHist Hv, K3; ktorzy z choroby ćiężkiey powſtawſzy [...] dobrymi á zdrowymi potrawkámi/ odchowywáni bywáią/ áż práwie iáko ma być do ſiebie prziydą. ReszHoz 121; WerGośc 222; WisznTr 12; ArtKanc L5; Phil L4; GrabowSet B2v; WujNT Luc 15/17, Act 12/11; JanNKar Cv, C2; Lecz iż drugdy gniew vprzedza rozum/ nim ſię człowiek obaczy y do śiebie przyidźie/ z prędká ná nas iáko dźiki niedźwiedź wpádnie SkarKaz 314a; CiekPotr 51; CzahTr K4, L. [Niektóre użycia można zaliczyć do znacz. d.]
»zasię (a. zaś), znowu przyść« [w tym: zasię znowu (1)] = wrócić [szyk zmienny] (8:1): RejPs 77; MurzHist F2; RejZwierc 176; á Tyran záś k ſwey złośći przyſzedł/ y zgniewem rzekł do Moyżeſzá: [...] SkarŻyw 480. Cf »przyść do pierwszego...«, »przyść k(u) sobie«.
przyść do kogo [= zrozumienia kogo], czego (5): czemu ći twoi Philoſophowie/ przyſzedſzy do iednégo naywyżſzégo ſprawce wſzégo Swiátá/ [...] iemu czći á chwały ſámemu nie dawáli OrzQuin O3v; iż Pan náſz Iezus Chriſtus/ [...] duchá nam/ od oycá bez miáry wźiętego/ cżąſtkę taką vżycży/ iákobyſmy do prawdy zá iego powodem/ przyść mogli CzechRozm 2, 20v, 101v, 208.
przyść ku czemu (7): Leop Rom 9/30; BibRadz *5; ktemu ku wſzelakim rodzáiom bitw chcemyli [...] prziść/ abyſmy pierwey wnych wycżwicżeni dobrze byli. KwiatKsiąż O2v; Non satis perspicio quid hoc rei est, Nie mogę ſie domyslić/ nie mogę k temu przyść co to zá nowa rzecz yeſt. Mącz 406a; CzechRozm 20v marg, **3v. Cf Zwrot.
przyść do czego (26): BiałKat 216; iáko ten wiek ſwoy poććiwy/ gdy iuż przydzieſz do ſzedziwośći ſwoiey/ ſtánowić [...] maſz. RejZwierc 127, [207]. Cf Zwroty.
przyść ku czemu (66): Devenire ad maturitatem, Dorość/ prziść ku męſtwu. Mącz 482b; GórnDworz Ee3v; RejZwierc 134, 143v; Iżem ku końcu żywotá mego przyſzedł: dla tego [...] moie wyznánie tym liſtem oznáymuię SkarJedn 294; SkarŻyw 2. Cf Zwroty.
przyść na co (1): (did) Stárość (–) [...] Młodym drogę podáiąc/ áby ſie ćwicżyli/ Cnotliwym obycżáiom/ áby ſie vcżyli/ Bo też przydą ná nás [lege: nasz] ſtan [tj. na starość] BielKom B2v.
»przyść we dni« = zestarzeć się (1): POtym s ſtárzał ſię Iehoſzua (marg) Właſnie/ przyſzedł we dni. (–) BudBib Ios 13/1.
»przyść k(u) latom, do lat« = uzyskać dorosłość, osiągnąć siłę wieku [szyk zmienny] (10:2): Zmłodu tedy ma ſie káżdy ná tho myeć/ wcżym ſie k látom przyſſedſſy okázáć ma GliczKsiąż E7, E5, F2v; powiedał [Pelagiusz] iż ſie dzyeći nie rodzą w grzechu/ nie trzebá im krztu áż przydą k látom BielKron 158, 342; SienLek 11; ty poććiwy káżdy cżlowiecże/ á zwłaſzcżá ktory iuż przydzieſz ku rozważnym látham ſwoim [...] RejZwierc 161v, 29v, 30v, 161v; PaprPan Qv; Pierwey drugi niż do lat prżidźie/ od pijańſtwá od wſzeteczeńſtwá da gárdło. GórnRozm L3.
»przyść k(u) latom, do lat (a. zupełności lat)« = uzyskać pełnoletność; annos discretionis assequi, ad aetatem integram a. ad annos discretionis pervenire, ad aetatem legitimam venire JanStat [szyk zmienny] (13:8): takove dzieczi gdyby kvliatom przyſly vrząd povinien będzie onem ſpraviedlivoſcz vczynicz. ComCrac 19v, 16; GliczKsiąż O3v; tedy dzyeći przyſzedſzy ku látom mogą o ſwe czynić UstPraw B3, G4v, H3, Iv; BielKron 305v, 360, 379; HistRzym 112; StryjKron 472; ZapKościer 1585/61; [posłuszeństwo] ſkromnie dopuśćiło Kroleſtwo ſpráwowáć onemu ſłudze/ do tąd/ áż Syn onego Krolá do zupełnośći lat przyſzedł. Phil M2; potym gdy oné do ſłuſznych lat prziydą/ od opiekuná zwykły wyćięgáć liczbę z dóbr SarnStat 584, 11, 474, 581, 583, 592, 779.
»przyść k(u) latom, do lat, w lata« = zestarzeć się; venire ad annos a. in dies PolAnt [szyk zmienny] (5:3:3): ále do lat przyſzedſzy [dworzanin]/ ieſli mu ſie kiedy miłość w ſerce wkrádnie/ w then cżás iuż muśi być dobrze oſtrożnieiſzim GórnDworz Mm, Ll3v [2 r.]; Iáko poććiwy cżłowiek przyſzedſzy k látom ſwoim ma ſtan ſwoy ſpráwowáć RejZwierc B2, B2, 137, 146, 180; Tyś ſię s ſtárzał/ przyſzedłeś w látá BudBib Ios 13/1, Ios 13/1, Ez 22/4.
»przyść k(u) [ilu, jakim] lat(om), do [ilu, jakich] lat (a. lata [którego])« = ad aetatem pervenire HistAl [szyk zmienny] (17:3): HistAl I4v; Pielgrzymowánia moiego ieſt ſto y trzydzyeśći lat/ ále ieſzcżem nie przyſzedł ku latom oycow ſwoich. BielKron 18; Zadnemv niedopuſzcżą bez żony być ktory prziydzie ku pięćinaśćie lat. BielKron 261, 78v, 136v, 138v, 264, 327v [2 r.]; KwiatKsiąż E2v; GórnDworz Kk4; HistRzym 123; cżłowiek ktory iuż ku ſwym poććiwym á ſzedziwym látom przyſzedł/ á iż iuż ieſth nieiáko imi ociążon/ á cżegoż ſie iuż inſzego ma nádziewáć? RejZwierc 166v, 127v, 146, 162v, 172v; RejPosWstaw 41v; Gdy do látá dwudzieſtego y pierwſzego przyſzedł/ iuſz w Philozophiey y w Theologiey biegłym był. SkarŻyw 308; iuſz do lat śiedmdzieśiąt przyſzedwſzy/ puśćił ſię do powiátu Fráncuſkiey ziemie SkarŻyw 311v.
»przyść k(u) starości, do starości, w stare lata« [szyk zmienny] (10:2:1): Lew gdy przyſzedł ku ſtárośći/ [...] Táki obycżay wymyślił/ Iákoby bez pracey żyw był. BierEz K3v, M4; bom iá iuż prziſſedl w ſtaré lata/ a dlá tego nieieſt podobno/ abych tako mlodą ij tako dóſtoyną dziewicę poiąl. OpecŻyw 5v; BielKom E2, F7v; LubPs X4; RejWiz 92v; RejZwierc [272]; tákim zásłużonym żołnierzom godźiłoby ſię máiętnośći iákie dáwáć: gdźieby y oni przyſzedſzi do ſtárośći [aetate ingravescente] ſobie odpocżynęli ModrzBaz 119; SkarŻyw 292; KochTarn 78; ArtKanc S4; KochFrag 45.
»przyść do [jakiego] wieku, ku [jakiemu] wieku« [szyk zmienny] (4:3): iáko gdy cżłowiek pocżćiwy iuż przydzie do wieku poſtánawnieyſzego/ to ieſt/ do wieku śrzedniego RejZwierc 30, A3v, Bv, 119, 121, 129v; Abowiem przyſzedſzy iuż ku doſtałemu wieku [aetate corroborata]/ niemożeſz iuż ták łácno ná drogę práwego rozumu náſtąpić ModrzBaz 14.
przyść do czego (3): SkarŻyw 91; W nádźiei oney obietnice [...] ſtoię [...]: do ktorey dwoienaśćie náſze pokolenie [...] ſpodźiewa ſię przyść. WujNT Act 26/7. Cf Zwrot.
przyść na co (8): RejPos 17; Lećiem dla tego przyſzedł ná tę godźinę. (marg) to ieſt, ábych vmárł. (–) WujNT Ioann 12/27. Cf Zwrot.
przyść do kogo [w tym: do nas = do dziś (4)] (5): [Arystoteles] ſpiſał kſiąg trzy ſthá/ kthore nie wſzytki przyſzły do nas. BielKron 273v; KwiatKsiąż H2, H2v; A iáko Iánnes y Mámbres [2.Tim 3/8].) Nigdzie w ſtárym zakonie nie czytamy/ żeby czárnokśiężnicy oni tymi imiony názwáni byli: ále przez trádicią á podánie ſtárſzych te imioná áż do Páwłá przyſzły. WujNT 740, 830.
przyść na kogo (1): Patritus sicut avitus, ut patrita philosophia, Stárodawna ná nás prziſzłá Mącz 283d.
przyść k(u) czemu (25): vcżiniwſzi ſniey [bawełny] cżopek/ włoż gi do macicze/ chczeſzli przyć ku rzecżam przyrodzonym FalZioł I 46d, I 127b, V 27; A práwye yáko ćirnye niż przydzye k mocnośći/ Ták ſie ná nye obroći gnyew wyelkyey ſrogośći LubPs O3v, Q3; A im kto ku więczſzey kraśie przyydźie/ tym ſye rychley vpadku niechay ſpodźiewa SienLek 12; RejPos 248v; ModrzBaz [38]v. Cf Zwroty.
przyść na co (1): Bacżąc to poſpolity cżłowiek/ áby ná ſádło nie przyſzedł/ morzyli ſie máło piyąc y iedząc BielSpr 49.
przyść o co (5): BielKom D8; Nie życżyłbym tego żadnemu z w. miłośći/ áby ktory o ſlepotę [...] przyść miał GórnDworz Ll4; á oſłábiwſzy wnętrznośći/ o wſtęchłą gorączkę/ á o puchlinę/ álbo o mglenie przyść może. Oczko 19v, 26v, 27v.
przyść w co (2): Contrahere adversam valetudinem ex re aliqua, Przyść w chorobę z niektórey rzeczy. Mącz 461b; SienLek 100v.
»przyść ku sobie« = wrócić do sił (1): Dobrze téż koniowi strudzonému thák pomoc: Wzwárzyć máſłá wſypawſzy ſoli/ [...] koniowi w gárdło wléy/ przyydźieć záś ku ſobie. SienLek 174v. [Cf też znacz. b. »przyść ku sobie« (uwaga końcowa).]
»przyść zasię (a. zaś)« = odzyskać [szyk zmienny] (5): FalZioł V 71v, 82v; Mącz 474c; SienLek 174v; A ktoryby iuż vbogi ćiáło ná śię wźiął/ y ku śiłam záśię przyſzedł [Vires autem et corpus qui recuperavit]/ ten do roboty niech będźie posłan ModrzBaz [38]v.
»przyść k(u) zdrowiu« [szyk zmienny] (13): FalZioł I 7a, V 71v, 82v; Iako niemocny poki żyw ieſth zawżdy lekarſtwa patrzy iżby ku zdrowiu przyſzedł BielŻyw 139; KrowObr 57; BielKron 367; Medicamento sanum fieri, Zá lekárſtwy prziść ku zdrowiu. Mącz 367c, 474c; SkarŻyw 336, 463, 593 [2 r.]; Przydź k lepſzemu zdrowiu/ klin klinem wybić muſzę PaxLiz E3v.
przyść do czego (12): RejPs 94v; tákżeć też y my [...] przydźiem do oney cząſtki náſzey/ ktorą Pan Bog káżdemu wiernemu obiecáć raczył LeovPrzep I2; áni żadnym inym wymyſłem nie może żaden przyść do tych nieprzebránych ſkárbow/ á do tych wiecżnych rádośći kroleſtwá tego wiecżnego RejPos 293v; áby ćiáłá ich w prochu będące/ tym rychléy do wiecznégo błogoſłáwieńſtwá przyſzły. BiałKat 103v, 93v; SkarKaz 635a, 637a. Cf Zwroty.
przyść k(u) czemu (7): BibRadz I 44d marg; á po tym pielgrzymowániu/ day nam przyść ku odpocżywániu. ArtKanc E8, S18. Cf Zwroty.
»przyść (od śmierci) do żywota, ku żywotowi« (1:1): Chceſſli przyść ku żywotowi á być zbáwion/ choway á pełń przykazánie Boże. Leop *A3v; kto ſłucha Słowá moiego/ [...] przyidźie od śmierći do żywotá. WujJudConf 204v.
