[zaloguj się]
[pdf]

PUKANIE (8) sb n

a jasne; e z tekstów nieoznaczających é lub oznaczających -é niekonsekwentnie.

Fleksja
sg
N pukani(e)
G pukaniå
A pukani(e)

sg N pukani(e) (2). ◊ G pukaniå (2). ◊ A pukani(e) (4).

Sł stp brak, Cn s.v. puk, Linde XVIII w. s.v. puknąć; poza tym bez cytatu s.v. puk.

I. Rzeczownik od „pukać” (7):
1. Strzelanie (2): Ná takowe pukánie zdziáłáć w ſukniách ćienie [tj. sztuczne postaci ludzkie, kukły]/ Iáko draby przy ſzańcoch/ ſpoſtáwiáć przy śćienie. BielSat N [idem] BielSjem 35.
2. Hałas towarzyszący strzelaniu, huk; crepitus, strepitus Cn (2): puſciliſmy ſthrzelbę ná nie kámienną/ ále im nie záſzkodźiłá/ tylko pukánia ſie bali/ áż pomartwieli z wielkiego lęknienia/ bo tego nigdy nie ſłycháli BielKron 451.
Wyrażenie: »pukanie z dział« (1): mamy ſám ſwinię prośną boimy ſie by nam nieporzućiłá od tego pukánia z dział. BielKron 311v.
3. Rozrywanie, rozdymanie (1):
Wyrażenie: »pukanie w żywocie« (1): (nagł) Tu zaſię maſz wiedziecz o bańkach kore [!] ſie czynią z vriny/ to ieſt piana nadęta na wierzchu vriny pływaiącza. (–) Theż takowe bańki. Znamionuią krucżenie pukanie w żywocie/ z cżego potym przychodzi wraczanie y też biegunka. FalZioł V 8v.
Szereg: »kruczenie, pukanie« (1): FalZioł V 8v cf Wyrażenie.
4. Wypuszczanie pędów, pąków [czego] (1): Germinatio, Pukánie/ roskwitánie drzew/ też wſchodzenie ziół. Germinatus idem. Mącz 144d.
5. Szczepienie [czego] (1): Emplastracio, Szczepienie/ Pukánie/ álbo Wymietánie pączków ná drzewiech/ quae alias Inoculatio dicitur Mącz 103b.
II. Pąki wypuszczane przez rośliny (1): Gemmas detegere, Pączki álbo pukánie drzew omknąć. Mącz 450a.

Synonimy: I.1. strzelanie; 3. kruczenie, rozdymanie, rozrywanie; II. oczko, pączek.

Cf 1. PUK, PUKAĆ

AĆ