[zaloguj się]
[pdf]

KARMNY (16) ai

a pochylone.

Fleksja
sg
mNkårmny fNkårmnå
Lkårmnym L
pl
N m an kårmné
subst kårmn(e)
G kårmnych
A m an kårmné
subst kårmn(e)
I m kårmn(e)mi

sg m N kårmny (3). ◊ L kårmnym (1). ◊ f N kårmnå (1). ◊ pl N m an kårmné (3); -é (2), -(e) (1). subst kårmn(e) (2). ◊ G kårmnych (2). ◊ A m an kårmné (2); -é (1), -(e) (1). subst kårmn(e) (1). ◊ I m kårmn(e)mi (1).

Sł stp, Cn notuje, Linde XVIII w.

O zwierzętach: żywiony, by uzyskać duży przyrost wagi; tuczny, tuczony; altilis Mącz, Cn; auctus hordeo, far(c)tilis, ad saginam idoneus, cum diligentia nutritus, opimus, pascualis, pastus, saginarius, saginatus Cn (16): Otom nágothował obiad moy/ woły moie y karmne rzeczy ſą pobite/ [...] Podzćie ná weſele. BibRadz Matth 22/4; Altilis gallina, Karmna álbo/ vtuczona kokoſz. Mącz 7a, 7a; WujNT Matth 22/4.
Wyrażenia: »wieprz, świnia karmna(-y)« = altilis a. pastus aper a. porcus, saginatus porcus Cn [szyk 3 : 2] (4 : 1): Nátychmiaſt do ſtáyniey bieżał. Gdzie karmny wieprz támo leżał: Nożem mu nogę vrzázał BierEz C2v; ZapWar 1532 nr 2472; GostGosp 167; KlonWor 19.

»woł karmny« = bos saginatus PolAnt, Cn; opimus a. saginarius bos Cn [szyk 4 : 3] (7): ZapWar 1532 nr 2472; Lepſza ieſt bieſiáda ledá o źiołku ogrodnym kędy ieſt miłoſć/ á niżli o karmnym wole kędy ieſt nienawiſć. BibRadz Prov 15/17; Niech mu namężnieyſzego tu ná plác przywiodą/ Iuż ia zá niego ręcżę iże go pochodzi/ Chociaż mowiſz że cżerſtwo by karmny woł chodzi. PaprPan X4v, B3; SarnStat 1132, 1232, 1234.

Szereg: »trawny i karmny« (2): á źiemią drógámi ſtárémi y zwyczáynémi woły trawné y karmné wolno iśdź máią SarnStat 1132 [idem] 1234.

Iron. (1):

Wyrażenie: »wieprz karmny« (1): Sámi też Turcy niektorych Chrześćijánow kocháną pieſzcżotę y roſkoſzy ták dobrze wiedzą/ iż ilekroć z nimi bitwę ſtocżyć myślą/ powiedáią że ſię z wieprzámi karmnemi [cum porcis saginatis] potykáć máią. ModrzBaz 118.

Synonim: tuczony.

ZCh