»przyść do żywota wiecznego, ku żywotowi(-u) wiecznemu« [szyk zmienny] (4:2): BielŻyw nlb 6; Boć wżdy tem znać dáwáſz/ iſz twoj ſtarſzy/ ku wiecznemu żywotowi iako błędné owce nieprzyſzli/ ale ſą gdźie wcięſzkich mękach zamknięni. MurzHist M4; HistRzym 30v, 84, 100; LatHar 625.
przyść do czego (a. ad aliquid) [w tym: do tego że (1)] (19): BiałKat 319; thobyſmy dopieroż ad maiorem contemptum przyść muſili MycPrz II A4, B3; Wſzákże rychło oſwiecon [Ziemomysł] y przyſzedł do tego/ Ze mu zwierzon od Bogá ſtolec oycá iego. PaprPan Dd3; ModrzBaz 67v; SkarŻyw 74, 457; iednák gdy to oboie miedź ábo mośiądz ze złotem [...] do proby ſwey przyidźie: áżći záraz/ co złoto á co miedź/ [...] poznáć będźie. CzechEp 233; NiemObr 85, 146; WerGośc 237; SarnStat 975; Więtſzy grzech moy/ niżli żebych do odpuſzczenia przyść miał. SkarKaz 314b, 349b. Cf Zwroty.
przyść k(u) czemu [w tym ze wskazaniem na nosiciela opinii: u kogo (2), komu (2)] (48): poruſz teras ſwey mądrośći/ Abych nie przyſzedł ku lekkośći BierEz D4v; Piſał ieſzcże więcey kxiąg ten Teofraſtus z ktorich mało przyſzło ku poznaniu ludzſkiemu bowiem dawnoſcią cżaſu zaginęły. BielŻyw 110; RejKup b4, o8; Kſiążę Fredrych [...] Kollegium záłożył/ kthore cżáſu ninieyſzego przyſzło ku oſłáwieniu wſzemu świáthu BielKron 290v, 296v; Mącz 132a, 480d; iż ſnádnie przyść mogą ku miłoſierdzyu Páńſkiemu/ y ku odpuſzcżeniu grzechow ſwoich RejPos [236], 132v, 146v; CzechEp 416; iż práwem Ziemſkim nie rychłoby przyſzedł ku wróceniu [tj. nierychło by mu je wrócono] bydłá záiętégo. SarnStat 513. Cf Zwroty.
przyść na co [w tym ze wskazaniem nosiciela opinii: komu (3), do kogo (2)] (27): RejJóz L5; SeklKat R4; BielKom F6; KrowObr 242v; Pátrzay kiedy on Iozeph przyſzedł ná pokuſy RejWiz 135v; Nie boy ſię bo poháńbioná niebędźieſz/ nie wſtyday ſię ábowiem nie prziydzieſz ná poſromocenie BibRadz Is 54/4; O biedaſz nam męſkiemu rodzáiowi/ żeſmy iuż przyſzli ná niewieśći ſąd BielKron 318v; In sinum et complexum alicuius venire, Ná łono y ná wielką miłość do kogo prziść. Mącz 304a; RejAp 148v; Lepiey było [...] tych ſłotkich potraw nie znáć/ [...] niżliś miał przyść ná tákie pomſty ſwoie. RejPos 138v, 106, 132v, 181v, 191, 248 (11); WujJudConf 204v; gdyſz iuſz [sierota] ná wáſzę opiekę przyſłá zwierzono iey wam wopiekuńſtwo wáſze BiałKaz M3. Cf Zwroty.
przyść o co (2): áby rádniey [...] wyznał nieumieiętność ſwoię/ niżby ſie miał kuśić/ á podiąć/ cżego nie vmie/ á przyść o gáńbę/ y lekkość. GórnDworz N4v. Cf »przyść o niełaskę«.
przyść pod co (1): áby też nie przyſzli pod ták ſrogie dekretá Páńſkie RejAp 153.
przyść w co [w tym ze wskazaniem nosiciela opinii: do kogo (14), u kogo (13), komu (8), od kogo (1), miedzy kogo (1)] (88): [język słowieński] w niedbałoſć ludzką przyſzedł/ á ſnadz przez obczy narod mało w nie vpadek. FalZiołUng V 119; GliczKsiąż H6v, O6v; Wnet mi prziſzło w pilnieyſſą ſtraż twoie przykazánie LubPs bb2, S3v, hh3; BibRadz Ex 1/12, 5/21, Iudith 8/13; Venire in consuetudinem res aliqua dicitur, W vżywánie prziść. Mącz 427c, 29a, 480b, 481a [2 r.], 504d; Nuz puydęli do tych [białychgłów]/ kthore/ zá wynálezieniem náuk/ y rzęmieſł dziwnych/ przyſzły w tę częnę do ludzi/ iż ie zá boginie mieli. GórnDworz Z, Cc6, Ee5, Hh7; przyſzedł był w wiecżne przeklęcye v Bogá oycá ſwego niebieſkiego RejPos 100, 75v, 78v, 79, 210v, [344]; BiałKat 318v; GrzegŚm 40; CzechRozm 174v; ModrzBaz 118; A ich oſiádłość/ y wielkié zebránié/ Przyidźie nákoniec w obcych ſzáfowánié. KochPs 73, 169; WerGośc 237; KochWr 27; WujNT Act 19/27; iż ná ten czás dowód liſtów w rozgrániczeniu dóbr iśdź nie ma/ gdy liſty ſą záſtárzáłé/ [...] álbo w nieużywánié przyſzły SarnStat 842, 156. Cf Zwroty.
»przyść w niełaskę, do niełaski, ku niełasce, o niełaskę« = offensam subire a. suscipere, venire in odium Mącz; indignationem incurrere JanStat [szyk zmienny] (3:1:1:1): Rádźili tedy towárzyſze Kolumbowi/ áby iechał do Hiſzpániey/ [...] á wymierzył ſie s tego/ ieſliby ktho co nań powiádał/ by nie przyſzedł o nie łáſkę Krolewſką. BielKron 442v; Venire in odium omnibus, Prziść w niełáskę v wſziſtkich. Mącz 259d, 261a; RejPos 101; SarnStat 1112; Iż ták prędko zbył łáſki/ y przyſzedł do wielkiéy Niełáſki/ ten młódźieniec [tj. Józef] bez przyczyny wſzelkiéy. GosłCast 73.
»przyść w nienawiść, ku nienawiści« = acquirere inimicitias, incurrere a. venire in odium, invidiam a. odium suscipere Mącz (8:1): Potym s tych przycżyn [...] przyſzedł w nienawiść kápłanom żydowſkim BielKron 138v, 326v [2 r.], 340v; Invidiam atque offensionem suscipere apud populum, Prziść ku nienawiśći ludzkiey. Mącz 261a, 36c, 74c, 336c, 480d.
»przyść ku pi(e)rwszemu ...« = odzyskać; veterem ... reconciliare Mącz (3): Mącz 62d; przez kthore odpuſzcżenie grzechow iużechmy záſię mieli przydź ku onemu pirwſzemu miłoſierdzyu v Bogá Oycá ſwego RejPos 102v, 49.
»przyść na pośmiech (a. pośmiewisko, a. naśmiewisko), w pośmiech (a. śmiech)« [szyk zmienny] (4:2): RejKup ſ8; BielKron 222v, 318v; ále zá tákim błazeńſthwem/ przyſzedłby w poſmiech/ y do pácholąt nákoniecz GórnDworz Kk7v; RejPos [310]; A przyidzieſz ná naśmiewiſko białey głowy/ ktorąś teraz zdrádził SkarŻyw 262.
»przyść w wzgardę (a. (w)zgardzenie), ku wzgardzie« [szyk zmienny] (9:2): GliczKsiąż N6v; Przyſſedłem w wyelkye wzgárdzenye myedzy tákowymi/ Ktorzy ſye ná wſſem paráli złoścyámi ſproſnymi LubPs Zv, Z5v, aa5v; zácność ich przyſzłá ku wzgárdźie [Festa eius versa sunt in luctum]. BibRadz 1.Mach 1/41; Przeto też widźiſz co ſye dźieie/ w iáką wzgárdę Kśięża przyſzli. OrzRozm H2; RejPos 101; WujJud 182v; BudBib 1.Mach 1/41; NiemObr 88 [2 r.].
»przyść w zapamiętanie, w zapomnienie, na zapamiętanie« = ire in oblivionem Vulg; non memorari, oblivisci, oblivioni a. in oblivionem tradi PolAnt [szyk zmienny] (13:2:1): Záraz yáko cżłowyek vmrze/ w zápámyętánye prziydzye GliczKsiąż H3v; Nye rácż wżdy ich zábiyáć do końcá moy Pánye/ Aby ludzyom nye przyſſli ná zápámyętánye LubPs O4v, M2, aa5; Leop Eccli 13/13; BibRadz Ier 50/5, Ez 21/32, 1.Mach 1/51; BudBib Eccli 35/7, 44/10, 1.Mach 1/51; CzechRozm 86v, 95; mieyſce ono y grob S. Bárnáby wzápomnienie przyſzedł. SkarŻyw 537; CzechEp 86; SzarzRyt C2.
»przyść zasię (a. zaś), znowu« [w tym: k(u) łasce (7), w łaskę (2)] = odzyskać [szyk zmienny] (9:1): Abowiem Láodycea pierwſza zoná Antyochuſowá przyſzłá zaſię ku łaſce mężá ſwego BibRadz I 453d marg; Olbrycht Márgrábic chcąc záſię od Ceſárzá w łáſkę przyść/ dobrze ſobie pocżynał BielKron 237, 411; RejPos 78v, 101, 102v, 234v, [290]v; KarnNap C2v; Bo to nie puł rzecży z Bogiem woynę wieść: y nie ládá ſzcżęśćie/ w iego łáſkę znowu przyść LatHar 158.
»przyść w złe mni(e)manie« = aspergi suspitione vel infamia, cadere a. venire in suspitionem, in dubium venire Mącz [szyk zmienny] (6): Venire in suspitionem apud vulgus, Przyść we złe mniemánie do ludźy. Mącz 406d, 29a, 404a, 480c; GórnDworz Bb6v, Cc7.
przyść do czego (a. ad aliquid) [w tym: do tego aby (3), że (1)] (32): KromRozm III A3; Ale z wielką trudnoſcią miałbyś przydź do tego/ Abyś go [pana Swąwolą] mogł oględáć w máieſtacie iego. RejWiz 23; GórnDworz N7, Cc4; WujJud 6v; tedy prze Pány niktore ad effectum executionis nigdy nie przyſzli MycPrz II A3; Bo kto będzie niezgodną bráćią iednał y kroćił/ gdy iáko ludzie do nieſnaſkow [...] przydą? SkarJedn 60, 379; Od świec/ od obrázow/ od obrządkow innych/ do bluznienia Sákrámentow [...] y do záprzenia Bogá w Troycy iedynego/ błędnicy nieſzcżęſliwi przyſzli. SkarŻyw 114; CzechEp 184, 232 [2 r.], 354; NiemObr 64; GórnRozm D4v; ActReg 74, 83; ſzukáli áby ie okrzczono: ále do tego przyść nie mogli. WujNT 323; SarnStat 384, 925; PowodPr 2; SkarKaz 578b; zá ktorą [niezgodą naszą] ći niewierni Agáreni [...] do opánowánia wiele Kroleſtw Chrześćijáńſkich przyſzli VotSzl Bv; CiekPotr 44; CzahTr H3, K4v; Rzeczy té ſą wielkié/ á potrzebuią rády Prędkiéy/ niż ćiáło z duſzą do złéy przydźie zwády. GosłCast 36; SkarKazSej 694a; SzarzRytJSzarz nlb 2. Cf Zwroty.
przyść k(u) czemu [w tym: ku temu aby (5), iż, że (2)] (57): BierEz P4v, Q4; Acżkolwiek by było daleko lepiey by k temu mogła baba przydz aby takowe dziecię ktore ſie nogami vkaże/ iżeby ie zaſię w żywoth matki wetkała FalZioł V 21a, V 21b; MetrKor 59/75v; LibLeg 10/115v; Abowiem ſię ſtáráli ábyć mogli byli iáką przykroſć vczynić lecz nigdy ktemu ſnádnie przydz niemogli. RejPs 30, 173v; LibMal 1543/70v, 1545/100, 103v, 1546/111v, 112v; A gdy iuſz przyſzedł ku powiedaniu/ ſwyi żałoſnim przygody/ [...] MurzHist L4v, R4; RejWiz 40v, 41v, 179; BibRadz Deut 31/16, I 463c marg, 2.Mach 15/5; BielKron 200v; tedyć naprzod muſzą wſzythko piſmo kácerſtwem y mátáctwem názwáć ábo pothępić/ niżeli prziydą ku potępieniu nas GrzegRóżn B3v, C4; In aciem dimicationemque venire, Ku potykániu przyść. Mącz 220c, 3b, 137a, 343d, 361a, 444d, 480b [2 r.]; GórnDworz K6, K7v, Y5v, Dd4; RejPos A5, 87v; Ku Pokućie iáko przyść mamy. KuczbKat 195 marg; iż nie możemy przyść ku żadney porządney á poſtánowioney ſpráwie náſzey iuż od cżáſow niemáłych. RejZwierc 119, 255, 261v, 262; Snádnie prziydziem ku obronie/ kiedy będzie zgodá BielSpr b2v; WujJudConf 193v; BudBib 4.Esdr 11/46; Strum H2; SkarŻyw [237]; żem nie mógł ktemu przyść, ábych był Conferencią mieć mógł z Wáſzą Wielmożnośćią SarnStat 228. Cf Zwroty.
przyść o co (1): ktory śie od inſzych plugáwośći niepowśćiąga/ iż ten o cudzołoſtwo bárzo łátwie prziydźie. KuczbKat 320.
przyść w co (3): Mącz [489]a; nie ſmieią s thym Pánem w rozmowy przyść RejPos 152; zá tym ſtárych obyczáiów wzgárdzeniém przyſzli w roſtyrk Rzymiánie KochWr 28.
»ku zgodzie, do zgody przyść« = ad calculum concordiae pervenire JanStat [szyk zmienny] (6:1): Nieprzyjacioły pokłada Ony, ktorym krzywdę zada, Nie mnimając, by mogło być, By z nimi mogł ku zgodzie przyść. BierRozm 12; Diar 56; RejWiz 149v; BielKron 186v, 218v; SarnStat 184; [Narew] Stroną prowádźi niż przyidźie do zgody [z Wisłą]/ Swe brudne wody. KlonFlis F4.
przyść do kogo, do czego (28): MurzNT 103v; A przyſſedſſy do náwrocenya Páwłá S. máło co inego/ yedno pyelgrzymowánye y przygody yego opiſuyą. KromRozm II e; GliczKsiąż O7; BibRadz 2.Cor 12/1; ábyś nie piérwéy oſądźił przodek tego QVINCVNXA/ áliżbyś przyſzedł do kóńcá przez iego pośrzodek. OrzQuin A2, Ev; tákże mowiącz to to/ to owo/ przyſzli w rozmowie do cżárnokſięſtwá GórnDworz T4, Ll4v, Mm4v; BiałKat 126, 193v; Teraz iuż przydziemy [...] do trzeciego wieku cżłowieká poććiwego/ to ieſt do ſtárośći iego. RejZwierc [121]v; ále gdy [ewangelista] porządkiem ſwym przyſzedł do Iozeffá/ tedy iuż inſzym niż przed tym ſpoſobem mowi CzechRozm 161v; SkarJedn 266; StryjKron 86; CzechEp 88, 231, 302; NiemObr 133; ReszPrz 30; WysKaz 14; WujNT 2.Cor 12/1, s. 645 marg; A iżem tu do Podkomorzkiégo práwá przyſzedł, tedy [...] SarnStat 454, 1096; CiekPotr 68. Cf »do rzeczy przyść«.
przyść ku komu, k(u) czemu (11): [Symeon] yąl czczycz ony kſyągy y przyſzedl ku tey kapytule, gdzye zacharyaſz napyſal [...] PatKaz II 60; RejJóz G; gdy [...] przyſzedł ku tym słowam/ Niech przyidźie kroleſtwo twoie/ ſpłaczem powiędźiał [...] MurzHist I4v, Gv; BielKron 240v; KwiatKsiąż O3; Mącz 386d, 487b; OrzQuin I2; RejZwierc 119; przez ktory [sposób pisania] ku onem rzecżam chćiałem przyść/ o ktorychem tu napilniey mowić był vmyślił. ModrzBaz 1v.
przyść na co (4): cżedl kſięgi Izaiáſſa proroka/ a gdy Przyſſedl na mieſce ono gdzie piſano: Duch ſwięty na mnie [...] OpecŻyw 39v; SarnUzn Fv; Gdyſmy tedy przyſzli ná inny świát y ná inne cżáſy/ y ná inne obycżáie/ tedy też y ná inákſze ſpráwy Woienne y obrony Grodow álbo Miaſt. BielSpr 61; NiemObr 122.
przyść w co (1): Bo gdzie mądry przydzie w proſte rzeczy Co lepſſego ſnádnie ma ná pieczy. RejRozpr Av.
