« Poprzednie hasło: POSĄDZAJĄCY | Następne hasło: POSĄDZANY » |
POSĄDZANIE (17) sb n
Teksty nie oznaczają ó oraz é; o prawdopodobnie jasne (tak w po-); a jasne.
sg | pl | |
---|---|---|
N | posądzani(e) | posądzaniå |
G | posądzaniå | |
D | posądzaniu | |
A | posądzani(e) | posądzaniå |
L | posądzaniu |
sg N posądzani(e) (4). ◊ G posądzaniå (4). ◊ [D posądzaniu.] ◊ A posądzani(e) (3). ◊ L posądzaniu (3). ◊ pl N posądzaniå (1). ◊ A posądzaniå (2).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde brak.
- 1. Pomawianie, negatywne ocenianie (14)
- 2. Ocenianie, wydawanie opinii (3)
posądzanie kogo (4): Y rozumiał temu Pan/ iż tho rzecż ieſt káżdemu ſzkodliwa á iemu przykra/ vmyſł á poſądzánie tákiego cżłowieká káżdego RejPos 172v; Náucżał w rozmowách ſwoich Swiętych duſzom pożytecżnych/ áby ſię ná żadnego poſądzánia (by dobrze iego zły vcżynek widzieli) nie vkwapiáli. SkarŻyw 99, 99; WujNT 784.
posądzanie czyje [w tym: G sb (1), ai poss (1), pron poss (1)] (3): RejPos 308; wzgorſzeni [...] nietylo ſię w onym omylnym poſądzániu ſwym vpámiętáli: ále ſię teſz y ná potym przeſtrzegli SkarŻyw 108; LatHar 253.
W połączeniu szeregowym (1): [św. Niceta] nienawiść/ zazdrość/ obmowy/ poſądzánia/ dáleko od śiebie oddalał. SkarŻyw 298.
»pomawianie i posądzanie« (1): odwodzi ode wſzego grzechu: ále miánowićie od przebieránia w oſobách od pomawiánia y poſądzánia drugich WujNT 784.
»potępienie i posądzanie« (1): [św. Witalis] Rádził/ aby ſię ná potępienie y poſądzánie nie ſkwápiáli/ zwłaſzcżá ná duchowne. SkarŻyw 107.
»posądzanie i przymowki« (1): Ieſli záſię idźie o ludzkie posądzánia y przymowki/ á kto kiedy wſzytkim dogodźi? LatHar 253.
»szemranie a posądzanie« (1): Pan nic niedbáiąc ná ono ſzemránie á ná ono poſądzánie złoſnikow onych/ ſzedł przedſię ná żądość cżłowieká onego do domu iego. RejPos 308.
posądzanie czego z czego [= na podstawie czego] (1): trzeba bacżyć iż nie będzie doſtátecżne poſądzánie dobroci albo złoſci cżłowieczego przyrodzenia, z iednego tilko cżłonka GlabGad Mv.
Synonimy. 1. hańbienie, lżenie, obmowa, osądzenie, osoczenie, pomawianie, posromocenie, potwarstwo, potwarz, sromocenie, uwłoctwo, uwłoczenie, zelżenie, zesromocenie, znieważanie.
Cf POSĄDZAĆ
DDJ