« Poprzednie hasło: PRZECHWYCICIEL | Następne hasło: PRZECHWYCONY » |
PRZECHWYCIĆ (9) vb pf
e jasne.
inf | przechwycić |
---|
praet | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
1 | m | m pers | -smy przechwycili | |
2 | m | -ś przechwycił | m pers | |
3 | m | przechwycił | m pers | przechwycili |
plusq | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | był przechwyci(e)ł |
conditionalis | ||
---|---|---|
sg | ||
1 | m | bym przechwycił |
inf przechwycić (3). ◊ fut 3 sg przechwyci (1). ◊ praet [2 sg m -ś przechwycił.] ◊ 3 sg m przechwycił (3). ◊ 1 pl m pers -smy przechwycili (1). ◊ 3 pl m pers przechwycili (1). ◊ [plusq 3 sg m był przechwyci(e)ł. ◊ con 1 sg m bym przechwycił.]
Sł stp brak, Cn s.v. przejmuję czego, Linde XVI w. (trzy z niżej notowanych przykładów).
- 1. Przejąć, zabrać, wziąć
(9)
- a. Przyswoić sobie (2)
- 2. [Zrozumieć, pojąć]
przechwycić co (7): Naprzod mi odiął pierworodztwo/ A theraz przechwyćił błogoſłáwieńſtwo moie BibRadz Gen 27/36; Mącz 36a, 299d. Cf przechwycić co komu, Zwrot.
przechwycić co komu (2): Iakob zá porádą máthczyną/ przechwyćił Błogoſłáwieńſthwo bratu Ezau Leop Gen 27 arg; Intercepit mihi concionem, Przechwycył mi vrząd/ álbo/ Podſzedł mię w vrzędzie Mącz 36a.
przechwycić czego od kogo (1): tedy iáko ſekt y złych obycżáiow/ ták y tákowego opilſtwá dobrzeſmy od nich przechwyćili/ y ledwa w nich nieprzerownáli. PowodPr 73.
przechwycić co (1): Olibanem Kádźidło zwał/ tych Kſyąg Wydawcá [...] bo ié ták ſtárzy Polacy zwáli/ gdy łáćińſkiéy mowy trochę przechwyćili. SienLek Yyy. Cf [przechwycić co a. aliquid od kogo].
[przechwycić co a. aliquid od kogo: Et hoc me potiſsimium przygnáło ad Kráków/ Bym qualem lectionem przechwycił od żáków. Potkanie A2; Ociec jego [księcia pruskiego] nie upraszał ci ich [podatków], ale je wyciskał na poddanych, [...] co też był od niego nasz pan przechwycieł. PismaPolit 443.]
Synonimy: 1. odebrać, odjąć, wziąć, zabrać; 2. pojąć, poznać, zrozumieć.
Formacje współrdzenne cf CHWATAĆ.
Cf PRZECHWYCENIE, PRZECHWYCONY
DDJ