»zasię przyść« = powrócić do tematu; redire Calag (2): Ku Báiázetu záſię prziydę/ ten gdy vmarł/ oſtháwił kroleſtwo cżterzem ſynom BielKron 240v; Calag 569b.
przyść do czego (1): Dźiękuiem y Ianowi [Chrzcicielowi]/ iż nam ten ſkarb [tj. Chrystusa] [...] vkazał/ á przezeń do niegoſmy przyſzli. SkarKaz 516b.
przyść k komu (2): Zápalił ſie Ammon ſyn Dawidow ſtárſzy w miłośći przeciw ſieſtrze Thámmár/ [...] gdy niewiedzyał iáko k niey miał przyść/ [...] zmyſlił ſobie niemoc/ y prośił oycá áby ſioſtrá Thámmár przy nim byłá w chorobie iego BielKron 71. Cf Zwrot.
przyść do czego (15): Leop 2.Mach 7 arg; dla cżegobyſcie ſie ociągáli á nie mieli przyść do ſwych właſnośći BielKron 107v; ieſliby kto tárgownym obycżáiem pieniądze dawał/ áby do Duchownego chlebá okrom trudnośći y ſporu ábo Práwá przyść mogł ModrzBaz 6v, 6v, 96v; bez roboty chcemy przyść do zapłáty SkarŻyw 26; GórnRozm C4v; ieſliby piérwſzéy żony dźiéwki ſzły zá mąż, y záwźięły poſági, tedy po śmierći oycowéy do dźiału oyczyzny nie mogą przyśdź SarnStat 1266, 342, 361, 1103; SkarKaz 123b; VotSzl C4v. Cf Zwroty.
przyść k(u) czemu (31): A ia ták ćięſzko kopáiąc/ Wiecżnie rolą przewracáiąc: Będąc ták pilny w orániu/ Nie mogę przyść k dobremv mieniu. BierEz P2; tak iż był ku takowemv mieniu przyſzedł/ iże ſám niewiedźiáł tzo miał ForCnR D3v; RejPs 49; LibLeg 11/41v; powiedzial theſz yako pothem ku konyevi prziſchedl y ku trzewykom LibMal 1545/103; RejWiz 56; Gdy będzie to Miłośćiwe látho/ prziydzie [redient omnes] káżdy ku dzierżáwam ſwoim. Leop Lev 25/13; UstPraw B4; [Włodzimierz] proſił krolá Káźimierzá áby [...] pomogł mu przyść ku Hálicżu BielKron 356v, 26, 158v; GórnDworz Rv; HistRzym 40v; iakoſz on może przyić ku dziedzictwu ſwoiemv? BudBib 4.Esdr 7/9, Tob 5/2; Wiele ich ieſt/ coby bárzo rádźi bez tych ſowitośći byli/ gdyby tylko ku ſwemu práwu przyſzli ModrzBaz 96v, 75v; kiedy chćiał doſtáć Klimek paſká Gréćie Ná borg: nie mogł k niemu przyść/ áż wyiął z káléty Gotowiznę PudłFr 48; KochWr 32. Cf Zwroty.
przyść na co (1): Ktory [książę pskowskie] był z Waregow na to Xięſtwo przyſzedł StryjKron 130.
przyść o co (1): Wiérz mi/ iż nie zá złoto/ áni dla vrody/ Przyſzli ći [Neptun, Eol i Pluto] o tákowé koſztowné dochody. PudłFr 75.
»przyść do possessyjej, ku possessyjej [czego]« (1:1): poniewaz zaposlednią Praesentacyą. nie przyszedł Siestrze nie z [lege: siestrzeniec] w dopoſseſsiey iey [kanonii] ActReg 174; SarnStat 109.
»k(u) swemu, do swego przyść« = suum recuperare a. servare Mącz [szyk zmienny] (5:1): OrzRozm T4; Mącz 346b, 389a; Pan prziydzie przedſię k ſwemu/ á nędzney chudzinie/ Przedſię w łeb przedſię RejZwierc 245, 245; do piąći lat on wywołány nie ſłuſznie/ do ſwego prżyść nie mogł GórnRozm F3.
»zaś (a. zasię), znowu przyść [ku czemu]« = odzyskać; recipere Vulg; recuperare, servare Mącz [szyk zmienny] (5:1): położą ná ráchunek pożytki ktorych vżył on co był kupił [majątek]/ od onego cżáſu gdy był [poprzedni właściciel] przedał/ á oſtátek mu dopłáći/ á ták prziydzie záś ku imienicżku ſwemu Leop Lev 25/27; BielKron 402, 402v; Mącz 348d, 389a; woleli że im odlicżono to co zá co ſtało/ niżli ku oſiádłośći ſwey znowu przyść. Phil Q4.
przyść do czego (5): Co wſzyſtko trudno do dobrego pomiárkowánia przyść może PowodPr 71. Cf Zwroty.
przyść k(u) czemu (15): Mącz 96c, 463c, 480b; Ktokolwiek tu czo ſpráwuie/ A rozumem przepátruie/ Ku cżemu tho pothym przyść ma/ Ná dobrym gruncie zákłáda. RejZwierc 232; któré [danie w lenno] ku ſzkodźie Rzeczypoſpolitéy Króleſtwá náſzégo/ y obráżeniu i ziątrzeniu mogłoby przyśdź. SarnStat 979. Cf Zwroty.
przyść na co (3): Ná co przyſzły nákłády/ ony prożne twoie. BielSat C4 [idem] BielRozm 22. Cf »na koniec przyść«.
przyść w co (4): wſzytki rzecżi ſtworzone z iedney rzecży poſzły/ w ktorą [...] zaſięby muſiáły przyſć. KłosAlg A2. Cf »przyść w pożytek«.
»przyść ku pożytku(-owi), w pożytek, do pożytku« [w tym: komu (6)] [szyk zmienny] (7:3:1): KromRozm II l4v; máło go [owsa] co w pożytek przyſzło co był vdeptány. BielKron 331; Nie przyſzli nam nigdy w Polſzce ći Krzyżacy ku pożytku BielKron 400v, 399v, 400; Y ten [Erazm Barza] nam ieſzcże przydzye do pożytku tego PaprPan M2v; PudłFr 27; GórnRozm N2; ActReg 166; SarnStat 1172; Myślił/ iż te łáchmány/ y ten ſprzęćik wſzytek/ Y mnie y towárzyſtwu nie przyidźie w pożytek. KlonWor 43.
»do skutku, ku skutkowi przyść« [w tym: komu (1)] = ad effectum a. ad exitum perduci Cn [szyk zmienny] (2:1): dopuſć ſie nam wżdy rozrádowáć w ſwey łáſce/ áby ſpráwy rąk náſſych przyſzły nam ku ſkutkowi RejPs 135v; źe [!] Concilium ábo zgromádzenie wiela poſtronnych narodow dla vgody wiáry vcżynione/ do żadnego ſkutku áż do tego cżáſu nieprzyſzły ModrzBaz 17, 18.
przyść do czego (4): GrzegŚm 52; Oczko 27v; A iż do tego heretickie fałſze [...] przyſzły/ iż twierdzić y piſać/ [...] śmieią: iakoby y duſzá z ćiáłem vmieráć miałá SkarŻyw A4. Cf »do kresu przyść«.
przyść do kogo [= dorównać komu] (1): Nád (ony) trzydzieśći [wojowników] sławnieyſzy (był) [Benajahu] lecż do trzech [bohaterów] nie przyſzedł BudBib 2.Reg 28/23.
przyść ku czemu (5): Wthen cżás Alexander zgromádziwſzy wielkoſć ludu wałecżnego przyſzedł ku lidzbie ſto tyſiąc ludu HistAl E2; przyſzli ku tákiemu przeſtrzeńſtwu náſzy przodkowie/ iż ſámi iákmiarz puł Europy opánowáli BielKron 336; Nuż Alcibiádes/ to co miał dobrego w ſobie/ nigdy by było/ ku they wyſokośći/ á chwale nie prżyſzło/ by nie náuká GórnDworz G4. Cf »przyść ku prawej mierze«.
przyść dokąd (1): y dokądże ſię wzbiłá twoiá dobrotliwość? [...] dokąd przyſzło zlitowánie? LatHar 268.
»przyść ku prawej (a. swej) mierze« [szyk zmienny] (2): [Feniks] iáko chrobaczek będzie napierwey/ potym iáko gołąbek/ áż gdy prziydzie ku ſwey mierze będzie iáko Orzeł BielKron 264; SienLek 92.
przyść dla czego [= powstać, wyniknąć] (5): bać ſie maſz aby dla twego błazenſtwa na twą ziemię zle nieprzyſzło. BielŻyw 151; LubPs T4; BibRadz I 211b marg; dla thych dwu rzeczy opowiádam przyść wiele znácnych y lámentliwych przygod LeovPrzep D3; CzechRozm 226.
przyść do kogo (8): KrowObr 26v; Strzeż Pánie Boże áby bráćiey/ y Sąśiad náſzych Czechow fatá też do nas nieprzyſzły. OrzRozm C2v; RejAp 95; RejPos [77]; BielSat G4v; Ná káżdy dźień ſię modlimy/ áby kroleſtwo Boże do nas przyſzło. ModrzBaz 67v; áby do Pogánow błogoſłáwieńſtwo Abráhámowe przyſzło w Chriſtuśie Ieſuśie WujNT Gal 3/14, Luc 11/20.
przyść od kogo [= powstać, wyniknąć] (10): Toć ieſt krotkie lekarzſtwo. ktore od Boga przyſzło. FalZioł V 113v; LubPs K2v, cc2v; KrowObr 147; Oto izáliſz ná tákowe nie prżydźie co od Páná zaſtępow? BibRadz Hab 2/13, I 463c marg; HistRzym 106v; RejPos 54; RejZwierc 22; ieżeli co tákiego/ Przydźie ná nie od ludźi ták niebeſpiecżnego. CzahTr E2v.
przyść od kogo na kogo [= przejść] (1): ktore ſtradanye tey ſprauyedlyuoſzczy od adama przyſzlo na wſzytky [...] rodzącze ſyą PatKaz I 5v.
przyść z czego [= powstać, wyniknąć] (38): WróbŻołt aa4; RejPs 118; GliczKsiąż H4v; A ieſli co s Páńſkiego przydzye dopuſzcżenia/ Iuż wſzytko wdzyęcżnie prziymuy RejWiz 62; Leop Ier 4/12; BibRadz 1.Reg 6/9, Sap 2/24; Tegoż cżáſu y ty miáſtá pogorzáły/ Wielicżká/ Konin [...]. A tho przyſzło z wielkiey ſuchośći BielKron 396v, 32v, 257; s ktorych walk przydźie nieſpodźiewáne przenieśienie KRoleſtw y Pańſtw/ do rąk y domow obcych LeovPrzep C2, Av, D, D4, D4v; GórnDworz G5, N3v, Z3v, Ccv; RejPos 40v, 282; KuczbKat 240; RejZwierc 173v; BudBib Sap 2/24, Ruth 2/3; MycPrz I A4v, II A, B; z grzechu vrodźiłá śię śmierć bo z przycżyni grzechu/ przyſłá śmierć. BiałKaz A4; CzechRozm 174v, 228, 229v, 232; CzechEp 86; GórnRozm A2. Cf »co [komu] przydzie«.
przyść komu (65): BierEz L3; OpecŻyw 29; PatKaz I 11; PatKaz II 51v; PatKaz III 105v; BierRozm 10; o Ieruſalem niechay przydzie obfitoſc tym ktorzy ciebie miłuią. WróbŻołt 121/6, 118/77; RejJóz Kv; MurzHist H4v; Wyęceyći mu prziydzye pożytku z náuk niż z rzemyęſlá GliczKsiąż H4v; LubPs K2v, Z4v, cc2v, dd2 marg; KrowObr 35; A przyſſedłem ábym ćie náucżył/ tych rzecży ktore máią przyść ludu twemu w oſtátecżne dni Leop Dan 10/3, Eccli 21/6, Ier 4/12; BibRadz Gen 6/13, Esth 4/14, Iudith 8/13, Sap 16/10; y pomyſliłem iż táż fortuná przydzye mnie co y błaznowi BielKron 79v; ſmyſlneć ieſt á dowćipne ludzkie przyrodzenie [...]/ zwłaſzcżá kto ſobie roſtropnie pocżnie/ bo mu loſem ſzcżęśćie prziydzie BielKron 244, 4v, 53, 63, 81, 196; SienLek 19; RejAp 121; GórnDworz Z6v, Hh, Llv; iż miáło przyść odkupienie z narodu iego [Abrahama] narodowi ludzkiemu. RejPos 138, 130, 350v marg; BiałKat 16, 228v; RejZwierc 257v; BudBib Ruth 2/3, Esth 12/13, 4.Esdr 4/34; ModrzBaz 109; StryjKron 667; CzechEp 64; WerGośc 227; OrzJan 23, 81 [2 r.]; Ieſliż ſámym Zydom przyſzłá Ewángelia Páná náſzego Ieſuſá Chriſtuſá WujNT 521, 521 [2 r.]; SarnStat 66, 151; gdyby poſtánowienie było/ áby obywátele wſzyſtkich pańſtw ze dwudźieſtu włok koń ſtáwić mieli/ iużby iednemu trudnieyſza y obćiążliwſza wypráwá przyſzłá niż drugiemu GrabPospR L3; SkarKaz 578b; SkarKazSej 658a; KlonFlis C2. Cf Frazy.
przyść k komu (2): Ale gdi to przeklęté Nieſſcżęſcié k nam przijdźie/ Wſſytka będączá przijáźń od ludzij odęydzie. ForCnR E3v. Cf »przy(j)dź krolestwo twoje«.
