« Poprzednie hasło: PIEKIELNICA | Następne hasło: [PIEKIELNOŚWIĘTY] » |
PIEKIELNIK (1) sb m
Oba e prawdopodobnie jasne (tak w piekielny).
Fleksja
pl | |
---|---|
N | piekielnicy |
G | piekielnik(o)w |
D | piekielnik(o)m |
V | piekielnicy |
pl [N piekielnicy. ◊ G piekielnik(o)w.] ◊ D piekielnik(o)m. ◊ [V piekielnicy.]
Sł stp, Cn notuje, Linde XVII (z Cn) – XVIII w.
Znaczenia
1. [Mieszkaniec piekła lub podziemia, w ktorym przebywają dusze zmarłych; inferi (N pl) Cn:
a. Diabeł: GDy był záwieżſzon ná krzyżu Pan Kryſtus/ przylećiał kniemu Cżárt Lelek/ ná wywiedzenie/ áby vmiał powiedźieć piekielnikom co ſię z nim dzieie PostępekPrCzart 45, 43, 49.
W połączeniu szeregowym: Posluchayćie Niebioſá zewſzythkim okręgiem ſwoim/ sluchayćie ſynowie ludzcy/ y piekielnicy PostępekPrCzart 58v.
Wyrażenie: »piekielnicy boże«: mowił do nich Lucyper wty słowá/ y co milcżemy Mocarze moi á piekielnicy Boże/ o ſwoie właſności Niebieſkie PostępekPrCzart 2.
b. Dusza człowieka potępionego: Inferi...vel Antipodes. Piekielnici. Cervus Inst H4v.]
2. Człowiek zły, występny, przewrotny, niegodziwiec; homo improbus Cn: A też poſpolićie táka świecka mądrość/ wſzytek ſwoy dowćip dobr tych świeckich doſtáiąc/ ná oſzukánie y ná ſzkody ludzkie obraca. Co ieſt właſno piekielnikom/ ktorzy ná tákim dowćipie y wárſtáćie záśiedli. SkarKazSej 658b; [Gdyſz thedy Anyiol yą [Matkę Bożą] mijny bidz Laſką, Myloſzierdzym, czemuſz gij thedy czij Philippowie, grzywacze: Ianthaſſowie: Pyekielnyczy, nyemynyą bidz kthorą ona yeſth ArgWykład 39/143].
3. [Heretyk: Infemales/ to ieſt piekielnicy/ kthorzy powiedáią że piekłá niemáſz RodzajLutera D3.]
Cf [PIEKIELCZYK], PIEKŁOSZCZYK
JR