« Poprzednie hasło: PRZESTRASZONY | Następne hasło: PRZESTRASZYĆ SIĘ » |
PRZESTRASZYĆ (55) vb pf
e oraz a jasne (w tym w a 2 r. błędne znakowanie).
inf | przestraszyć |
---|
praet | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
3 | m | przestraszył | m pers | przestraszyli |
f | przestraszyła | m an | ||
n | przestraszyło | subst | przestraszyły |
plusq | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
3 | m | był przestraszył | m pers | |
n | subst | były przestraszyły |
imperativus | |
---|---|
sg | |
2 | przestrasz |
conditionalis | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
3 | m | by przestraszył | m pers | |
n | by przestraszyło | subst | by przestraszyli |
inf przestraszyć (15). ◊ fut 1 sg przestraszę (3). ◊ 2 sg przestraszysz (1). ◊ 3 sg przestraszy (2). ◊ praet 3 sg m przestraszył (11). f przestraszyła (2). n przestraszyło (3). ◊ 3 pl m pers przestraszyli (2). subst przestraszyły (8). ◊ plusq 3 sg m był przestraszył (1). ◊ 3 pl subst były przestraszyły (1). ◊ imp 2 sg przestrasz (2). ◊ con 3 sg m by przestraszył (1). n by przestraszyło (1). ◊ 3 pl subst by przestraszyli (1). ◊ part praet act przestraszywszy (1).
Sł stp notuje, Cn s.v. przestraszam kogo, Linde bez cytatu.
przestraszyć czym (8): Ale Tatarzy [...] na ſwitaniu krola z iego woyſkiem ogarnęli, y niewymownem mnoſtwem ſtrzał, ktore nieinacy iedno iako grad ſzumiączi puſzcżali Węgry przeſtraſzyli, wiele ich pobiwſzy ale więczy raniwſzy. MiechGlab 15; RejRozm 5v; Alieczie [czarcie] tem ſnaċ przeſtraſſę Iż gdy [Pan] vznał krewkoſċ naſſę [...] Miłoſierdzie ſobie obrał Wktorem nas nedzne chowaċ miał RejKup dd3v; RejPos A2v; Ták ſię [Czechowie] wroćić muſieli názad do Polakow/ A przyśćim przeſtráſzyli ſwym bárdzo Krzyżakow StryjKron 527; WyprPl C2. Cf »bojaźnią przestraszyć«, »postrachem przestraszyć«.
W charakterystycznych połączeniach: przestraszyć Krzyżakow, wszystek lud, Madyjanity, świata miłowniki, Murzyny, nieprzyjaciela(-e) (3), niezbożniki, oboz, pogaństwo, rycerstwo, sprzeciwniki, wszytek świat, Węgry, (wszystkę) ziemię (3); przez poselstwo przestraszyć; przestraszyć głosem, mnostwem strzał, nosem, paznogty, przyścim; Bog przestraszył(-y, -o) (4), cesarz, larwy, niewiasty (6), sen, sumnienie, widzenia (2); barzo przestraszyć (2), niewymownie.
»postrachem przestraszyć« (1): GDy on krzyſz y drzewo/ ná ktorym wiśiało odkupienie naſze/ od Krolá Perſkiego Kozdráſa poimáne/ wielkim poſtráchem Perſyány/ y wſzytko páńſtwo ich/ przeſtráſzyło: ták iſz wſzyſcy niewierni Bogá ſię Chrześćiáńſkiego bali mowiąc: Bog Chrześćiáńſki ná Perſyą idzie SkarŻyw 73.
»srodze przestraszyć« (1): gdy [Romualdus] Kompletę mowił/ cżárći nań przypádli/ y ſrodze go przeſtraſzywſzy ná ćiele okrutnie zbili SkarŻyw 572.
Synonimy: potrwożyć, przerazić, strwożyć, zatrwożyć.
Formacje współrdzenne cf STRASZYĆ.
Cf [PRZESTRASZENIE], PRZESTRASZONY
AĆ