przyść na kogo, na co (291): BierEz I3v, N, O4; aby na wás przyſſlo przeklęcié ij pomſta krwie niewinnych OpecŻyw 77, 72, 77, 99v, 105; TarDuch D5v; FalZioł IV 25a; BielŻyw 16, 151, 164; WróbŻołt 34/8, 43/18, aa4, 118/41; yz snacz panowie Chrzeſczyansczi niechcza wyerzicz az [...] bedą byegacz spanstw ſwich czo yvſz na nie bilo prziſzlo. LibLeg 11/13, 10/62; RejPs 90 [2 r.], 102v, 118, 192, 208v; Bo ſie mnię iſcie zmylą moie wſzytki zmyſly Gdy namię dzywnie przydą rozliczne wymyſly [ludzkie] RejJóz G2, F5v, I3v, I7, L7, N4; RejKup o3, r2v, ſ8v; MurzHist B, M, M2; MurzNT 63v marg; BielKom nlb 5; Nyech tho co kłádą ná mye ták ſſkárádnye/ Ná nye przydzye ſnádnye. LubPs ee2v, H3v, H4, M2, M2v, Q2v, Z5 marg; GroicPorz b3v, aa2 [2 r.], aa2v; SeklPieś 32; KrowObr 144v, 146v, 147, 154v, 194; RejWiz 56, 61, 83, 141, 192; áſz prżyſſedł gniew Páńſki ná lud iego Leop 2.Par 36/15, Num 1/53, 2.Par 7/22, 4.Esdr 16 arg, Iudith 12/2, Ps 118/41 (18); UstPraw C3; KochZuz A3; RejZwierz 69; A ieſli by był on dom godny/ niech nań przyidzie pokoy wáſz BibRadz Matth 10/13, Gen 3 arg, I 2c marg, Gen 7/6, Ex 1/10, 1.Reg 6/9 (17); przyſzłá ná Rzym napirwſza przygodá/ gdy ći Fráncuzowie z Germany przyciągnęli do Rzymá BielKron 122; A ták thu iuż zwirzchność Gottow przyſzłá ná Włoſką zyemie BielKron 160, 3v [2 r.], 4, 17, 18v, 41 (31); Mącz 44b, 243c; przerzeczone záćmienie/ okázuie ná ludzie przyść wielkim odmiánam LeovPrzep B3, a3v, b3, Av, A3v, C3v, D4; iż niechay ná nas náſz Pánie przydzye kroleſtwo ſwięto twoie á nie ine RejAp 141v, 17v, 77v, 93v, 96v, 149v, 166, Ddv; cokolwiek ná poddáne złego/ ábo dobrego przydzie/ [panowie] rozumieć tho máią/ zá ſwą rzecż właſną GórnDworz Gg5, H7, T5v, Y, Ccv, Ff3v; HistRzym 20v, 106v, 128v; iż ná cię przydzye tákie ſrogie vćiſnienie/ á thák okrutna pomſtá [...]/ iáka nie byłá nigdy od pocżątku ſwiátá RejPos 260, A5v, 20, 50, 71v, 85 (25); RejPosWiecz3 98; GrzegŚm 64; przyſzłyby ná Kośćioł wielkie ſzkody y doległośći. KuczbKat 250; RejZwierc 187v, 274v; BielSpr 44v, 46; WujJudConf 90; Tedy (ia) roſkażę błogosłáwieńſtwu moiemu (przyść) ná was BudBib Lev 25/21, Lev 10/19, Deut 4/30, 1.Reg 2/34, 2.Par 32/26, 36/16 (15); MycPrz I C, II A3v [2 r.]; BudNT Matth 12/28, 25/36, Act 8/23; gdybyś wiedźiał/ żeby to z woley BOżey ná ćię przyść miáło/ żeby ćię cżłowiek zły przeſládował. CzechRozm 229v, 72, 140v, 174v, 194, 226 (10); PaprPan I, I3v; ModrzBaz 13, 104; Ná pány wzgárdá przyſzłá/ że ſye kryć muśieli KochPs 166, 117 [2 r.]; trzęſienie ziemie wielkie ná miáſto ono przyſzło SkarŻyw 385, 35, 120, 196, 263, 294, 537, 598; StryjKron 340, 447, 677; iż ná BOgá przyść nie może przypadek/ doległość/ vtrapienie/ krzyżowánie CzechEp 225, [3], 119, 225 [2 r.], 318, 357, 409; KochSz B; BielSjem 31; ArtKanc I3, L10; Ieſli prżyſzło co nowego ná Koronę/ nie czekał Krol z tem Seymu GórnRozm M3, B, K; PaprUp B3v, E2v; ActReg 103, 136; GórnTroas 4, 10, 14; KochCn B4v; KochFrag 17; LatHar 728; KołakCath A3v; ábowiem ná nie przyſzedł gniew Boży áż do końcá. WujNT 1.Thess 2/16, Matth 10/13, s. 41 marg, Matth 12/28, 16/22, 23/36 (18); SarnStat 440; PowodPr 69; SkarKaz 548a; CzahTr Cv, E2v; PaxLiz Cv; SkarKazSej 706b; KlonWor 10. Cf przyść od kogo na kogo.
przyść na co [z powtórzeniem tego samego rzeczownika] [= zetknąć się w czasie, nastąpić jedno po drugim] (2): CzechRozm 189v; Trwogá prziydzie ná trwogę/ y nowiná ná nowinę. PowodPr 86.
przyść przez kogo [= powstać] (12): ſnyey ſyą narodzy ſyn bozy [...] przeſz ktorego przydzye wſzytkym zbauyenye PatKaz III 105v; KrowObr B4; BibRadz 4.Esdr 3/10, 1.Cor 15/21; BielKron 3v; Iż muśi być wzgorſzenie ná ziemi ále biedá temu przez kogo przydzie. RejAp 63v; RejPos 110; BudNT Luc 17/2; GórnTroas 4; WujNT 196, Rom 5/18, k. Bbbbbb2.
przyść przez co [= powstać, wyniknąć] (7): Tegoż też cżáſu plagá przyſzłá wielka przez ogień BielKron 398, 4; GórnDworz Hh; RejPosWiecz3 98; CzechRozm 59; WujNT Rom 5/18; przez którą [wątpliwość] áby niepożytek iáki nieprzyſzedł/ rozumieliſmy zá przyſtoyną rzecz temu zábieżéć. SarnStat 1000.
przyść w kogo (1): w maryą wſzythka zupelnoſzcz przyſzla laſky PatKaz I 11.
przyść za czym [= powstać, wyniknąć] (15): FalZioł V 21c; KromRozm II i; BibRadz I 351a marg; BielKron 4; LeovPrzep C2; iż poki naſzy Polaczy cżytáć nie vmieli/ poty w Polſzcże było więcey cnothy/ teraz zá tą náuką/ wſzytko złe przyſzło GórnDworz G5, Hh; bo ták chćiał: áby zá okwitośćią złośći ludzkiéy/ okwitość łáſki iego ludźiem przyſzłá. BiałKat 16, 216; KuczbKat 275; GórnRozm A2; GórnTroas [3] [2 r.], 10; WujNT Bbbbbb4v.
przyść dokąd (5): Leop Ez 21/20; BibRadz Ez 30/4; gdy przyſzłá prawdá ſwiętha Ewányeliey Páńſkiey do Polſki RejZwierc Aaa; BudBib Ez 30/4; rácżże nas záchowáć/ tych wſzyſtkich ſtráſzliwych rzecży/ ktore tu pewnie máią przyść ArtKanc T.
przyść skąd [= powstać, wyniknąć] [w tym: z zaimkiem przysłownym (32)] (34): BierRozm 10; WróbŻołt aa3; Leop Eccli 27/30; A przedſię mi nye przyſſedł ni s kąd rátunk ſpory LubPs cc2v; KrowObr 17; RejWiz 110; Zewſząd vćiſk przyſzedł ná mię KochZuz A3; z kąd pothym przyſzło to poſpolićie iż wſzytki báłwany zwano Báál. BibRadz I 136a marg; Známionuie pomſtę Páńſką kthora ták przydź miáłá y z niebá y z źiemie. BibRadz I 363c marg, Esth 4/14, Iob 28/20, Ier 46/20; Skąd mi to przyſzło żem nálázłá łáſkę przed ocżymá twymi BielKron 53, 63, 423v; RejAp 168v; RejPos 1, 130, 139v; KuczbKat 160, 300; RejZwierc 257v; BudBib Esth 12/13; StryjKron 667; CzechEp 64; WerGośc 227; oprzypadkach wszelakich ktoreby tasprawa zasobą pociągała, y ktoreby ztąd przysc mogły, moze bydz mianowano ActReg 136, 27; KochCz B; OrzJan 71; SiebRozmyśl F3v; SkarKaz 578b; Niewiem ſkądći to przyſzło żeś ták śmiały KlonFlis C2. Cf »co [komu] przydzie«.
cum inf [prawdopodobnie anakolut] (1): kiedyſz nam przyidą pożytki żniwá náſzego bráć zá nagrodę náſzę [quando veniet fructus areae mercedis nostrae]? BudBib 4.Esdr 4/34.
»przydź (przy(j)dzi) (a. niech(ajże) przyjdzie) krolestwo Tw(oj)e« [fragment i odniesienia do Modlitwy Pańskiej; w tym: nam (1), k nam (1)] = adveniat regnum tuum Vulg, PolAnt (21): (nagł) Modlitwa páńſka. (–) Oicze naż ktoris ieſt wniebieſiech/ Swiec ſie imię twe/ Przydz kroleſtwo twe SeklKat B4v, S2; MurzHist I4v; w ktorym [ziemskim kościele] ná káżdy dźyeń wzdycháyąc ku bogu wołamy/ przyydźi twe kroleſtwo KromRozm III B3v; Leop Luc 11/2; BibRadz Matth 6/10, Luc 11/2; BielKron 438; OrzQuin Q; RejAp 102; BiałKat 206, 385, 391 żp; Przydź k nam Kroleſtwo thwoie ArtKanc M14v, M15v, M18v; LatHar 5, 6; WujNT Matth 6/10, Luc 11/2; niechayże iuż prziydźie to króleſtwo twoie SiebRozmyśl C4v.
Nawiązania do frazy modlitewnej (3): Aż go potym ſpytáłá/ ieſli pacierz vmie/ A co to ieſt przydzi twe/ ieſliże rozumie RejFig Dd4v, Dd4v; Przeto téż w Paćierzu záwſze od Bogá prośimy/ Przydźi Króleſtwo: nie mówimy/ Przydźi Kśięſtwo twé. OrzQuin Q.
»przyść i odyść« (1): Bo kto ták powieda/ iż dobrá te ktore prżyść y odyść mogą/ iáko bogáctwá/ możnośći/ [...] prżyczyną ſą błogoſłáwieńſtwá/ ábo náſzego/ ábo Rzeczypoſp: tedy tęn powieda ták iż dobrego gránia na lutni/ lutnia ſámá prżyczyną ieſt GórnRozm L2v.
przyść komu (1): Alić tá wypráwá nápołyby dármo káżdemu przyſzłá GrabPospR N4v.
przyść komu (30): A niechceſzli ná doł sſtąpić/ Zećby to miáło ćięſzko przyść. [...] Więc tylko mi ſwą głowkę zchyl. BierEz S4, C3v, P3; BierRozm 26; Bomu [Bogu] to ſnádnie przydzie káżdego myſl rozeznáć RejPs 48, 110; RejJóz N2v; MurzHist A2v; KromRozm III M6; RejWiz 132v, 192v; BielKron 59v, 243v; RejAp 177; ięłá ſie o iego chęć pilnie ſtáráć/ co iey przyſzło bárzo łathwie/ bo poprawdzie godnieyſza tego byłá/ áby ſie o nię ſtárano/ niż oná o kogo. GórnDworz M8, Ee3; BielSat L4v; wſzythko mu przydzie iáko powiedáią by wianki wił. RejZwierc 107, 236; kthemu kiedy maſz ludźi ſpráwne y gotowe przyidzieć to [spotkanie z nieprzyjacielem] zá iednę krotophilę BielSpr 20, 3, 33v; MycPrz I C2; WierKróc B; CzechRozm 204; KlonŻal D3v; BielSjem 28; GrabowSet D2v; Wypráwá tá nie może wiele koſztowáć/ y lekko káżdemu przyidźie. GrabPospR Kv, N4.
przyść od czego [= powstać, wyniknąć] (1): powiedaią niektorzy lekarze/ aby korzeń krokoſow w ręcze trzimany boleſci bronił: ktora by miała przidz od vkąſzenia niedzwiadkowego. FalZioł I 33d.
przyść z czego [= powstać, wyniknąć] (12): Też Mlecżney barwy vrina [...] Znamionuie iż ona febra z zimney przyczyny flegmiſtey przyſzła FalZioł V 4, I 74, V 106; RejKup f7v; A o vſchłą rękę powiedał [Ieroboam] iż tho przyſzło s przelęknienia BielKron 83, 424; SienLek 17v; GórnDworz Y8v; ModrzBaz 70v; Oczko 27v; pádłá nań wielka boiazń/ z ktorey mu przyſzłá potrzebá przyrodzona. SkarŻyw 390; ieſli żadna z tákowéy rány nie prziydźie niewładność/ [...] tedy [plebejusz] winą pieniężną [...] niech będźie karan. SarnStat 618; [[ciężka choroba] wierzym téż, że sye dietą tylko ieśli sámá, á ieśli z przymiotem, témi, co iemu służą rzeczámi, léczy: ále áby miáłá ⟨z⟩ stárośći, álbo wieku przynić, bynamniéy. OczkoPrzymiot 449].
przyść komu, czemu (żywotne) (25): ſpanya ządza nyepyeruey yey przyſzla alyſch potrzeba przypądzyla PatKaz III 147, 147; FalZioł IV 36c; BielŻyw 139; RejPs 148v; kożdemu znaſz dokońcżenie ſmierći przydzie HistAl I5v; BielKom B8v; BielKron 172v, 356v, 424; to niechay chory pije gdy mu gorączká ma przyść SienLek 140v, 3v, 15v, 16, 141, 141v, 142, 169v [2 r.]; GórnDworz S4, S5, Y8v; że zá tákiém nátkániém ſenby mu twárdſzy/ niż potrzebá/ przyſzedł Oczko 24v; SkarŻyw 390; áni wié zkąd mu [koniowi] tá chromotá przyſzłá. SarnStat 674.
przyść czemu (2): tedy one [potrawy] miękkie gdy ſie ſtrawią kiſaią tamo [w żołądku] niżli przidzie ſtrawnoſć onem twa[r]dim GlabGad F6; GórnTroas 33.
przyść na kogo, na co (żywotne i w przen) (24): Aż ná chártá przyſzłá ſtárość BierEz N2; TarDuch A5; FalZioł V 14; LubPs O; Leop 1.Reg 4/19, Ier 22/23, 2.Mach 1 arg; BielKron 452v; Gregatim sentiuntur morborum genera, Niemoc nigdy ſámá ná człowieka nie przydźie ále wiele ych rázem. Mącz 149d, 105a, 216d; SienLek 19; GórnDworz Dd8v; RejZwierc 153; CzechRozm 165v, 166; KarnNap Ev; KochPs 71; y przyſzłá nań mgłość wielka SkarŻyw 98, 593; KochFr 36; owa nam noc zéydźie Ták weſoło/ áż ná nas wdźięczniuchny ſen przydźie PudłFr 31; GórnRozm D4; WujNT Rom 5/12.
przyść za czym (1): A tam pchni palczem w gardło/ iż za tym przydzie wraczanie. FalZioł V 39v.
przyść skąd [zawsze zaimek przysłowny] [= powstać, wyniknąć] (4): prochy ſtharwſzi ie wpuſć w nos trochę/ bowiem przidzie ſtąd kichanie FalZioł I 75d; S tego ſzcżęſcia vdał ſie potym ná roſkoſzne życie y ná prożnowánie/ ſkąd mu przyſzłá táka chorobá iż [...] BielKron 172v, 356v; SarnStat 674.
przyść od kogo (2): WróbŻołt 43/17; przyſzedł ſtrách od Páná ná lud BibRadz 1.Reg 11/7.
przyść od czego [= wyniknąć] (2): ktore zapalenie [tj. wstyd] przyſzło namię/ od ſlow tego ktori złorżecżi WróbŻołt 43/17; LubPs gg6v.
przyść z kogo [= od kogo] (1): A iż ſie ták barzo piſmy náſzymi brzydzićie: tedy wam to przyſzło z niektorych Rábinow wáſzych CzechRozm 70v.
