« Poprzednie hasło: DOGADZANIE | Następne hasło: 2. DOGANIAĆ » |
1. DOGANIAĆ (16) vb impf
o jasne, pierwsze a pochylone (w tym 1 r. błędne znakowanie).
indicativus | |||
---|---|---|---|
praes | |||
sg | pl | ||
1 | dogåniåm | ||
3 | dogåniå | dogåniają |
praet | ||||
---|---|---|---|---|
sg | pl | |||
3 | m | dogåniåł | m pers | dogåniali |
n | dogåniało | subst |
imperativus | |
---|---|
sg | |
2 | dogåniåj |
conditionalis | ||
---|---|---|
sg | ||
3 | m | by dogåniåł |
praes 1 sg dogåniåm (3); -åm (1), -(a)m (2). ◊ 3 sg dogåniå (1). ◊ 3 pl dogåniają (1). ◊ praet 3 sg m dogåniåł (3). n dogåniało (1). ◊ 3 pl m pers dogåniali (1). ◊ imp 2 sg dogåniåj (2). ◊ con 3 sg m by dogåniåł (1). ◊ part praes act dogåniając (3).
Sł stp brak, Cn notuje, Linde XVI – XVIII w.
doganiać kogo, czego (7): gonił go Azáhel bárzo prętki mąż brát Ioábow/ á gdy go doganiał/ obroćił ſie Abner k niemu á rzekł/ nie goń mię bych cię nie zábił BielKron 69; A był [Komodus] [...] ták prętki iż Ieleniá pieſzki doganiał. BielKron 150; iż w tákiey zámieſzáney myſli [...] iuż thák chodzić by ſárná przed ſiecią ktora ią iuż widzi/ á pśi iey przedſię doganiáią. RejZwierc 85v; Y tákże gdy ich Iudá tym pilniey doganiał [Faciebat autem persecutionem intensiorem Iudasj]/ ſiekąc złośniki ony/ tedy ich pomordował o trzydzieśći tyſięcy mężow. BudBib 2.Mach 12/23; ModrzBaz 110v; ktorzy nas gonili/ prędſzy byli niż orłowie powietrzni: ná gorach doganiáli nas [super montes persecuti sunt nos Vulg Thren 4/19] PowodPr 10; GosłCast 58.
doganiać kogo [A] (1): A cżemuż ſie przedtym oni wierni chwalcy [...] krzywd ſwych mśćili: [...] y ony [nieprzyjaciele] bes lutosći/ doganiáiąc ieſzcże vćiekáiące/ mordowáli? CzechRozm 238.
doganiać czym (1): Drugié záś [wojsko] doganiáło mężnie śiły ſwémi/ Aż ich noc obroniłá ſkrzydłámi czarnémi. ZawJeft 14.
»doganiać do kresu [kogo ]« = prowadzić do śmierci (1): iuż ſámá ſtárość w wiecżor y z záránku/ Vſtáwicżną boleſcią byłá bez przeſtánku. Doganiáiąc do kreſu vbogiego ſtárcá HistLan E.
»[kogo] do ostatka doganiać« = pokonać, doprowadzić do zguby (1): ktory [Paschalis] Robertá Gráfá Flándryiſkiego pobudźił/ áby nieboraká [Cesarza Henryka] do oſtátká dogániał NiemObr 167.
Synonimy: dopierać, dostawać, dościgać, dościgować.
Formacje pochodne cf GNAĆ.
BZ