« Poprzednie hasło: POBIJACZ | Następne hasło: POBIJAĆ SIĘ » |
POBIJAĆ (24) vb impf
o oraz a jasne.
inf | pobijać | |||
---|---|---|---|---|
indicativus | ||||
praes | ||||
sg | pl | |||
1 | pobijåm | |||
3 | pobijå | pobijają |
praet | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
1 | m | -em pobijåł | m pers | |
3 | m | pobijåł | m pers | pobijali |
f | pobijała | m an |
imperativus | |
---|---|
sg | |
2 | pobijåj |
impersonalis | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
praet | pobijåno | |||||
participia | ||||||
part praes act | pobijając |
inf pobijać (4). ◊ praes 1 sg pobijåm (1). ◊ 3 sg pobijå (5). ◊ 3 pl pobijają (7). ◊ praet [1 sg m -em pobijåł.] ◊ 3 sg m pobijåł (1). f pobijała (2). ◊ 3 pl m pers pobijali (1). ◊ imp 2 sg pobijåj (2). ◊ [impers praet pobijåno.] ◊ part praes act pobijając (1).
Sł stp, Cn notuje, Linde także XVII w.
- 1. Pokonywać
(8)
- Przen
(6)
- a) Pokonywać w dyskusji (1)
- Przen
(6)
- 2. Zabijać, uśmiercać wiele
(3)
- a. Zwierzęta (2)
- 3. Uderzać dla nadania ruchu (4)
- 4. Pokrywać dach gontami, dachówkami
(7)
- Przen (1)
- 5. Nakładać obręcze na naczynie drewniane (2)
- 6. [Tłuc, rozbijać]
pobijać czym (2): Kriſtus nas łzámi ſwemi pobija RejZwierc Aaa4v, 195 marg.
pobijać czym (2): HistAl [I3]; Ięli plwáć ná żorawie/ iák wężom dźiałáią/ Y tſzcżemi ich ślinámi śiłá pobiiaią. KmitaSpit C.
pobijać w co (1): Fistuca, Młot/ Kula Kloc álbo Báran/ Táran którym pale á zwłaſzczá moſtowe w ziemię wbiyáyą/ Też którym kámienie w ziemię pobiyáyą kiedy brukuyą. Mącz 128d; [za 1 bolcz czo gim insse pobiano w drzewo fl. 5 RejestrBudGal 49].
pobijać czym (3): [áby [...] to wiedźieli/ żeć to iuż látá nie oné/ [...] któré złotémi álbo tłuſtémi zwano/ [...] kiedy z kiełbas płoty plećiono/ á półćiámi y gomołkámi domy pobijano JanWróż 24 (Linde).] Cf »pobijać gontami«.
[pobijać na czym: za szkudły, co na ganku pobi[j]ano, kopę [gr] InwMieszcz 1585 nr 271.]
W połączeniu szeregowym (1): Azaſz go [dom] nie lepiey omywáć álbo z nowu pomálowáć/ oblepiáć/ pobijáć/ áby przedſię ſtał w oney mocnośći ſwey poki może być? RejZwierc 172.
W przeciwstawieniu: »drzeć ... pobijać« (I): A práwie ſle [!] ſnać z rozumem mija Kto iedno drze á drugie pobiyą RejRozpr K3.
»w mech pobijać« (1): Deſkámi pobićia ma ſie káżdy ſtrzedz/ bo źimie ták wiele śniegu bywa pod nimi/ iáko ná dworze: gontámi w mech pobijay/ vydźieſz śniegu GostGosp 96.
W połączeniu szeregowym (1): RejZwierc 172 cf W porównaniu.
W porównaniu (1): Tákże też thy gdyś przyſzedł ku ſwym ſzedziwym láthom ſwoim/ á iżći ſie iuż działem tá Spártá doſtáłá/ iuż iey ſobie nie mierź/ iuż ią ſobie przychędażay nádzieią á vważną ſtałoſcią ſwoią/ iuż ią ſobie iáko dobry goſpodarz on ſtháry dom ſwoy ochędażay/ pobijay/ ocieray/ boć y dłużey potrwáć może/y lepſzey roſkoſzy gdy gi ſobie chędożyć á zdobić będzieſz w nim vżyć możeſz RejZwierc 172.
Synonimy: 1. porażać, zwyciężać; 2. mordować; 6. tłuc.
Formacje współrdzenne cf BIĆ.
Cf POBIJANIE
KW