przyść z czego [= wyniknąć] (10): Wſſytky teraz s głowy wyſly Zabobony ktore prżiſly Ze złey nauky RejKup r3; i ſtwyi śmierći nic nieprzyidźie iedno ſmiéch przeciwnikum twoim MurzHist Nv; yednák człowyek yeſt [...] nyeumyeyętnoſci y omylnoſci/ ktora z przyrodzonego grzechu ná wſſyſtek rodzay ludzki przyſzłá poddan. KromRozm II p4; GliczKsiąż D8v; BibRadz I 9b marg; z onegoż wydwarzánia [...] pryzſzło [!] im [dzisiejszym Polakom] to/ że ięli niewſtydliwie/ w ſwoy ięzyk kłáść dziwne ſłowá cudzoziemſkie GórnDworz F2v; á ieſli ſie kiedy ſtrzyma białagłowá od thego/ cżego ſie iey chce/ pewnie to z namyſłu nie przydzie/ ále ze wſtydu GórnDworz Z8v; RejPos 28v; CzechEp *3v; Vprzikrzel ſie wam bel [...] dla tego ze kladl voluptatem pro libertate, alec mu to podobno prziſzlo belo zgniewu PaprUp Cv.
przyść komu (23): RejRozpr B2v; RejKup i4; MurzHist Nv; MurzNT 48v marg; Ani ſam wzwieſz gdyć przydzye dobrey myſli doſyć. RejWiz 35v; BielKron 55v, 120v; Muzik theż by thelko dwie nocie wyſpiewał/ máczáiąc wdzięcżnośći/ niedbále wrzkomo/ á ieſli czo vcżyni gárłem/ iákoby tho thák ſámo mu przyſzło/ záraz znáć/ iż [...] GórnDworz Fv, F2v; GrzepGeom K3; A iákież więtſze rádośći/ á iákież więtſze pociechy mogą thobie przyść nędzny cżłowiecże RejPos 110, 28v, 90, 116v, 142, [310] [2 r.]; CzechRozm 70v, 201, 222v; CzechEp *3v; NiemObr 104; PaprUp Cv.
przyść ku komu (1): Mącz 44b cf »wziąć się a przyść«.
przyść między kogo (a kogo) (2): BielKron 231; ſkądby to przyſzło między ludźie/ iż ſię ták dopuśćili omamić NiemObr 26.
przyść na kogo (68): HistJóz C2v; TarDuch A4v; WróbŻołt 43/17 [2 r.]; żadny ſtrách ná nas nieprzydzie gdy będziemy mieć dufánie wtobie. RejPs 69v, 25, 69, 69v, 71v, 136; RejKup e7, z3v, bb3v; KromRozm II p4; Ieſliżby tá pokuſá przyſzłá kiedy ná cie. [...] Nic ſie nie wſtyday chwalić Páná Bogá ſwego. LubPs A6, E4, N3v, Z5v, gg6v; Co to zá fántázya tháka przyſzłá ná cię. RejWiz 66, 12v; Leop Gen 15/12; BibRadz Gen 4 arg, 1.Reg 11/7, Iob 20/25, Prov 3/24, 4.Esdr 15/33 (12); BielKron 116v, 191v, 258; Recidit ad paucos res Musica, Ná máło ludźi prziſzła Muſika/ Niewiele ſie ludźi wniey obieráyą. Mącz 29c; gdy ná cię przydą iákie myſli á iákie pokuſy ſwiátá tego RejPos 107, 85, 107, 128, 130v, 135v (12); BiałKat 91; mąż gdy od żony odiedźie/ gdyby nań to wáſze vpalenie przyſzło/ muśiałby drugą poiąć. WujJud 210v; BudBib 2.Par 20/29, 1.Mach 7/18; BiałKaz A4v; CzechRozm 73; ModrzBaz 119; KochPs 18, 79; SkarŻyw 463; ArtKanc B19, K2; przyſzło nań záchwycenie: y vyźrzał niebo otworzone WujNT Act 10/10, Rom 11/25, Act 5/5, 12 arg; KlonFlis Ev; KlonWor 24.
przyść przez co [= wyniknąć] (2): á to wſzyſtko [sprawność rycerska] inácżey nie przydzie/ iedno przes cżęſte ćwicżenie BielSpr 8v; CzechRozm 73.
przyść za czym [= wyniknąć] (2): GórnDworz F8; iż zá grzéchem ćieleſna chćiwość przyſzłá BiałKat 190v.
przyść dokąd (1): Przyſzedł wielki ſtrách do Epiru BielKron 247.
przyść skąd [zawsze zaimek przysłowny] [= wyniknąć] (20): RejRozpr B2v; I ta nadzieia czo ią maż Wtym rozgrzeſeniu [...] [ujrzysz] Ieſlyċ [= czy ci] nieprzydżie ſkąd inąd RejKup i4; MurzNT 48v marg; BibRadz I 91a marg; Piſzą Poetowie ſkąd iey [Kasandrze] tá práktiká [tj. jasnowidzenie] przyſzłá. BielKron 55v, 116v, 120v, 231, 258, 337v; Mącz 44b; ten błąd im [miernikom] ztąd przyſzedł/ iż Cérklem chćieli Circumferencyą mierzyć GrzepGeom K3; RejPos 116v, [310] [2 r.]; A iżem to mowił: tedyć mi to przyſzło z tąd: żem ſie z młodośći ſwey niektorych ſpoſobow tákiego mowienia náucżył CzechRozm 222v, 201; Szemráli Zydowie przećiwko niemu [...]. Nie ſkąd inąd żydom to onym przyſzło/ iedno [...] NiemObr 104, 26; SarnStat 674.
»wziąć się a przyść« (1): Nova nunc religio unde te isthaec incessit, cedo, A skądżeć ſie wzięła/ á prziſzłá ku tobie tá nowa wiárá teraz. Mącz 44b.
przyść z czego (4): skthorey rozmowy tho na konyecz yeſth prziſlo Ich Michal ſchwyecz [...] rzekl [...] LibMal 1554/188, 1554/187v; GórnDworz I7v; bo trzeba zeby to [ta sprawa] zrzeczy przyszło y ex occasione gdymu będziepowiadał ze [...] ActReg 80.
przyść k czemu [= do jakiego tematu] (1): A gdy thá rzecż przyſzłá ktemu/ wezwał Káietan do ſiebie Luterá/ rzekł mu [...] BielKron 194.
[przyść komu: W liście mym, [...] nie wiem, jako excidit imprudenter słowisko „zimno”, które podobno z czytania historyi węgierskiej mi przyszło DudEpist II 1573/578.]
przyść za czym (1): kiedy to ieſt rzecż pewna iż Pan Bog ieſt wſzechmogący/ tedy też przyść zá tym y ono muśi/ [...] że śie wſzyſtki rzecży zá roſkazánim iego sſtáły. KuczbKat 400.
przyść skąd [= powstać] (2): Stąd potym przyſłowie przyſzło/ ſlepi á chromi nie wnidą do domu krolewſkiego. BielKron 69v; GórnRozm M marg.
przyść czemu (żywotne) (1): Then Cetus gdy mu przydzie czwarty rok/ tedy ſie złącża z Baleną drugą ribą wielką FalZioł IV 31a.
przyść na kogo (1): A gdy źimá ná ćię prziydzie/ Nád ćię nędznieyſzy nie będzie BierEz N3v.
przyść kiedy [tj. na podstawie tego, co działo się wtedy] (1): Lipień w wigilią przyſzedł Nowego latha [tj. pogoda w wigilię Nowego Roku była wróżbą tego, jaki będzie lipiec] LudWieś B2.
»przyszedł (przydzie) dzień ([czego, czemu, który])« = venit dies PolAnt, Vulg; advenit dies Vulg [szyk zmienny] (27): A gdy przyſzedł zapłáćie dzień/ Vpominał owcę ieleń BierEz N2v; OpecŻyw 86v; HistJóz A4v; FalZioł II 3b; Nizli przydzię trzeći dzeń na gałęzi będzieſz RejJóz I8v; áby cżternaſty y piętnáſty dzień kxiężycá Adár zá ſwiętá przyięli/ á ná káżdy rok gdyby ty dni przyſſli/ vrocżyſthą ććią áby ſwięćili á obchodzili Leop Esth 9/21, Ex 19/16; BibRadz Iudic 19/5, Luc 22/7; GDy dzień przyſzedł XI mieſiącá Páździerniká/ ſiedli záſię oycowie w Trydenćie ná Koncilium BielKron 236, 15v, 32, 134v, 152; SienLek 189; HistRzym 35v; RejPos 40, 296; Y przyſzedł dzień przaſnikow BudNT Luc 22/7; Oczko 20; Przyſzedł dzień trzech Krolow SkarŻyw 47, 15, 252, 481, 589; LatHar 716; WujNT Luc 22/7.
»przyszedł (przydzie) dzień [= świt]« [szyk zmienny] (4): GórnDworz S8v; Licynius okrutny/ niſzli dzień przyſzedł/ ćiáło Theodorá przynieść do ſiebie kazał SkarŻyw 188, 208; WerGośc 252.
»przyszła (przydzie) godzina ([czego, czemu, czyja])« = facta est hora PolAnt, Vulg; venit hora Vulg [szyk zmienny] (10): BielŻyw 30; SeklKat D; gdy przydzie godziná śniadániu/ przydź tu á iedz chleb BielKron 53; RejPos 125v; BudNT Luc 22/14; CzechEp 23; LatHar 716; Niewiáſtá gdy rodźi/ ſmętek ma/ iż przyſzłá iey godźiná WujNT Ioann 16/21, Luc 22/14, Apoc 14/15.
»przyjdzie (przyszła) noc« = venit nox Vulg [szyk zmienny] (6): OpecŻyw 63; Leop Ioann 9/4; BibRadz Iob 34/25; Gdy przyſzłá noc/ vćiekł do Polſki BielKron 378v, 227; z poránku pocżąwſzy/ moy Pánie/ Konáć mnie będźieſz/ áż ćięmna noc przyidźie? GrabowSet G4v.
przyść komu (6): BibRadz Iob 7/3; Bo dzień pomſty (ieſt) w ſercu moim/ y rok okupionym moim przyſzedł. BudBib Is 63/4, Iob 7/3. Cf Frazy.
przyść na kogo (17): RejJóz L; A ty wſzytki rzeczy [...] ſą nápiſane dla nápominánia náſzego/ ná ktore ſkońcżenia wiekow przyſzły. BibRadz 1.Cor 10/11; potym przydzie ná nie thák ſiedḿ lat głodnych/ iż będą zdycháć głodem RejZwierc [203]v; WujNT 1.Cor 10/11. Cf »przyszedł czas«, »przyszedł dzień«.
»przyszedł (przy(j)dzie) dzień (przy(j)dą, przyszły dni) ([iż, czego, czyje itp.])« [w tym: na kogo (8), komu (1), nad kim (1)] = venit (venerit) dies (venient (venerunt) dies) Vulg, PolAnt; advenit dies Vulg [zwykle bibl.] [szyk zmienny] (82): BierRaj 17v; bo przydą dni na cię/ ijże cie ogarną nieprzyaciele twoij OpecŻyw 72, 136v; MurzNT Luc 21/6; KromRozm II c; Przyſſli dni nawiedzenia/ przyſſli dni odpłácenia Leop Os 9/7, 4.Reg 20/16, 4.Esdr 5/1, Ier 9/25, 23/7, 33/14 (18); prziydźie dźień iego iż vmrze/ ábo ná woynę poćiągnie y tam zginie. BibRadz 1.Reg 26/10, Ier 30/3, 46/21, Ez 21/25, 29, Luc 21/34; BielKron 90, 132v, 467v; áżaż przedtym niebyło Sektarzow doſyć/ á wżdy ſądny dźień nieprzyſzedł? LeovPrzep G3v; RejAp 62v, 97v; Dzyeń Páńſki iáko złodziey przidź ma. RejPos 261v marg, 6 [2 r.], 106, 195, 261v, Ooo5v; KuczbKat 60; RejZwierc 263v; ktorym [niezbożnikom] dzień przjſzedł (żebj) wcżás (miałá) koniec niepráwość. BudBib Ez 2/34, 1.Reg 26/10, 4.Reg 19/3, Iob 30/25, Ps 36/13, Is 39/6 (11); BudNT Luc 5/35, Act 2/20; CzechRozm 177v; KarnNap E3; CzechEp 40, 46, 351; ArtKanc M11, S7v; przyſzedł obiecány Troiéy oſtátni ſtráſzną dźiéń chmurą odźiány. GórnTroas 9; LatHar 724; przyidą dni w ktore nie będźie zoſtáwion kámień ná kámieniu WujNT Luc 21/6, Matth 9/15, Mar 2/20, s. 133, Luc 5/35, 17/43 (15); SkarKaz 7b.
»przyszła (przy(j)dzie) godzina [iż, czego, czyja itp.]« [w tym: na świat (2), komu (1)] = venit (venerit) hora PolAnt, Vulg; hora est Vulg [zwykle bibl.] [szyk zmienny] (49): Niechátz ale mily oytcże przydzie rychléy ta godzina/ ijż bych vzrzala mégo iedynégo ſyna. OpecŻyw 163v, 50 [2 r.], 51v, 75v, 91, 172v; LibLeg 7/98v; MurzNT Ioann 8/20, 17/1; KrowObr 154; przyſſláć godziná/ otho ſyn cżłowiecży będzie wydan grzeſſnikom w ręce. Leop Mar 14/41, ZZ; BibRadz Mar 14/41; RejAp 39v, 40, 125; RejPos 41v; GrzegŚm 7 [2 r.]; BiałKaz Ev; ábyśćie/ gdy przyidzie godziná/ pámiętáli ná to/ że ia rzekłem wam. [...] BudNT Ioann 16/4, Ioann 16/2; CzechRozm 230; CzechEp 22, 239, 270; KochFr 102; WerGośc 231; zła przyſzłá godźiná GórnTroas 57; Ani/ że ma przyść oſtátnia godźiná/ Zywot mi brzydźi GrabowSet H4v; LatHar 591 [2 r.]; iż przyſzłá godźiná ſądu iego WujNT Apoc 14/7, Mar 14/41, Ioann 2/4, s. 310, Ioann 4/21, 7/30 (16).
przyść dla kogo (1): A ſnać dla nas nieprzyidźie żniwo ſpráwiedliwych [tj. zbawienie] BudBib 4.Esdr 4/38.
przyść do kogo (1): Wſzytko co mnie dawa Oćiec/ do mnie przyidźie WujNT Ioann 6/37.
przyść komu (3): RejJóz Ev; Wywiedziawſzy ſie tego/ [hetman] łácno obacży cżęść zwyćięſtwá/ ktorey ſtronie ma przyść BielSpr 15; TEnże Król Zygmunt gráiąc fluſá/ iż mu przyſzły dwá królá/ powiedźiał/ że ma trzy króle KochAp 10.
przyść ku komu (1): [Chrystus mówi:] Wſzytko co daie mi oćiec/ ku mnie przyidzie BudNT Ioann 6/37.
przyść na kogo (2): Ná Popy [= gońców szachowych] ſpołem wſzytki polá przydą. KochSz A3. Cf Fraza.
