« Poprzednie hasło: (MYLENIE) | Następne hasło: MYLIĆ SIĘ » |
MYLIĆ (37) vb impf
inf | mylić | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
indicativus | |||||||||
praes | |||||||||
sg | pl | du | |||||||
1 | mylę | mylimy | myliwa | ||||||
2 | mylisz | mylicie | mylita | ||||||
3 | myli | mylą |
praet | ||
---|---|---|
sg | ||
2 | m | -ś mylił |
imperativus | ||
---|---|---|
pl | ||
2 | mylicie | |
3 | niech mylą |
conditionalis | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | by mylił |
f | by myliła |
inf mylić (1). ◊ praes 1 sg mylę (3). ◊ 2 sg mylisz (4). ◊ 3 sg myli (9). ◊ [1 pl mylimy.] ◊ 2 pl mylicie (1). ◊ 3 pl mylą (12). ◊ [1 du myliwa. ◊ 2 du mylita.] ◊ praet 2 sg m -ś mylił (1). ◊ imp 2 pl mylicie (1). ◊ 3 pl niech mylą (1). ◊ con 3 sg m by mylił (1). f by myliła (1). ◊ part praes act myląc (2).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.
- 1. Sprawiać, że ktoś sądzi o czymś inaczej niż jest w rzeczywistości; wprowadzać w błąd, oszukiwać (16)
- 2. Zmieniać ustalony lub spodziewany porządek czegoś, plątać, gmatwać, psuć, przeszkadzać w czym (13)
- 3. Sądzić o czymś, że jest tak jak naprawdę nie jest; nie mieć racji, mylić się (6)
- 4. Nie robić czegoś zaraz, zwlekać (2)
mylić kogo, co (8): RejKup c5, g3v, g6v; Nie leź pod ſieć w nádzyeię nábycia więtſzego/ [...] Niech cie waby nie łudzą/ niech nie mylą wſpary RejWiz 106, 78; RejZwierz 83v; Twe [Boże] drogi proſto wiodą/ w ſtronę ſie nie chylą/ Szcżęſliwy kto w nich idzie/ błędy go nie mylą. WisznTr 23. Cf mylić kogo na czym.
mylić co komu (1): Gdyż y widome rzecży s cżáſem nam wzrok mylą RejWiz 112.
mylić kogo na czym (1): RejKup f8 cf Ze zdaniem dopełnieniowym.
mylić kim (1): Tá Olimpia [...] Záłoſnie ná obłudność ſwiátá nárzekáłá [...] Iáko myli márny ſwiát ták wſzytkimi záwżdy. RejZwierz 46.
mylić czym (4): RejKup g6v; (nagł) Chodorowſcy á Zorawińſcy. (‒) [...] Nie paráią ſie nicżym/ iedno zacną ſławą/ Y nie mylą nikogo/ obłudną poſtáwą. RejZwierz 83v. Cf »rzeczą mylić«.
Ze zdaniem dopełnieniowym (1): A chorego na tym myla. Iż zdrowie mu obieczuią RejKup f8.
mylić co (7): Kupieċ proſzy by mu [Sumienie] ſpowiedzy niemylyla. RejKup i4, Iv. Cf Zwroty.
mylić czym (3): O nędzny niewierniku/ przecż nie pomniſz ná to/ Iż wſtyd gdy iednem myliſz/ kole w ocży zá to. RejZwierz 109v; BielSat Nv; BielSjem 37.
»mylić krok [= sposób postępowania]« (1): Y nie trzebá páźdzyorká áni prochu w oku Mieć/ á z reyeſtru ſtąpáć á nie mylić kroku. RejWiz 2.
»mylić [czyje] szyki« (3): Idźćie iedny po drugich/ s ſwemi proporcżyki/ Idźćie przedſie choć mylą/ ſtrzelbą wáſze ſzyki. BielSat Nv [idem] BielSjem 37; (nagł) Boleſław III. Krzywouſty. (‒) [...] Ośm á czterdzieśćikroć te przećiwniki, Męznie porazał, myląc im ich ſzyki. KlonKr C4.
»mylić szyki [w czym]« = postępować niewłaściwie (2): Bo o żadną ná ſwiecie nie groźi [Bóg] rzecż ſrożey/ [...] Iáko o łzy niewinne/ á o thy nędzniki/ Co tu w ſpráwiedliwośći bárzo mylą ſzyki. RejZwierc 244v; IA Cnotá [...] Záśiádłám Kroleſtwem ſwym miedzy przećiwniki: Robiąc kwitnę/ proznuiąc mylę w mężtwie ſzyki. RybGęśli C2v.
mylić w czym (1): yeſli preceptor yáko w náuce á w wierze myli y chramye/ po temuſz też y vcżeń obłedliwem ſie sſtáć/ á ná wyárę vpádáć musi. GliczKsiąż L5.
Synonimy: 1. łudzić, oszukawać, oszukiwać, zawodzić, zwodzić; 2. kazić, mieszać, psować; 3. błądzić, chybiać, grzeszyć; 4. mieszkać.
Formacje współrdzenne: mylić się, omylić, omylić się, pomylić, pomylić się, umylić, umylić się, zamylić, zmylić, zmylić się; omylać, omylać się.
Cf DROGOMYLNY, [MELENIE]
JB