NIENAKAŻONY (9) part praet pass pf
W pisowni rozłącznej (5), w łącznej (4).
e oraz oba a jasne; -on-, [-ón-].
Fleksja
sg |
m | N | nienakażony |
n | N | nienakażon(e) |
A | |
A | nienakażoné |
I | nienakażonym |
I | |
pl |
N |
subst |
nienakażon(e) |
D |
nienakażonym |
sg m N nienakażony (5). ◊ [I nienakażonym.] ◊ n N nienakażon(e) (1). ◊ A nienakażoné (1). ◊ pl N subst nienakażon(e) (1). ◊ D nienakażonym (1).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XVII w. (z Cn).
Który nie uległ zepsuciu, skażeniu;
incorruptus Modrz, Calep, Cn; indepravatus, intemeratus Calep; sanus Cn (9):
Incorruptus – Nie zepſowany, nie nakazony. Calep 523a;
[WIerzyćiél/ Fánt winien Dłużnikowi táki wróćić/ iáko od niego przyiął/ nie nákáżóny/ álbo koſzt iego zápłáćić. GroicPorz 1567/65v (Linde)].
Przen: W sensie moralnym i religijnym (8):
Bo á co inſzego ieſt pochwałá/ iedno [...] zgodne dobrych wychwaláne [!]/ á nienákáżony głos dobrze rozſądek dawáiących o przewyſzáiącey cnoćie ModrzBaz 58v,
58v;
Calep 526a,
548a;
áby wſzyſcy mieli wzór y źwierćiádło nie nákáżoné, czego ſie trzymáć czego niecháć. GosłCast 6.
[nienakażony czym: Iágiełło [...] rádźił ſię z Senatem onym/ ieſzcże żadnymi ſektámi nie nákáżonym/ iákoby ſię tym zarázom Kośćiołá Bożego zábieżeć mogło WerReguła 22 (Linde s.v. nakażony).]
Szeregi: »cały, nienakażony« (
1):
A ofiárá wiecżna vſtáwicżna ieſtći opowiádánie Ewángeliey cáłe nie nákáżone WujJudConf 245v.
»trwały i nienakażony« (1): wſzytki rzecży w niey [Rzeczypospolitej] trwáłe y nienákáżone będą. Phil P2.
a) Z metonimicznie użytą nazwą części ciała (1): kthorzyby nie rácżey przy vcżtach y bieſiádach wſzelákich ſámi pochopem byli do ſłow plugáwych/ y vcżynkow ocżom nienákáżonym brzydliwych Phil M.
Cf NAKAŻONY
AŻ