przyść do czego (3): któréy [kary pieniężnej] połowicá do ſkárbu náſzégo Królewſkiégo/ á druga ſtronie inſtiguiącéy ma przyśdź SarnStat 1229, 965. Cf »przyść do mieszku«.
przyść komu (32): Cżterzy cżęśći vdziáłáli [lew z towarzyszami]/ Aby o nie los miotáli: Komu śię co miáło doſtáć/ [...] Więc lew rzekł/ ia pocżeśnieyſzy/ Przeto mnie ma przyść dział pierwſzy BierEz M2v; BielŻyw 2; RejKup d7; GroicPorz fv; [kto gromadzi skarby] nie wie komu tho co zbiera prziydzie [cui congregabit ea]. Leop Ps 38/7; Wdowie po mężu oſtáłey to przyſć ma: Sprzęt domowy/ [...] UstPraw B2v, B, C4, Ev, E3, F2, G, K2v; RejZwierz 8; BibRadz 1.Reg 30/24; RejPos 264; ZapKościer 1580/6v, 1584/43, 1586/64; BielSjem 24; GostGosp 38; A temu ma przyśdź tá cztérnaśćie grzywien/ co o nie czynić będźie. SarnStat 500, 270, 292 [2 r.], 615, 965, 1093, 1229. Cf »przyść w dziedzictwo«, »przyść losem«, »do possessyjej przyść«.
przyść miedzy kogo (1): Kto tu lakomie nabywa. Kiedy przydzie miedzy dzieczy Rado ſię marnie rozlyeczy. RejKup g3.
przyść na kogo (23): LibLeg 9/54; czescz domu vielkiego stharego swoye⟨go⟩ kthora miala nan przydz puscza [...] vyssei mianovanym ZapWar 1550 nr 2676, 1544 nr 2451, 1548 nr 2667, 1549 nr 2662; RejKup l7; BielKom C7v; LubPs K4v; RejWiz 105v; tedy ten zábijak od ſpadku odpada/ á imienie zábitego ná dálſze przyiáćiele przyſć ma UstPraw D3v, B4v; Dań ktora ná Páná przyść miáłá. BibRadz Num 30 arg; Potym Iowiſz gdy ſie z bráty rozdzielał/ przyſzedł nań dział ná wſchod ſłońcá BielKron 25, 48; Prziydą potym ná Zydy twe koſztowne ſtroie BielSat C4; Iako in primis na te dzieci przyſzlo chuſt pierznych [...] 10. ZapKościer 1579/1, 1582/26; StryjKron 512, 637; BielRozm 22; którégo zakłádu połowicá ná tego/ który práwem wygra/ á druga połowicá ná Stároſtę mieyſcá przyśdź ma SarnStat 831. Cf »z działu przyść«, »przyść pezem albo lorem«.
przyść skąd (2): Máteryey dodáwa co potrzebá mátká [tj. ziemia]/ Sniey żywność wſzyſcy máią/ ſtąd przydźie y ſzátká. BielSat C3 [idem] BielRozm 20.
przyść in usum [alicuius] (1): Prosił potym Kanclerz oSrebro PP. Batorych [...] gdyz to Oica y Przodkowich własne in vsum eorum teraz przysc ma. ActReg 26.
W przeciwstawieniach: »przyść ... odbywać, odejć, [rozlecieć]« (2): Bo mu lekko przyſzło/ iż ná to nie robił: lekko też odbywa. GostGosp 38; Lecż iáko przyſzła ták odeydźie oná Kupą Mammoná. KlonFlis C4v; [Aleć ſie to iák przyſzło/ prędko rozlećiáło Albertus B4].
»[komu] przyść w dziedzictwo« (1): Pomyárem na mye przypádły wdzyęcżne oſiádłośći/ A yuż mi przyſzły w dzyedzictwo LubPs D3.
»ku [czyjej] dzierżawie przyść« (1): NAleziony ſkarb w roli/ każe Pan táić/ poki ſię oná rola nie knpi [!]/ a ku náſzey dzierżáwie nie przyidzie SkarŻyw 16.
»przyść [komu] losem« (1): A przyſzło im [synom izraelskim] dźiedźictwo loſem [per sortem fuit haereditas] iáko był Pan roſkazał przez Moiżeſzá BibRadz Ios 14/2.
»przyść do mieszku« (1): Tám [drobnym urzędnikom] nic nieprzydzie do mieſſku RejRozpr C2v.
»ku [czyjej] mocy przyść« (1): Postliminium, Prziwrocenie/ co z cudzych rąk záś ku náſzey mocy przyidźie. Mącz 193d.
»[na kogo] przyść pezem albo lorem« = nawinąć się, znaleźć się na czyjejś drodze (1): Też grábi co nań przydzye pezem álbo lorem. RejWiz 58v.
»[komu] do possessyjej przyść« (1): ono imięnié/ o któré ſie pozew wiódł/ iuż ták vtráći: któré áktorowi do poſseſsiiéy prziydźie SarnStat 1164.
»przyść z prawa, prawem« = provenire iure JanStat (1:1): ábyś krom Rzeczniká [...] więtſzey ſwoiey ſpráwiedliwoſći nieutráćił/ [...] niewiedząc coby thobie s Práwá przydź miáło. GroicPorz fv; SarnStat 1093.
»przyść w [czyje] ręce (rękę [czyją]), do ręku« [szyk zmienny] (2:1): Przed tym niżli vmárł Fránćiſzek/ poſłał był Krfierſtowi y Lántgráfowi ſto tyſiąc cżerwonych złotych ná pomoc/ ále tho po iego śmierći niewſzythko przyſzło do ręku. BielKron 229; KochFrag 29; to coś nágotował w cżyie ręce przyidźie? LatHar 51.
»przyść na [czyje] skrzydło« (1): Aleby ich [poganek, tj. kochanek] [...] mogł gnáć iáko bydło [tj. jest ich bardzo dużo]/ Co ich przydzye s przełáie [= z boku]/ tám ná wáſze [księże prałacie] ſkrzydło. RejZwierz 107.
»zaś przyść« = wrócić (1): Mącz 193d cf »ku [czyjej] mocy przyść«.
[przyść od kogo: gospodarzowi za ten tydzień przyszło od nas i p. Sławka 15 zł 26 gr GębMemor 194.]
przyść od czego (3): [cła] przidzie od yednego woza siedm groſſi MetrKor 59/277, 57/117v; Od pierwſzego nieſtánego [tj. za niestawienie się u sądu] Sądowi przyſć ma ſzeſnaſćie groſzy. UstPraw C.
przyść z czego (3): oná ſummá pieniędzy/ która prziydźie z przedánia tákowéy máiętnośći/ nie ma bydź więtſza nád dług oycowſki. SarnStat 593, 103, 253.
przyść komu (2): UstPraw C; Idźcie y wy do winnice/ á czo wam ſpráwiedliwie przyydzye/ weźmiecie. RejPos 59; [GębMemor 194].
[przyść za co: Za wino i piwo przyszło 5 zł 18 gr GębMemor 186.]
Bezpodmiotowo (5): Celnicy [...] gdyby z kogo więcey cłá wzyęli niż przyſć ma/ [...] tácy pozwáni być máią UstPraw Ev.
przyść do kogo, do czego (6): Płocka źiemia przyſzłá do kroleſtwá Polſkiego. BielKron 347, 10, 268, 430v; przyſzło Ceſarſtwo do Leoná trzećiego SkarJedn 197; Ale iákóżkolwiek ſzláchtá y Miáſto Aruzwald od [lege: do] Miſtrzá y Conwentu przydźie [ad possessionem Magistri et Ordinis accesserit JanStat 857] [...]: tedy [...] SarnStat 1080.
przyść ku czemu (2): á thym obycżáiem ninieyſzych czáſow/ Pruſy przyſzły ku kroleſtwu Polſkiemu BielKron 231, 395.
przyść na kogo, na co (26): PatKaz III 102; że Kroleſtwo Syryiſkie miáło przyść na potomki iego [Antiochusa] BibRadz I 453d marg; kupił Awinium miáſto známienite v Fráncuzow/ ktore tym obycżáiem ná Papieſtwo przyſzło. BielKron 186; áż przyſzłá koroná Węgierſka ná Oſtrogoty BielKron 298v, 61v, 67v, 127, 129, 139v (17); KochZg A2v; gdy potym przyſzło páńſthwo ná Dioniziuſá Tyranná GórnDworz Kk6; SkarŻyw 357; StryjKron 612 [2 r.]; [By to [bracia Jagiełły] z działu trzymali, co przyńdzie na kogo. StryjPocząt 297]. Cf »przyść spadkiem«.
przyść w co (1): á dźiś záś Nieſwież w Dom Rádźiwiłłow [...] przyſzedł StryjKron 582.
W przeciwstawieniu: »wyniść ... przyść« (1): Z nowu tedy/ ſkąd był wyſzedł/ W ręce Polſkié Połock przyſzedł KochPieś 45.
»przyść [komu] w dziedzictwo« = cadere a. dare a. esse in haereditatem PolAnt (3): kthorać źiemiá w gránicách ſwych przyidźie wam w dźiedźictwo BibRadz Num 34/2, Ios 14/9, 14.
»przyść [komu] w dzierżenie« (1): AVguſtus Oktáwianus będąc pánem wſzythkiego świáthá/ przyſzli mu też y Węgrzy w dzierżenie. BielKron 296.
»przyść w moc, pod moc [czyją]« = cadere sub imperium a. in potestatem, pervenire in potestatem, venire in arbitrium ac potestatem Mącz; in potestatem devenire JanStat [szyk zmienny] (7:5): A iż ná wſſem wypádli od opyeki yego/ Przyſſli w moc nyeprzyiacyoł narodu ſrogyego LubPs Sv; BielKron 439; Mącz 29a, 91a, 480b, 483b; ábyś nie przyſzedł w moc cżártá ſprzećiwniká twego. RejPos 78v, 300v; BielSpr 69v; StryjKron 512; Co rzekę o inſzych narodźiéch y króleſtwach/ któré zá tym przymiérzem wáſzym przyſzły pod moc iego [cesarza tureckiego]? OrzJan 9; SarnStat 1101.
»przyść w [czyje] opanowanie« (1): [mówi Czart:] Y pómnię/ iáko przyſzli w mé opánowánié Wſzytkié narody źiemſkié GosłCast 14.
»przyść w ręce [czyje], do rąk [czyich], k [czyjej] ręce« = devenire in manus Mącz, Cn; tradi in manu PolAnt; accedere ad manum, in deditionem venire Mącz [szyk zmienny] (20:1:1): a ono kroleſtwo [...] tak na wiele cżęſći rozerwali/ iż po małym cżaſye zniſzcżało a w cudze ręce przyſzło. HistAlHUng A4; W práwey wierze ſtałość máiąc/ Grzechy ſwoie wyznawáiąc [...]/ Táki przydzye k náſey [!] ręce [tj. aniołów] BielKom D4; BielKron 117v, 128v, 179, 266, 266v (11); Devenire in victoris manus, Prziść w ręce zwicięskie. Mącz 482b, 43c, 245d, 480c; nie przyidzie Ieruzalim do rąk krolá Aſzurſkiego. BudBib 4.Reg 19/10, 2.Par 16/8; KochPieś 45; KochWr 20; SarnStat 1101.
»pod [czyje] rozkazanie przyść« (1): źiemiá oná [...] miáłá [...] pod obcych Pánow roſkazánie przyść CzechRozm 141.
»przyść spadkiem [na kogo]« (2): Xięſtwo było przyſzło ſłuſznie przyrodzonym ſpadkiem ná Erdziwiłá Brátá StryjKron 270, 512.
»ku własności [czyjej] przyść« (1): iż [Ruska Ziemia] [...] záśię ku iednośći y właſnośći Korony przyſzłá SarnStat 1057.
»znowu, zasię (a. zaś) przyść« = wrócić (3:2): Od tego cżáſu Pomorſka źiemiá ku Polſzce záſię przyſzłá BielKron 395, 275; StryjKron 582; KochPieś 45; SarnStat 1057.
»przyść pod zwirzchność [czyją]« (1): Stárálić ſie też brácia áby byli zágubili Iozephá żeby byli nie przyſzli pod zwirzchność iego RejPos 280v.
przyść do kogo (2): á potym znienagłá przyſzedłby ten vrząd do ludźi złych/ ſędźić nieumieiących ModrzBaz 93v. Cf przyść do kogo od kogo.
przyść do kogo od kogo (1): przeto Pan Bog s potomſtwá iego [Chama] zwirzchność odiął y błogoſłáwieńſtwo [...]/ bo wnet przyſzło do Aſſurá od Niemrotá BielKron 10.
przyść komu (7): GroicPorz f2; tedy temu Dzyerżawcy w tákowey rzeczy dowod prziydź ma UstPraw H, G3v [2 r.], Hv, H4v; CzechEpPOrz *4.
przyść na kogo (17): Kiedy to obieránie [tego, co słuszne] iuż ták przyſzło ná cie/ Obieray iáko pcżołká w káżdym zyołku ſmáku RejWiz 80v, 130; gdy ná złe prziydą rządy á przełożeńſtwá/ będzie łkáć lud. Leop Prov 29/2; Kápłani Iudá nie opuśćili ſłużby Bożey co ná nie przyſzło BielKron 83, 41, 74v, 141v, 220v; GórnDworz Ii6v; SkarŻyw 51; á wten czás práwie ſtraż zamkową [!] ná Draikoná przyſzłá/ ktory [...] wnet bramę otworzył StryjKron 309; GórnRozm M3v; ActReg 11, 50; Potym ná kogo prziydźie correctura iurium, niech pámięta, że [...] SarnStat 321, 830. Cf Fraza.
przyść na co (1): gdy potym przyſzłá wiárá Chriſtyáńſka ná rozſądek/ y ná regiment ludźi hárdych y możnych: [...] CzechEp 233.
przyść na kogo, na co [= na świat] (20): Gdy pṙżidzie ſroge zkazanie Na wſytek Swiat Pana tego Iſcże nie wętpij w łaſce yego RejKup ſ8v, b5v, Dv; LubPs Gv marg; Ieſli niebędzieſz ſluchał głoſu Páná Bogá twego/ [...] przydą ná ćię/ wſzyſtki przeklęctwá KrowObr 109; RejWiz 121, 185v; po nim Wáleryus mowił/ iż to wſzytko ná nas przyſzło com przed tym powiedał BielKron 107v, 112; RejAp 121; iżby ná cię nie przyſzły ony ſrogie dekretá/ iákie przyſzły ná tego bogacżá RejPos 165, [278] [2 r.], 336v; BudBib Deut 30/1, Dan 4/24, 2.Mach 9/18; ArtKanc M5; przyidą ná ćię Błogośłáwieńſtwá wſzytkie te KołakSzczęśl B3.
przyść na co [= stać się tak, jak zostało wyrażone w czymś] (1): (did) Biſkup ganij Cżartow Decreth. (–) Nieprzidze to na twoy wyrok RejKup Yv.
przyszło (przyjdzie) do czego (a. ad aliquid) [w tym: komu (16)] (173): W Angiey [!] znowu były roſtyrki/ zburzyło ſie poſpolſtwo ná ſláchtę y Pány/ [...] dla cżego przyſzło do zbroie. BielKron 234, 197v, 227v, 242v; Aż do iednánia przydźie: A w ten czás gdźie cnotá? Prot C; Nuż kiedy do dárow/ do vpominkow przydzie/ [...] tám iuż niemáſz żadney miáry GórnDworz Bb3v, I7v, K4, N4v, N6v, O7, P3 (15); HistLan B2; BielSpr 72v; zá czymby przyść muſiáło do rozdruchu wielkiego MycPrz II A3, A2, A3v, Cv [2 r.]; że nigdy do ſkodliwego rozerwánia/ miedzy niezgodnymi w ierze [!] nieprzyſzło BiałKaz Iv, Lv; ModrzBaz 22, 125; KochOdpr D; á on ſię znimi żártem tárguiąc: gdy do máłey ſummy/ ktorą by był pewnie zápłaćić mogł [...] przyſzło/ y iednego im złotego poſtąpić niechćiał. SkarŻyw 274, 519, 546; MWilkHist G4; nie tuſzę/ [...] gdyby miáło przyść do iákiey porządney z námi rozmowy/ żeby ná to zezwolili CzechEp 134; Zal ſię tego Pánie Boże/ iż do ták śmiáłey y zuchwáłey niezbożnośći przyſzło/ tym co ſię wikáryimi ſyná twego [...] cżynić śmieią. CzechEp 138, 7, 53, 61, 75, 99 (11); CzechEpPOrz **; NiemObr 100; Niechćiałem ſłucháć iéy [miłości] rády/ Aż námá przyſzło do zwády. KochFr 6; ReszList 149; WerGośc 242; Nie przyſzło mu [carowi] do odśieczy KochPieś 45; GórnRozm Cv, C3, H, Iv, Kv, N; z nowu przedśię rádzą o pokoiu/ Ale ſpráwą Céſárſką przyſzło záś do boiu KochProp 10; anieprzyszło mi iescze dotakiey desperatiey ActReg 25, 13, 44, 45, 96, 118 (11); Phil I, Q4; OrzJan 50, 93, 99, 132; LatHar +4, 320; WysKaz 17, 44; żeby/ niż do czyniénia liczby przydźie/ Rotmiſtrze od nich zupełną zapłátę [...] mieli. SarnStat 355, *5v, 360 [2 r.], 413, 433, 651, 1127, 1272; Ale gdy prziydźie do ſnopow kápłáńſkich/ cżáſem (o ſromoto) nieták Ewángelik będźie do nich porywcży [jak katolik] PowodPr 25, 46, 65; VotSzl B2; Gdy przydzie do połogu, Nie wiedzieć co pierwey Powiedáć: zbytek zbytku, koſzt koſztu popycha. CiekPotr 31. Cf Frazy.
przyszło (przyjdzie) k(u) czemu [w tym: komu (6)] (82): Wſzák gdy przydzie ku zgonney toni [tj. do śmiertelnego niebezpieczeństwa]: Nawiętſza ſie miłość zmieni. BierEz P2v; TarDuch A6v; RejJóz F3v; OrzRozm A3, Lv; nic im ku doſkonáłośći wſzytkim nie mogło przyść w káżdey náuce tháiemney. BielKron 46v, 193, 245v; Kcżemuſz przyſzło? Polacy Pruſką źiemię wźięli KochSat A3v; BiałKat 318v; BielSpr 16, 40, 40v; p[á]trzmyſz ieno k czemu tho przyidzie MycPrz II A4; áby ku náruſzeniu pánieńſtwá ktorey nie przyſzło CzechRozm 131, 247; ModrzBaz 112; Dał też dwu koniu prętkich winſzuiąc Krolowi/ By vciekał gdy przydzie ku złemu ſkutkowi. StryjKron 602; BielSjem 36; SarnStat 128. Cf Frazy.
przyszło (przyjdzie) na kogo [= ktoś się zdarzy, przytrafi] (7): A ony [dziatki] przed ocżymá ſtoią iáko kwiatki. Iuż ſłużą/ iuż rátuią/ iuż więc wſzytko ſporzey/ A gdzye przydzye ná opce nie może być gorzey. RejWiz 58v; Wikleff ieſzcże máło przed Huſem błędliwą wiárę rozſiewał/ [...] áż przyſzło na Zyſzkę/ kthory ſkoro Huſa ſpalono zbunthował ſie z chłopſtwem BielKron 327, 391v; Mącz 483a; RejZwierc 194v; bo gdzieby przyſzło na mocnego nieprzyiaćielá oblegwſzy w koło nie dopuśćiłby żywnośći Obozu BielSpr 69v; Leć ieżliże záś przydźie ná páſtirze koli [= kolej]/ Vyźrzyćie że im vymie wiłk [!] dobrze ſwywoli. CzahTr E3v.
przyszło (przyjdzie) na co [w tym: komu (19)] (56): RejPs 160v; RejRozpr F2; Záwżdy yą [łódkę Kościoła] pan/ kyedy yuż ná naćyęſſſſą przyſzło/ [...] rátował KromRozm III L3v; aby też IchM⟨iłościom⟩ natoż nie przyszło, co i nam Diar 78; áż przyſzło Turkom ná vćiekáną BielKron 243; áż przyſzło ná rokowánie/ przez ktore Pomorzánie wydáli krolowi Swátopełká BielKron 352v, 200v, 229, 257, 370, Mmm2; Mącz 354a; OrzQuin L2 [2 r.], V3v [2 r.], Z2 [2 r.]; kiedy ná ſąd Boży przydzie/ iż thám wſzyſcy ludzie nágo ſthánąć máią GórnDworz P4v; RejPos 72v; BielSat C4; Cudze przypadki łácno nam oſądzić/ Gdy ná ſwe przydzie/ thu muśimy zbłądzić. Rozráchuy to brácie miły/ Być nie przyſzło ná zgoniny [= plewy, tj. będziesz musiał się nimi żywić] RejZwierc 237v, 219v, 237, [238], [272]; BielSpr 58, 61; PaprPan T4; SkarŻyw 537; CzechEp 105, 132; BielRozm 21; GórnRozm F4v. Cf »na to przyszło«.
przyszło (przyjdzie) skąd, z czego [= z jakiej przyczyny] (6): bo nyebyl rodzay taky drugy uyelky ktory by myal boga y anyoly tako blyſkye yako rodzay uybranego luda zydowſkyego ſtąd przyſzlo yſz ſyą ſkonczyla a uypelnyla ſzlachethnoſzcz uzydow przeſz tą panną PatKaz III 108; DiarDop 113; LeovPrzep D4; wtey surowosci y rozroznienia y roztargnienia animuszow ludzkich zktorych y ad arma było przysło, obawiac się trzeba, aby [...] ActReg 134; SarnStat 1067. Cf »z wiatru przydzie«.
cum inf [w tym: komu, czemu (159), na kogo (5) (= zwykle: ktoś musi (będzie musiał) to uczynić, trzeba będzie, lostak zrządził)]; in eam necessitatem vel fortunam deveni, ut ... Cn (284): A gdy by po pyanthe prziſlo nanyego prziſzyagacz Thedy [...] LibLeg 6/116; RejPs 125, 129, 131v, 160v, 210; RejRozpr G3v, I4, I4v; Wiem że iuż nama przydzie tak zeyć z ſwiata tego RejJóz B6v, B2v, B7, C7, F5v, G2v (12); Iuż ich [pożytków] marnie przydzię [!] ſtradaċ RejKup g2v, b3v, c6v, G, h8v, i5 (13); ZapWar 1550 nr 2666; MurzNT 13v marg, 31, 101 marg; LubPs C2, N2, hh6; A potym kiedy nie máſz nędzę przydzye klepáć RejWiz 72, 4, 12, 14, 79v, 93v, 145v, 170v; RejZwierz 128v, 143; lecż gdyby nam tho dłuzſzemi ſłowy wypráwowáć przyſzło/ oſobne kſięgi otymbychmy piſáć mogli BibRadz *4; OrzRozm L2; á ták ći ná kthore ſie przyſzło napierwey potkáć/ obroćili ſie knim BielKron 411v, 20, 75v, 101v, 108, 213v (12); KochSat B4v; Mącz 33c; SarnUzn F6, H5; RejAp 162; gdy dworzáninowi przydzie być wpotrzebie/ [...] ma ſie o to bácżnie ſtáráć/ áby [...] GórnDworz I6v; Ieſli też záſię dobrze ſie zdárzy/ thedy ſzcżęſciu zá to dziękowáć przydzie. GórnDworz L4, Ev, E2v, F8v, G3v, H4 (25); GrzepGeom M3, N2v; RejPos 210, 270, 297; BielSat B3, E; Możeſz to ſzkodą názywáć/ Kiedyć przydzie cżego doſtáć. Coćby ſławę obrażáło RejZwierc 232v, 101 [2 r.], 114, 120v, 147v [2 r.], 217v, 234v, 235v; BielSpr 5v, 15v, 18, 58; KochMon 26 [2 r.]; WujJud 115v; Strum E, I3; CzechRozm 103; Zámilcżę boby o tym wiele piſáć przyſzło. PaprPan Dd3v, Q2, T2v, Z4; KarnNap ktv; ieſli w Ieśieni ſye przyydźie léczyć/ wody té iáko táko znidź ſye [= nadać się] mogą Oczko 29, 7v, 10v, 16 [2 r.], 19v, 22 [2r.] (16); Ráczże mię trzymáć ná ſwoiéy drodze/ Aby nie przyſzło vpáść méy nodze KochPs 21, 57, 58, 130; KochTr 7; CzechEp 33 [2 r.], 34, 62, 63, 105, 264, 382; CzechEpPOrz **; Tobie v Cérkwie świętéy Preczyſtéy ſwą głową Przyſzło leżéć/ wiechawſzy ná górę Páwłową. KochJez B2v; Y ná tyż to ludźie przyſzło wiárę Chriſtyáńſką ſtánowić y świátu podáwáć? NiemObr 141, 5, 31, 33, 47 [2 r.], 48 (19); coby po długim żywoćie/ Ieſliby go w nędzy wiésć przyſzło y w kłopoćie? KochEpit A4; KochFr 121; KlonŻal A4v; KochSz A4, C2, C3v; WerGośc 219; Ach ſprętkáć ná mię przyſzło płákáć wieku mego WisznTr 13, 8; KochPieś 8; wierę przez monéty Mnie ztąd/ iáko baczę/ Y wywędrowáć przydźie PudłFr 7, 7, 34, 44 [2 r.], 55, 64, 71; BielRozm 12, 33; GórnRozm G2v; KochWr 35, 40; PaprUp B; ZawJeft 22, 43 [2 r.]; nieprzyſzłoby Seimowi bydź az ku S. Ianowi. ActReg 138, 4v, 6, 7, 14, 15 [3 r.](19); GostGosp 88, 134; Phil E; ſynowi mogłoby to ſzkodźić/ Gdźieby mu przyſzło w ten kray woyſko znowu wodźić. GórnTroas 43, 14, 17, 29 [2 r.], 36, 38 (11); GrabowSet A4v, G4, K3v, S2v; KochAp 7; KochFrag 15, 45; OrzJan 47, 48; Choćby mi też z tobą przyſzło vmrzeć [Etiamsi oportuerit me mori tecum]/ nie záprzę ſię ćiebie. WujNT Matth 26/35, Act 20/16, 1.Petr 4 arg; WysKaz 40; bo wiele ich znamy co práwo vmieią, á tępi ſą y nieſpoſobni kiedy prziydźie piſáć pozwy SarnStat 1242, 434 [2 r.], 849; GrabPospR M, Mv, M2v, N4v; KmitaSpit C; Z Nowangelikámi záśię coż przyidźie vcżynić? PowodPr 37, 34, 36, 72; VotSzl B2v, C4; ze dwu rzeczy prziydźieć obráć iednę CiekPotr 79, 6, 27, 34, 41, 45, 53, 86; CzahTr Ev; GosłCast 39, 65; Ale gdy przyidźie przećiw wodźie płynąć/ Potrzebá żagle wydęte rozwinąć KlonFlis E4v, H4v; PRzydźie nam teraz mowić o Náturze Liśiey: O ktorey wypráwiwſzy/ powiemy o Ryśiey. KlonWor 46, ded **3, 14, 23, 74; PudłDydo B5; [lutniście [= dla lutnisty] po skucie także od osoby dawać przyńdzie. RywKsięgi 190].
Z przysłówkiem oznaczającym sytuację [w tym: na kogo (6), komu (2)] (9): RejRozpr Gv; (did) Criſtus go kázał nalewici poſtawiċ (–) Iuż go ſeymcze boċ jeſt prozno Tak mu przidzie odnas rozno RejKup bb2v; by ná was ták nieprzyſzło iáko niegdy ná żáby/ ktore ſobie Boćianá zá páná obráły. BielKron 318v, 297v; RejZwierc 236; ktore [czoła wojskowe] od ſiebie máią tyłmi ſtać z drzewy/ bacżąc według mieyſcá iáko im prziydzie pożytecżniey BielSpr 32v, 70v; MycPrz II A4v; Wie to Pan Bog nie prżiydźieli gorżey GórnRozm Av.
Z wyrażeniem przyimkowym lub przysłówkiem przy elipsie inf czasownika rządzącego tym składnikiem [w tym: komu (6)] (19): Bo gdy bycz [czarcie] na wagę prziſſlo Wſſyſczy bychmy wſieſcz muſieli [aby przeważyć ciężar ważonego] RejKup ee2, aa6; RejFig Cc3; Bo ktoć co w krotochwilach/ vmie okázowáć/ Gdyby przyſzło o platne [tj. na serio]/ tám trudno figlowáć. RejZwierz 74, 26; BielKron 112v; GórnDworz P3; RejPos 244 [2 r.]; RejZwierc 36v; Słowacy/ ći ſą bárzo ſkocżni pieſzo/ gdzie prziydźie w Gorách/ żaden ich nie zwalcży BielSpr 66; Strum D4; MEżnie Euforbius bił ſie z Achileſem/ Ale by mu dziś przyſzło z Woiakowſkim náſzem/ Skroćiłby go náſz Káſper PaprPan N4v, Bb; ModrzBaz 136v; iż ieſli ſię zle [...] mieyſce ábo świádectwo ktore inſze ſłowá Bożego [...] wykłáda/ [...] że mu ſię gwałt w tym dźieie: á coż gdy przyidźie o rzecż więtſzą y przednieyſzą [...]/ gwałćić by ſię y zle wykłádáć nie miáło? CzechEp 151; Zá muremći Moſkwićin iákokolwiek mężny/ Ale kiedy prziydźie wręcz/ iuż tám niedołężny. KochJez Bv; SarnStat 152, 435.
Ze zdaniem podmiotowym [w tym: komu (2), na kogo (1); iż, że (9), aby, iżby (2)] (11): PatKaz III 108; GroicPorz l; Po trzećie powiádam themu przyść s tego záćmienia/ że niektorzy Kśiążętá/ zacne Miaſtá zburzą LeovPrzep D4; GórnDworz M7v, Q2; A cobyſcie wy s tym vcżynili/ gdyby ták ná kthorego z was przyſzło/ iżby w dzyeń Sobotni rádą y pomocą ſwoią/ miał pomoc vpádłemu? RejPos 227; Przyſzło że był wypędzon s Kroleſtwá ſwoiego PaprPan [Gg]4v; Przyidźie niedawno [= wkrótce]/ że [król] w dobrą nádźieię Polſkę odźieie. KmitaPsal A2; SarnStat 1067; Więc iey cżáſem prziydźie/ iż ledwie nie ſzáleie. PaxLiz B2. Cf »przyszło losem«.
»k(u) rzeczy przyszło (przydzie)« (2): gdy iuż k rzecży przyſſlo [ubi ad rem ventum est]/ Mácedońcżykowie thowárzyſſe ich ięli ſobą trwożyć Leop 2.Mach 8/20; GórnDworz K4.
»przyszło [na kogo] losem [aby]« (1): przyſzło nań [na Zachariasza] loſem áby kádźił wſzedſzy do kośćiołá Páńſkiego LatHar 686.
»z rzeczy [= przypadkiem] przyszło« (2): E re nata melius fieri haud potuit, Nie mogło tráfniey z rzeczi prziść. Mącz 98c; GórnDworz Q2.
»do tego, k(u) temu, na to przyszło (przydzie) (a. przyść może a. musi)« [w tym: ze zdaniem dopełnieniowym – aby itp., iż, że (81), zaimek pytajny (2); komu (17)] = eo redactae res erant, eo res rediit Mącz; eo venitur Modrz; eo res pervenit JanPrzyw [szyk zmienny] (73:58:22): LibLeg 10/71, 11/28, 40v, 134, 164, 174; Wam co was rycerzmi zową Należy mur przebić głową Lecz gdyby ták ná to przyſſło Teyby głowie ná złe wyſſło RejRozpr G; SeklWyzn a2; RejJóz F3v, L2v, M6, O4v, Q3v; LibMal 1548/144v; RejKup d6, e6, l2v, ee7; MurzHist M2v; MurzNT 31; DiarDop 111, 113; wtym tedy karányu/ [...] nye może być áby ſie ſyn y popráwił y powſcyągnął/ yedno to prziydzie kthemu że ſyn y ſobie teſknić będzye ná vmyſle/ y oycowi ſie s poſluſſeńſtwá wyłámowáć á wybiyáć będzie GliczKsiąż G3; LubPs A5; Ale gdy ná to przyſzło kto ma wiązáć dzwonek [kotu]/ Wnet káżda [mysz] ſzłá pod ſtrzechę wtuliwſzy ogonek. RejWiz 55, 157v, 166; RejFig Bb7; RejZwierz 64, 91; BibRadz Gen 4/14, Act 12/6, 19/27; OrzRozm V2v; [Mojżesz Żydów] náucżał iáko ſie máią bronić nieprzyiacielom ieſliby im ktemu kiedy przyſzło BielKron 31, 98v, 108v, 129v, 195, 212 (13); GrzegRóżn E2v; KochSat Bv; KwiatKsiąż H2v; Eo res rediit. K temu prziſzło/ ktemu ſie obroćiło. Mącz 3c, 104b, 344d, 481a, 510c; OrzQuin D4; przydzie do tego/ że Syná Bożego przeſtáną chwalić SarnUzn H5, B4, H5v, H6; RejAp 169; iáko gdy dwiemá zacnym ludziom w Moráwie przyſzło do tego/ że ſie w ſzránkach bić mieli GórnDworz O6v, E2, K7v, M7v, O7, P5v (11); RejPos 41, 127v, 143v, 223 [2 r.], 343v; HistLan B3v; przyſzło do tego/ kcżemu naprzod Szátan zmierzał KuczbKat a2; RejZwierc [238], 256v [2 r.]; BielSpr 10, 34v, 69v; MycPrz II A3; BudNT Luc 13/35; ále ſie też y o to pilno ſtáráć powinien iákoby mu do tego nie przyſzło/ żeby go kto inny do vrzędu poćiągáć miał. CzechRozm 246v, 231; PaprPan C4v; day Boże áby nigdy do tego nie przyſzło [utinam vero nunquam detur occasio]/ żeby ſię to okazáło. ModrzBaz 89, 69, 85v, 93v, 124v, 126; SkarJedn A5; KochOdpr B; SkarŻyw 114, 397, 600; GrabPospR K3; StryjKron 597; CzechEp 39, 127, 154, 226, 262, 285; NiemObr 63, 128, 140, 141, 169; Bo bądź krótko/ bądź długo/ przedſię przydźie ktemu/ Ze ſię człowiek obaczy KochFr 32; KochBr 152; KochDz 108; ArtKanc R18v; ták iż onemu co náiechał/ co zábił/ co zgwałćił/ [...] nie prżiydźie do tego/ żeby ſądownie odpowiedał. GórnRozm C3v, Av, E2, H4v, I, I2; KochWr 35; PaprUp F4; ActReg 118, 134, 147, 159; GrochKal 22; Phil Fv, P4, R2; GrabowSet D, P2; LatHar 163, 576; WujNT Act 19/27; SarnStat 12, 769, 1201, 1300, 1315; trzebá ſię lękáć/ áby poniewoli do tego przyść niemuśiáło/ cżym ono Pan Bog przegraża PowodPr 83; SkarKaz 159a; VotSzl B4; CiekPotr 80; CzahTr E2v; GosłCast 72; SkarKazSej 694a, 704a.
»z wiatru przydzie« = nawinie się (1): Iednák wżdy co przypádnie nánie [sędziów] Sárná/ záiąc/ Sobol/ liſzká [...] A gdy z wiátru przydzie ſnádnie Czáſem cáły kożuch wpádnie RejRozpr C3.
mogło przyści do czego (1): gdym do w wskazał około widzęnia się w rozumiałem, ze zamych wiele occasij mogło nam do tego łatwie przyści ActReg 93.
przydzie o co [= łatwo będzie dostać coś] (1): Bo iuż nam tam o wſzytko barzo ſnadnie przydzie RejJóz N5.
cum inf (29): bo mądrem ſnadnie przydzie zbogacieć. BielŻyw 3; RejPs 62v, 80, 161; RejJóz M2v; MurzNT 96; RejWiz 58; RejZwierz 142; ábowiem miałem ſnim wiele mowić imieniem Papieſkim/ coby ſtrudnoſcią przyſzło przez poſłá ſpráwić BielKron 200, 9, 112, 227, 247, 250v; nie może to być/ áby mu nie łatwiey przyſło doiść thego cżego prágnie GórnDworz I4, V7, Ll2v; RejPos 145; prziydzie iuż thákiemu lżey podnieść miecż/ rohátynę/ ruſznicę BielSpr 2v, 59, 68; BielSen 16; A łatwie iemu [Bogu] przyydźie/ mnie być [tj. uczynić, że będę] nie vłomnym KmitaPsal A5; przyszło by im zcięszkoscią znowu się wtym ogłodzęniu y znisczęniu wielakraiow ziezdzac ActReg 134; GostGospSieb +4v; GrabPospR M3v [2 r.]; trudźić ćiáłá ſwe chodzeniem [...] nie przyſzło ludźiom iedno z ćięſzkośćią SkarKaz 40b; ZbylPrzyg Bv.
przyszło (przyjdzie) do czego, do ilu (4): GrzegRóżn F4v; Potym we Mſzy poſthępuią/ gdy do offerty prziydzie/ Krol ofiáruie StryjWjaz D5; Iedná [szklanka wina] nie wádźi/ [...] Od iednéy przyſzło áż więc do dźiewiąći KochFr 33; Prżyſzło do Scrutinium, ow co miał krżywdę/ prawdźiwe świádki wiodł/ á ow co vrąbał/ wiodł fałſzywe GórnRozm Hv.
przyszło do kogo (a. ad aliquem) [= czyja kolej] (3): Iuż też wiemy iáko tá beſtia [tj. Rzym] byłá zábita [...]. Aż gdy przyſzło do pápieżow/ toż tę beſtią pothym ożywiáć pocżęli RejAp 112v; pythał ieden drugiego przed Krolem ſtoiącz/ pánie á wſzák v Tárłá [będzie uczta]/ iáki táki odpowiedział v Tárłá: áż do páná Reyá przyſzło: ktory [...] rzekł [...] GórnDworz P7; Phil E2.
przyszło do kogo, do czego [= dokąd] (2): Gdim thesz mierzal Siedliska v kmieczi ych w Zielionkach gdi prziszlo do kmieczia pana Aliexego rzeczonego Kowalika. [...] pan Alexy powiedzial isz [...] ZapWar 1553 nr 2685; Toczyłá ſię actio czás niemáły/ [...] áż od źiemſtwá do grodu prżyſzło. GórnRozm H.
przyszło na kogo [= czyja kolejność] (5): kożdy z Dworzan vkázował co vmiał: ieden gdy nań przyſzło/ poſtáwiwſzy igłę/ w vcho igláne źiárnem mákowym zmierzał/ y trafiał OrzRozm Rv; Ná oſtátku Máchábei krolowáli/ po nich iuż przyſzło ná pogáńſkie krole BielKron 118, 253v; GórnDworz P3v; ActReg 3v.
przyszło (przyjdzie) do kogo [= tematu dotyczącego kogoś], do czego (a. ad aliquid) (11): á gdy w ſpiewániu do tego przyſzło/ gdzie ſpiewáią. Vt obſequium [...] przeſthał kor ſpiewáć BielKron 329; gdyż Dworna páni krotochwilną rozmową ma vmieć zábáwić/ kiedi do miłośći przydzie/ [...] iáko ſie w tey mierze záchowáć ma. GórnDworz Bb8v, V4v; RejZwierc [283]; StryjWjaz D2; DO tego przyſzło/ że iuż o roznośći praw mowić mamy. ModrzBaz 73v; SkarŻyw 509; bo gdy prziydźie [w tekście] do onych dwu/ ktorzy v Lotá w Sodomie byli: tedy z nich raz Anioły vcżyniwſzy/ niechce ich záś potym mieć Aniołámi CzechEp 213; NiemObr 10; áż ad ultimum punctum prżyſzło [w sprawie sługi przeciw księdzu]/ y tám dopiero ſługá powiedźiał/ iżem temu Xiędzu práwi iáko żyw nie ſłużył. GórnRozm G3; WysKaz 41.
przyjdzie ku czemu (1): Ale záś gdy [w dyskusji] przyidźie ku żywotowi Chriſtiáńſkiemu y ku záprzeniu ſie ſámego ſiebie/ to tu dopiero trudna łáćiná CzechRozm 247v.
przyszło na kogo, na co (2): A gdy ná Krolá Polſkiego przyſzło było/ ták w onym ſpiſku napiſano: [...] OrzRozm N2v; BielKron 115.
przyść z czego [= z mnożenia, z zysku] (5): Mnoż iednę licżbę przez drugą/ położywſzy iednę na linijach á drugą napiſawſzy. A ono co przydzie z mnożenia dziel przez iednę z nich. KłosAlg D4; Iako 3120. mrc. cżiniącz tą figurą/ przidzie złotych 4992. á zaſię z tych złotych przydą grzywny. 3120. KłosAlg Ev, E3, F3v, G4v; [tedy miánowáczá pirwego terminu 4 mnoſz przes śrzedni termin 17 á ono coć przydzie ſtego mnozenia/ połoſz myáſto śrzedniego terminu WojAlg 1553 K2].
przyść komu [= uczestnikowi transakcji] (7): Dano 100. albo ſtem drabom 89. złotich Czo przydzie 1200. drabom KłosAlg F2v, G2, G4v [3 r.], H; ZapKościer 1582/35v.
przyść komu [= wykonującemu działanie] (3): Probuy przez przidawanie tych licżb kthores odeymował/ á przydzielić pirwſza licżba: dobrzes działał. KłosAlg D4, E3, F; [WojAlg 1553 K2].
przyść ku ilu (1): ze ná then czás [tj. za Karola Wielkiego] ieſzcze niewyſzło pięć tyśiąc lat od ſtworzenia świátá. Ale teraz [...] liczbá lat od ſtworzenia świátá przydźie ku ſześći tyśięcy lat LeovPrzep F.
przyść w ile (2): Gdy licżnik y mianowacż przydą w 5. tedy zawſze oboie przez 5. dziel KłosAlg F2, Fv.
przyść za co [= mnożąc przez co] (2): KłosAlg G2; [Gęmczyna służyła 12 lat po 8 m. za rok] a tak ty vczywy Gęmczyny [...] lepſzely [= dodawali] na kaſzdi Rok po slotemu a tak ſze y [lege: ji, tj. jej] przidze za to 12 lath sto y sternaſcze m. ZapKościer 1582/35v.
przyść za co [= za jaką sumę] (2): wiele kłod ſledzi przidzie za 1/5 [złotego]. KłosAlg G3v, G2v.
przyść w czym [zawsze w kocyjencie, tj. ilorazie] (3): Ieſtli czo oſtanie złotich mniey niż dzielnik tedy ie obroć na groſze przez to ile nieſie złoty á rozłożywſzy zaſię dziel przez dzielnika á w kociencie przydą groſze KłosAlg E4v, E3, F.
Bezpodmiotowo [cum inf] (2): Gdybych dał przez 44. mile od 3. c̃. 1. zło. od wiela c̃. przidzie dać 1. zło. przez 18 mil. KłosAlg H3.
~ przyść na kogo (1): wiele każdy ma dać á wiele to vcżyni w ſumie. Cżyni 4. zło. 12. gρ. 16. d'. á przidzie na kożdego dać 9. gρ. 8. d'. 6/7. KłosAlg G2. ~
przyść komu [= obserwatorowi poruszającemu się] (2): Ieſliżećby przyſzedł iáki Pagorek/ tedy ſye ty pagorkowi nie przećiẃ/ á wſzyſtko kráiem idź około pagorká. Strum I3. Cf Zwrot.
przyść ku czemu (1): A gránicá tá prziydźie áż ku Iordanu [descendet terminus ad Iarden] BibRadz Num 34/12.
przyść dokąd (1): Item ktho bądzye ſlyad gonycz [...] y przydzye ſlyad na thą strona dnyeſtrv rzeky, thedy [...] MetrKor 34/134v.
przyść komu [= obserwatorowi poruszającemu się] (1): y poſtáwił tám namiot ſwoy/ gdźie mu przyſzło Bethel od záchodu [Bethel erat ab occidente]/ á Háy od wſchodu ſłońcá. BibRadz Gen 12/8.
przyść od której strony (1): BibRadz Gen 12/8 cf przyść komu.
przyść gdzie (1): gdźie przyſzłá Biáłłáwa/ przećiw gruntom Siećiechowym Wiſłá. KlonŻal A3.
przyść dokąd (1): [Oceanus] Ma przezwiſká rozmáite/ ábowiem do kthorego kráiu przychodźi/ według onego kráiu gi zową/ iáko gdźie do Hiſzpániey przyſzedł/ zową Iberykus BielKron 461.
Bezpodmiotowo (1): A tak przes dzialy brali az do granicze Miedzeskiey, gdzie klinem przisslo miedzy dzial. Lesny a borowo ZapWar 1551 nr 2684.
przyść ku komu (1): Ad me ventum est Prziſzło yeſt ku mnie. Mącz 481a.
Formacje współrdzenne cf IŚĆ.
KW